Điều gì đang xảy ra với hệ thống y tế cơ sở ở TPHCM?

2 giờ trướcBài gốc

Ngày 30/10 tại TPHCM đã diễn ra buổi tọa đàm “Triển khai thực hiện Nghị quyết số 72-NQ/TW: Điều trị, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân” do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp cùng Bệnh viện Từ Dũ tổ chức.

Y tế tuyến đầu tại TPHCM đang tụt hậu.

Mòn sức tuyến đầu

Tại tọa đàm, TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho biết, dù giữ vai trò nền tảng trong mạng lưới chăm sóc sức khỏe, y tế cơ sở đang đối diện hàng loạt điểm nghẽn nghiêm trọng. Đội ngũ bác sĩ tại trạm y tế ngày càng teo tóp, nhiều nơi chỉ còn 1–2 nhân sự kiêm nhiệm toàn bộ hoạt động khám chữa bệnh, dự phòng, quản lý bệnh mạn tính và các chương trình y tế cộng đồng.

Nguyên nhân sâu xa của tình trạng trên không chỉ là do thu nhập thấp mà còn bởi hệ thống cơ chế bất cập. Quy định thanh toán bảo hiểm y tế khiến trạm y tế bị “trói tay” trong điều trị. Nhiều dịch vụ cơ bản không được chi trả, khiến người dân buộc phải lên tuyến trên. Việc phân tuyến kỹ thuật cứng nhắc, thiếu cơ chế linh hoạt cho mô hình “bác sĩ gia đình” khiến vai trò chăm sóc sức khỏe ban đầu bị xói mòn dần.

Một nghịch lý khác, theo TS.BS Vĩnh Châu, là chính sách đầu tư cho y tế cơ sở vẫn dàn trải và chậm cập nhật. Nhiều trạm y tế xuống cấp, thiếu thuốc thiết yếu, trang thiết bị hư hỏng, không đủ tiêu chuẩn để triển khai mô hình khám chữa bệnh toàn diện. Từ chỗ là “người gác cổng”, y tế cơ sở đang bị đẩy ra ngoài rìa, đánh mất niềm tin của người dân, kéo theo sự quá tải dây chuyền ở bệnh viện tuyến trên.

“Cần nhìn nhận lại vai trò của tuyến cơ sở như một phần trong chuỗi liên kết điều trị liên tục, chứ không thể là trạm dừng tạm”, ông Châu nhấn mạnh và cho biết TPHCM đang đề xuất thí điểm cơ chế tài chính đặc thù, cho phép trạm y tế được tự chủ một phần nguồn thu, đồng thời tuyển dụng bác sĩ linh hoạt theo nhu cầu dân cư từng khu vực.

Cần khẩn trương tháo gỡ

Từ hoạt động thực tiễn, BSCKII Trần Quốc Hùng – Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Chánh Hưng chia sẻ về mức độ “đuối sức”: Một bác sĩ tuyến cơ sở hiện phải kiêm nhiệm quá nhiều việc: từ quản lý hồ sơ bệnh nhân, tổ chức tiêm chủng, truyền thông giáo dục sức khỏe đến xử lý cấp cứu ban đầu. Khi nhân lực mỏng, áp lực hành chính và thanh kiểm tra dày đặc, nhiều bác sĩ giỏi chọn cách rời đi, tìm nơi khác ổn định hơn.

Ông Huỳnh Thành Đạt phát biểu chỉ đạo tại buổi tọa đàm

Sự đứt gãy nhân lực khiến chuỗi chăm sóc sức khỏe ban đầu mất tính liên tục. Người dân không còn tin vào khả năng chẩn đoán và điều trị tại địa phương, dẫn đến tình trạng bệnh nhân vượt tuyến, lên bệnh viện tuyến thành phố. Một số trạm y tế hoạt động cầm chừng, thiếu thuốc, vật tư, thậm chí chỉ còn vai trò hành chính.

Một số đại biểu thẳng thắn chỉ ra, nếu không khẩn trương tháo gỡ cơ chế tài chính, cải thiện thu nhập và trao quyền tự chủ thực chất cho trạm y tế thì hệ thống y tế cơ sở của TPHCM – vốn là mô hình mẫu của cả nước sẽ khó giữ được vai trò “tấm lưới đỡ” cho cộng đồng.

Phát biểu tại tọa đàm, ông Huỳnh Thành Đạt – Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhấn mạnh: Nghị quyết 72-NQ/TW đã xác định chăm sóc sức khỏe Nhân dân là nhiệm vụ trọng tâm, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của toàn hệ thống chính trị. TPHCM cần phát huy vai trò đầu tàu trong đổi mới mô hình quản lý y tế cơ sở, vừa nâng cao năng lực chuyên môn, vừa đảm bảo an sinh cho đội ngũ thầy thuốc tuyến đầu.

Ông Đạt đề nghị Sở Y tế TPHCM phối hợp các bộ, ngành liên quan tổng hợp các kiến nghị cụ thể, xây dựng đề án triển khai Nghị quyết 72 theo hướng thực chất, lấy người dân làm trung tâm, tuyến cơ sở làm nền tảng; xây dựng nền y tế số quốc gia; hoàn thiện cơ chế tài chính công bằng và nhân văn; phát triển nhân lực chất lượng cao. Đồng thời, chú trọng kết hợp giữa y học hiện đại và y học cổ truyền trong khám, chữa bệnh.

“Những kiến nghị tâm huyết hôm nay sẽ là cơ sở để Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cùng các cơ quan Trung ương tham mưu chính sách, đưa Nghị quyết 72 nhanh chóng đi vào cuộc sống” – ông Đạt nhấn mạnh.

Vân Sơn

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/dieu-gi-dang-xay-ra-voi-he-thong-y-te-co-so-o-tphcm-post1791846.tpo