Điều gì khiến người dân Hà Nội, TP.HCM ồ ạt mắc cúm A?

2 giờ trướcBài gốc

Nhân viên y tế Đơn nguyên Truyền nhiễm, Bệnh viện Thanh Nhàn, căng mình làm việc vì số bệnh nhân cúm mùa tăng cao. Ảnh: Đinh Hà.

Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội) ghi nhận số ca cúm A tăng mạnh từ đầu mùa thu. Nếu tháng 9/2025 chỉ có khoảng 400 ca, con số này đã vọt lên 3.295 ca trong tháng 10, tức tăng hơn 8 lần. Riêng từ đầu tháng 11 đến nay, bệnh viện đã tiếp nhận thêm 2.442 ca, trong đó tuần thứ 44 (27/10-2/11) ghi nhận tới 1.502 bệnh nhân.

Tại TP.HCM, bác sĩ Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1, cho biết 2 tuần gần đây số trẻ mắc cúm tăng rõ rệt, chủ yếu là trẻ dưới 5 tuổi. Một số trường hợp diễn tiến nặng, viêm phổi phải nhập viện.

Theo ông, cúm mùa năm nay có thể ảnh hưởng nhiều người hơn do virus cúm A chủ đạo là H3N2, khác với các năm thường gặp H1N1. Chủng H3N2 có khả năng biến đổi nhanh và gây bệnh cảnh nặng hơn ở nhóm nguy cơ.

H3N2 - chủng gây bệnh cảnh nặng nhiều hơn

Theo TS.BS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy, hai chủng cúm A gây bệnh mùa phổ biến là H3N2 và H1N1. Trong đó, H3N2 độc lực cao hơn H1N1, có khả năng gây biến chứng nặng ở trẻ em, người già, người suy giảm miễn dịch hoặc có bệnh nền.

Nếu xếp mức độ độc lực trong họ cúm A, H3N2 nhẹ hơn các chủng độc lực rất cao như H5N1, H5N6, H7N9, H7N7 nhưng vẫn cao hơn H1N1, H9N2 và H7N3.

"Dù không phải chủng nguy hiểm nhất, H3N2 vẫn đáng lo vì tốc độ lây lan nhanh, có thể gây ra dịch lớn", bác sĩ Hùng cho biết.

Trao đổi với Tri Thức - Znews, ThS.BS Nguyễn Trọng Hưng, Phó trưởng Đơn nguyên Truyền nhiễm, Bệnh viện Thanh Nhàn, Hà Nội, nhận định mùa cúm năm nay tới sớm hơn mọi năm. Thời tiết nồm ẩm, mưa nhiều là điều kiện lý tưởng khiến virus lan nhanh qua không khí và môi trường.

Hầu hết bệnh nhân nhập viện vào ngày thứ 3-4 của bệnh, chủ yếu là người cao tuổi có COPD hoặc hen phế quản. Nhiều ca nhập viện trong tình trạng khó thở, viêm phổi nặng.

Mọi lứa tuổi đều có thể mắc cúm, nhưng nguy cơ cao hơn ở trẻ dưới 5 tuổi, người trên 65 tuổi, phụ nữ mang thai và người mắc bệnh mạn tính. Nhóm này dễ diễn tiến nặng và có tỷ lệ không qua khỏi cao hơn.

Virus cúm A lây trực tiếp từ người sang người qua giọt bắn đường hô hấp khi ho, hắt hơi, nói chuyện ở khoảng cách gần (1-2 m). Virus cũng có thể lây qua tay khi chạm vào bề mặt nhiễm virus rồi đưa lên mắt, mũi, miệng.

Nhiều ca nhập viện trong tình trạng khó thở, viêm phổi nặng. Ảnh: Đinh Hà.

"Người nhiễm cúm có thể phát tán virus từ 2 ngày trước khi khởi phát triệu chứng đến 5 ngày sau đó. Trẻ em thậm chí có thể lây kéo dài 10 ngày hoặc hơn. Trường học, nhà trẻ, ký túc xá và đơn vị quân đội là các môi trường có nguy cơ bùng phát cao", bác sĩ Hưng nói.

Sau khi xâm nhập cơ thể, virus vượt qua hàng rào miễn dịch tại chỗ để tấn công tế bào biểu mô đường hô hấp nhờ các kháng nguyên H và N. Chỉ sau 4-6 giờ nhân lên, virus lan sang các tế bào lân cận, gây tổn thương diện rộng trong thời gian rất ngắn. Cơ thể sẽ đáp ứng bằng kháng thể tại chỗ, miễn dịch tế bào, tăng interferon và các cytokin viêm - những yếu tố gây sốt, đau mỏi và triệu chứng toàn thân.

Nhận biết sớm để tránh diễn tiến nặng

Theo bác sĩ chuyên I Nguyễn Thị Kim Dung, Phó Trưởng khoa Nhi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, nhiều phụ huynh dễ nhầm cúm với cảm lạnh vì đều gây ho, sổ mũi, hắt hơi.

Tuy nhiên, cúm thường khởi phát đột ngột, sốt cao, đau mỏi người, ho khan mạnh và khiến trẻ kiệt sức hơn. Nếu không phát hiện sớm, cúm có thể dẫn đến viêm phổi, suy hô hấp hoặc làm nặng bệnh nền.

Cúm mùa năm nay có thể ảnh hưởng nhiều người hơn do virus cúm A chủ đạo là H3N2. Ảnh: Adobe Stock.

Điều trị cúm hoàn toàn khác cảm lạnh. Khám sớm giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác bằng lâm sàng, xét nghiệm và chỉ định thuốc kháng virus Oseltamivir, hiệu quả nhất trong "khung giờ vàng" là 48 giờ đầu kể từ khi xuất hiện triệu chứng.

"Phần lớn các ca cúm sẽ tự khỏi, nhưng có những trường hợp diễn tiến rất nhanh. Khám sớm cho phép đánh giá nguy cơ và can thiệp kịp thời, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người cao tuổi", bác sĩ Dung nhấn mạnh.

Ngoài điều trị, bác sĩ cũng hướng dẫn cha mẹ cách chăm sóc trẻ tại nhà, cách ly đúng, đeo khẩu trang và vệ sinh tay để tránh lây lan cho người thân - đặc biệt là ông bà và trẻ nhỏ khác trong gia đình.

Các chuyên gia cho rằng ngoài điều trị sớm, tiêm vaccine cúm hàng năm là biện pháp quan trọng giúp giảm nguy cơ mắc và chuyển nặng. Người trên 65 tuổi, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền cần được tiêm đúng lịch.

Để hạn chế lây lan, người dân được khuyến cáo đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, giữ vệ sinh tay, tránh tiếp xúc gần khi có triệu chứng và chủ động đến cơ sở y tế khi sốt cao, khó thở, đau tức ngực hoặc tình trạng không cải thiện sau vài ngày.

Phương Anh

Nguồn Znews : https://znews.vn/dieu-gi-khien-nguoi-dan-ha-noi-tphcm-o-at-mac-cum-a-post1603142.html