Điện Kiến Trung đón khách xem triển lãm hội họa của vua Hàm Nghi

14 giờ trướcBài gốc

Đây là triển lãm mỹ thuật đầu tiên tại Việt Nam của cựu hoàng Hàm Nghi, với 21 tác phẩm hội họa lần đầu trở về cố hương, trưng bày tại điện Kiến Trung với sự giám tuyển của nhà nghiên cứu mỹ thuật Ace Lê và tiến sĩ Amandine Dabat.

Triển lãm diễn ra từ 25.3 đến 6.4.

Triển lãm hội họa của vua Hàm Nghi Trời, Non, Nước | Allusive Panorama do tạp chí Art Republik Việt Nam phối hợp tổ chức cùng Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Viện Pháp tại Việt Nam đã chính thức khai mạc tại điện Kiến Trung - công trình văn hóa lịch sử trọng điểm thuộc quần thể kinh thành Huế.

Buổi lễ khai mạc được đón tiếp nhiều đại biểu, lãnh đạo thành phố Huế cùng gần 300 khách mời, đối tác cùng những người yêu thích hội họa, lịch sử, nghệ thuật từ khắp mọi miền đất nước hội tụ tại Huế, quê hương của cựu hoàng Hàm Nghi.

Sự kiện này cũng được diễn ra đồng thời với khoảng thời gian Huế vinh dự đăng cai Năm Du lịch Quốc gia, kết hợp với Festival Huế 2025, kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng thành phố Huế (26.3.1975 – 26.3.2025) và chào mừng Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.

Bên ngoài điện Kiến Trung.

Đông đảo giới trí thức, doanh nhân, nghệ sĩ, nhà sưu tập đã có mặt tại lễ khai mạc.

Lấy bút danh Tử Xuân - con trai của mùa xuân, vua Hàm Nghi đã ký thác trong nghệ thuật nỗi hoài niệm về quê hương và khát vọng vượt thời gian. Suốt 15 năm qua, các tác phẩm hội họa của vua Hàm Nghi đã từng xuất hiện trên thị trường nghệ thuật Pháp, chủ yếu từ các bộ sưu tập tư nhân, là hậu duệ của những người bạn mà ngài từng tặng tranh. Chính từ đây, các nhà sưu tập Việt Nam bắt đầu phát hiện và đưa tranh của ông trở về.

Lần đầu tiên, 21 tác phẩm hội họa quý giá của vua Hàm Nghi được quy tụ từ 10 bộ sưu tập tư nhân, sẽ chính thức được trưng bày chào đón công chúng yêu nghệ thuật từ khắp cả nước. Đây là kết quả của hành trình hơn một năm miệt mài lần theo dấu vết thời gian, tìm kiếm, xác tín, thẩm định, phục chế nghiêm ngặt theo chuẩn quốc tế đến từ giám tuyển Ace Lê và Lân Tinh Foundation, phối hợp cùng tiến sĩ Amandine Dabat - Hậu duệ đời thứ 5 của vua Hàm Nghi, cùng nhiều đơn vị, đối tác mỹ thuật trong và ngoài nước.

Ngoài ra, đây còn là triển lãm mỹ thuật đầu tiên tại điện Kiến Trung, Huế. Trong không gian vừa được phục chế tại tầng hai của điện Kiến Trung, khách tham quan sẽ có cơ hội bước vào một hành trình trắc trở với nỗi nhớ nhà da diết và tình yêu thiên nhiên. Ông không vẽ những hoài niệm cung đình, mà tìm thấy sự an ủi trong thiên nhiên rộng lớn, qua hình ảnh của những ngọn núi trầm mặc, những tán cây vững chãi, mặt hồ mênh mang hay bầu trời tự do vô tận.

Mỗi bức tranh mở ra một mảnh ghép trong thế giới nội tâm của vua Hàm Nghi, chẳng hạn như Vue de la résidence d’El Biar (Quang cảnh dinh thự ở El Biar) khắc họa nơi ông từng sống tại Alger, một góc bình yên giữa kiếp lưu đày. Phong cảnh với cây bách (Menthon-Saint-Bernard) (1906) là hình ảnh một vùng quê nước Pháp, nơi ông tìm đến trong những chuyến du ngoạn, thể hiện sự giao thoa giữa thực tại và nỗi nhớ quê nhà. Trong khi đó, Bờ rừng (hồ Geneva) (1920) mang một sắc thái trầm lắng, với những gam màu giàu chiều sâu gợi lên tâm trạng của người nghệ sĩ trước sự mênh mông của thiên nhiên.

Khách tham quan nhìn ngắm tác phẩm trong không gian điện Kiến Trung.

Chia sẻ về ý nghĩa của triển lãm, ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, nhấn mạnh: “Chuyến hồi cố của các tác phẩm nghệ thuật được sáng tác bởi vua Hàm Nghi tại điện Kiến Trung (Huế) không chỉ là một cuộc hội ngộ đầy xúc cảm giữa nghệ thuật và lịch sử, mà còn là lời tri ân sâu lắng gửi đến vị vua bị lưu đày nhưng không lạc mất hồn quê”.

Triển lãm lần này không chỉ đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình bảo tồn di sản, mà còn là một nhịp cầu văn hóa giữa hai quốc gia. Sự kiện lần này còn là minh chứng sống động cho sự hợp tác bền chặt giữa Pháp và Việt Nam trong lĩnh vực văn hóa.

Ông Franck Bolgiani, Tùy viên văn hóa Đại sứ quán Pháp, Giám đốc Viện Pháp tại Hà Nội và Phó giám đốc Viện Pháp tại Việt Nam, bày tỏ sự nhiệt thành trong việc hợp tác phát triển văn hóa trong tương lai: “Vua Hàm Nghi không chỉ là một vị hoàng đế mà còn là một trong những nghệ sĩ Việt Nam đầu tiên được đào tạo bài bản về hội họa phương Tây. Bằng cách kết hợp những kỹ thuật hàn lâm Pháp với tình yêu sâu sắc đối với thiên nhiên và văn hóa quê hương, ông đã sáng tạo ra những tác phẩm vô cùng độc đáo, ngập tràn cảm xúc và thấm đẫm hoài niệm. Từng bức tranh phong cảnh là một lời tự sự đầy tinh tế về nỗi cô đơn, sự kháng cự và cả vẻ đẹp của tâm hồn Việt Nam vang vọng.

Qua triển lãm này, chúng ta có cơ hội chiêm ngưỡng ngôn ngữ nghệ thuật của một vị hoàng đế, người dù trong cảnh lưu vong vẫn biết cách làm sống dậy những ký ức và văn hóa của cố hương”.

Một tác phẩm trưng bày tại triển lãm.

Giám tuyển Ace Lê chia sẻ: “Cựu hoàng Hàm Nghi (1871-1944) được biết đến rộng rãi trong sử ta với tư cách một vị anh hùng dân tộc, người phát động chiếu Cần Vương rồi bị thực dân Pháp bắt và lưu đày tại Algeria đến khi qua đời. Tuy nhiên, lịch sử mỹ thuật lại lãng quên ngài trong gần 100 năm qua. Ít người biết rằng, ngài là họa sỹ Việt đầu tiên được đào tạo theo giáo trình hàn lâm Tây phương, mở ra buổi bình minh cho dòng mỹ thuật Đông Dương, cũng là chương đầu tiên của mỹ thuật hiện đại Việt Nam”.

Tiến sỹ Amandine Dabat, đồng giám tuyển, và cũng là tác giả cuốn sách Hàm Nghi: Hoàng đế lưu vong, nghệ sỹ ở Alger, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2024, viết: “Vua Hàm Nghi, tự Tử Xuân, là nghệ sỹ Việt Nam đầu tiên được đào tạo bởi người Pháp, trước khi có sự ra đời của Trường Mỹ thuật Đông Dương. Ngài học vẽ dưới sự hướng dẫn của họa sỹ Marius Reynaud (1860-1935), một trong những họa sỹ quân đội xuất sắc của Pháp, được cử tới thuộc địa Algeria. Hàm Nghi theo đuổi trường phái Ấn tượng và Hậu Ấn tượng, khi các họa sỹ chối bỏ sự cứng nhắc của khung hàn lâm cổ điển để tập trung nắm bắt cảm hứng nhất thời. Thay vì trau chuốt nhiều tháng trong xưởng, họ sử dụng phương pháp vẽ trực họa (en plein air) để thể hiện cảm xúc tại chỗ”.

Trâm Anh - Ảnh:BTC

Nguồn Người Đô Thị : https://nguoidothi.net.vn/dien-kien-trung-don-khach-xem-trien-lam-hoi-hoa-cua-vua-ham-nghi-47540.html