Điều chỉnh phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh, xã để bố trí nguồn lực phù hợp

3 giờ trướcBài gốc

Bộ Nội vụ cho biết quá trình sắp xếp các đơn vị hành chính năm 2025 đã làm thay đổi căn bản quy mô địa bàn và dân số trung bình, vượt xa ngưỡng chuẩn đang được áp dụng, (Ảnh: TTXVN)

Bộ Nội vụ đã gửi Bộ Tư pháp thẩm định dự thảo Nghị định về phân loại đơn vị hành chính trước khi trình Chính phủ thông qua. Nghị định này sẽ thay thế trong Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 quy định về tiêu chuẩn đối với các đơn vị hành chính và tiêu chuẩn phân loại đơn vị hành chính.

Tiền lương, phụ cấp sẽ điều chỉnh theo phân loại đơn vị hành chính mới

Tại tờ trình dự thảo, Bộ Nội vụ cho biết quá trình sắp xếp các đơn vị hành chính năm 2025 đã làm thay đổi căn bản quy mô địa bàn và dân số trung bình, vượt xa ngưỡng chuẩn được xây dựng trong Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13.

Bên cạnh đó, việc hình thành “đặc khu” là loại hình đơn vị hành chính hoàn toàn mới, nằm ngoài phạm vi điều chỉnh của Nghị quyết số 1211. Nếu tiếp tục áp dụng các tiêu chí, thang điểm và ngưỡng phân loại cũ của Nghị quyết số 1211 thì sẽ dẫn đến tình trạng kết quả phân loại không còn sát với thực tế, làm sai lệch đánh giá về vị trí, vai trò, mức độ phát triển của từng địa phương, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến việc hoạch định chính sách, phân bổ nguồn lực và tổ chức bộ máy chính quyền.

Theo Bộ Nội vụ, Việc ban hành Nghị định nhằm cụ thể hóa các quy định tại Điều 3 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15, bảo đảm đầy đủ cơ sở pháp lý để thực hiện việc phân loại đơn vị hành chính trong điều kiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương đã chuyển sang 2 cấp: Cấp tỉnh và cấp xã; xác lập khung pháp lý thống nhất, minh bạch và khả thi cho việc xác định tiêu chí, trình tự, thủ tục, thẩm quyền và cơ chế cập nhật kết quả phân loại đơn vị hành chính theo định kỳ.

Việc điều chỉnh lại quy định về phân loại đơn vị hành chính sẽ bảo đảm việc phân loại phản ánh sát thực trạng quy mô, điều kiện phát triển, đặc thù vùng miền và năng lực vận hành của chính quyền địa phương, làm căn cứ quan trọng cho việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với từng loại hình đơn vị hành chính.

Đặc biệt, việc phân loại đơn vị hành chính sẽ giúp xây dựng tổ chức bộ máy, phân cấp quản lý và bố trí nguồn lực (nhân lực, tài lực) theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Chế độ, chính sách tiền lương, phụ cấp, biên chế đối với đội ngũ cán bộ, công chức của chính quyền địa phương cũng sẽ được thiết kế một cách hợp lý, công bằng và phù hợp với điều kiện thực tiễn.

Chấm điểm để các đơn vị hành chính phân thành 3 loại

Dự thảo Nghị định cơ bản kế thừa hệ thống loại đơn vị hành chính đã được xây dựng và áp dụng ổn định trong thời gian dài, theo đó trừ thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh là đơn vị hành chính loại đặc biệt được xác định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương, các đơn vị hành chính còn lại được phân thành 3 loại (loại I, loại II, loại III), được thực hiện bằng phương thức tính điểm (dưới 60 điểm đạt loại III, từ 60 đến 75 điểm đạt loại II, trên 75 điểm đạt loại I).

Tuy nhiên, nội dung phân loại đô thị đối với từng loại hình đơn vị hành chính được điều chỉnh cho phù hợp với quan điểm, nguyên tắc xây dựng dự thảo Nghị định và bối cảnh thực tiễn, cụ thể như sau: Đối với thành phố trực thuộc trung ương Dự thảo Nghị định quy định thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là đơn vị hành chính loại đặc biệt, các thành phố trực thuộc trung ương là đơn vị hành chính loại I.

Trừ thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh là đơn vị hành chính loại đặc biệt, các đơn vị hành chính còn lại được phân thành 3 loại. (Ảnh: TTXVN)

Đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh, dự thảo Nghị định quy định tỉnh được phân thành 3 loại (loại I, II, III) dựa trên tổng số điểm của 5 nhóm tiêu chuẩn, cụ thể: Tiêu chuẩn quy mô dân số tối đa 20 điểm, tối thiểu 10 điểm; Tiêu chuẩn diện tích tự nhiên tối đa 20 điểm, tối thiểu 10 điểm; Tiêu chuẩn số lượng đơn vị hành chính trực thuộc tối đa 10 điểm, tối thiểu 6 điểm; Tiêu chuẩn điều kiện kinh tế-xã hội (gồm 11 tiêu chí thành phần 2 ) tối đa 40 điểm, tối thiểu 18 điểm; Tiêu chuẩn yếu tố đặc thù tối đa 10 điểm, tối thiểu 0 điểm.

Đối với đơn vị hành chính cấp xã, Dự thảo Nghị định quy định xã được phân thành 3 loại (loại I, II, III) dựa trên tổng số điểm của 4 nhóm tiêu chuẩn, cụ thể: Tiêu chuẩn quy mô dân số tối đa 25 điểm, tối thiểu 15 điểm; Tiêu chuẩn diện tích tự nhiên tối đa 25 điểm, tối thiểu 15 điểm; Tiêu chuẩn điều kiện kinh tế - xã hội (gồm 7 tiêu chí thành phần 3) tối đa 40 điểm, tối thiểu 21 điểm; Tiêu chuẩn yếu tố đặc thù tối đa 10 điểm, tối thiểu 0 điểm.

Đối với phường, dự thảo Nghị định quy định phường cũng được phân thành 3 loại (loại I, II, III) dựa trên tổng số điểm của 4 nhóm tiêu chuẩn tương tự như đối với xã nhưng có điều chỉnh mức tối đa, tối thiểu của từng tiêu chí, tiêu chuẩn cho phù hợp đặc thù về quy mô dân số, diện tích tự nhiên và trình độ phát triển kinh tế-xã hội của phường.

Đối với đặc khu, dự thảo Nghị định quy định theo hướng, đối với đặc khu được phân loại đô thị thì áp dụng tiêu chuẩn phân loại của phường, các trường hợp còn lại áp dụng tiêu chuẩn phân loại của xã; đồng thời quy định điểm yếu tố đặc thù của đặc khu là 10 điểm (tối đa).

Ngoài ra, dự thảo cũng có quy định về điểm ưu tiên. Ngoài hệ thống thang điểm theo các tiêu chí, tiêu chuẩn phân loại đơn vị hành chính nêu trên, dự thảo Nghị định quy định về điểm ưu tiên đối với các đơn vị hành chính có quy mô vượt trội (tỉnh, xã có diện tích tự nhiên từ 300% tiêu chuẩn theo quy định; phường có quy mô dân số từ 300% tiêu chuẩn theo quy định); đơn vị hành chính thuộc khu vực đặc biệt khó khăn hoặc đơn vị hành chính được xác định có vị trí, vai trò trung tâm phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh/thành phố hoặc khu vực liên xã, phường. Việc quy định mức điểm ưu tiên (tối đa 10 điểm) là cơ chế nhằm bảo đảm các đơn vị hành chính có tính chất vượt trội, trọng yếu được quan tâm bố trí nguồn lực để đầu tư, phát triển và quản lý./.

(Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/dieu-chinh-phan-loai-don-vi-hanh-chinh-cap-tinh-xa-de-bo-tri-nguon-luc-phu-hop-post1061855.vnp