Điều đặc biệt trong mâm cỗ 'cửu trùng' tại lễ hội đền Trần ở Ninh Bình

5 giờ trướcBài gốc

XEM CLIP:

Ngày 11/10 (tức 20/8 âm lịch), tại khu di tích quốc gia đặc biệt đền Trần - chùa Phổ Minh (phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình) diễn ra lễ hội truyền thống đền Trần năm 2025, tưởng niệm 725 năm ngày mất Đức Thánh Trần.

Cùng với lễ hội khai ấn đền Trần đêm 14 tháng Giêng, lễ hội truyền thống đền Trần tháng 8 âm lịch (tỉnh Nam Định cũ, nay là tỉnh Ninh Bình) đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ hội truyền thống đền Trần gồm các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng như rước kiệu, tế lễ, dâng hương.

Cùng với phần lễ trang nghiêm là chuỗi hoạt động văn hóa, văn nghệ, trò chơi dân gian sôi nổi, thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương tham dự.

Từ lâu, lễ hội tưởng nhớ Đức Thánh Trần vào tháng Tám âm lịch đã trở thành nét văn hóa truyền thống, thấm sâu trong tâm thức nhiều người, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, tri ân công đức của vị anh hùng dân tộc.

Bà Vũ Thị Nga (trú tại xã Liên Minh, tỉnh Ninh Bình) chia sẻ, năm nào đến dịp giỗ “Cha” - Đức Thánh Trần vào tháng Tám âm lịch, bà đều tới đền Trần dâng lễ tỏ lòng thành kính, biết ơn và cầu bình an cho gia đình.

Điểm nhấn trong lễ hội năm nay là nghi lễ ẩm thực (lễ dâng cỗ) thể hiện lòng tôn kính dâng lên đức Vua, đức Thánh. Tại lễ hội, 50 nghệ nhân ẩm thực đã tham gia chuẩn bị gần 100 mâm cỗ truyền thống mang đặc trưng của vùng đất Thiên Trường.

Mỗi mâm cỗ được sắp xếp 9 món chủ đạo, tượng trưng cho “cửu trùng” – chín tầng trời, nơi hội tụ uy linh của Trời, Đất và Vua. Nguyên liệu nấu cỗ được lựa chọn từ sản vật đặc trưng của địa phương, kết hợp với tinh hoa ẩm thực vùng miền.

Đặc biệt, món trung tâm của mâm cỗ là chả rươi vỏ quýt - món ăn dân dã nhưng ý nghĩa biểu trưng cho trí tuệ và tinh thần khoan hòa của nhà Trần.

Tương truyền, xưa kia, vua Trần đã khéo léo dùng đĩa rươi và 1 quả quýt để hóa giải hiềm khích giữa hai vị quan Tòng Giáo và Củng Viên.

Sách Đại Việt sử ký toàn thư cũng chép việc vua Trần bảo Tòng Giáo: “Củng Viên là sĩ nhân, ngươi là trung quan sao lại bất hòa đến thế. Ngươi là lưu phủ Thiên Trường, dùng con rươi quả quýt đi lại, đưa tặng lẫn nhau thì có việc gì”. Nghe thế, Tòng Giáo và Củng Viên đều cảm động, từ đó bỏ qua hiềm khích, cùng nhau tận tâm lo việc nước. Chính vì thế, trong món chả rươi, vỏ quýt không chỉ là gia vị làm nên hương vị đặc trưng mà còn hàm chứa cả câu chuyện lịch sử.

Bên cạnh món chả rươi vỏ quýt, trong mâm cỗ "cửu trùng" còn có những món ăn truyền thống, được làm từ sản vật của địa phương như cá nướng, ốc om chuối, giò, nem, ninh, mọc, củ niễng xào, bánh cuốn làng Kênh, bánh gai…

Bà Lê Thị Thiết, Chủ tịch hiệp hội văn hóa ẩm thực tỉnh Ninh Bình cho biết, việc dâng mâm cỗ “cửu trùng” tại lễ hội truyền thống đền Trần không chỉ góp phần tái hiện nét ẩm thực cung đình và dân gian xưa, mà còn là dịp giới thiệu tinh hoa ẩm thực truyền thống của vùng đất Thiên Trường. Qua đó, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể của lễ hội; tạo điểm nhấn thu hút du khách, thúc đẩy phát triển du lịch địa phương.

Trọng Tùng

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/dieu-dac-biet-trong-mam-co-cuu-trung-tai-le-hoi-den-tran-o-ninh-binh-2451492.html