Điều khó tin: Fed vẫn quyết hạ lãi suất giữa lúc lạm phát còn cao

3 giờ trướcBài gốc

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell. (Ảnh: Axios).

Các quan chức Fed đã hạ lãi suất 25 điểm cơ bản (bps) xuống phạm vi mục tiêu 4 - 4,25% vào tháng 9 và giờ đây nhà đầu tư tin chắc rằng họ sẽ hạ lãi suất thêm 25 bps trong tuần này.

Fed sẽ công bố quyết định lãi suất vào lúc 14h ngày 29/10 (tức 1h sáng ngày 30/10 theo giờ Việt Nam). Cuộc họp báo của Chủ tịch Jerome Powell sẽ diễn ra từ lúc 14h30.

Tuy nhiên, quyết định lãi suất lần này lại diễn ra trong bối cảnh lạm phát tính theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9 đạt 3% - cao hơn hẳn mục tiêu 2% của các nhà hoạch định chính sách.

Vậy, vì sao giới đầu tư tin rằng ngân hàng trung ương Mỹ sẽ hạ lãi suất lần nữa dù lạm phát đã vượt quá mục tiêu 2% kể từ tháng 1/2021, tức hơn 4 năm rưỡi?

Lãi suất đang kìm hãm tăng trưởng

Theo các nhà kinh tế, Fed tin rằng mức lãi suất hiện tại đang kìm hãm tăng trưởng kinh tế. Đây là điều mà mọi nhà hoạch định chính sách đều đồng ý, dù họ bất đồng về mức độ ảnh hưởng thực sự của lãi suất.

Chủ tịch Powell và đa số các thành viên của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) - cơ quan ấn định lãi suất của Fed - đang lo lắng về thị trường lao động hơn là lạm phát.

Trong bối cảnh thị trường lao động suy yếu, Fed không muốn lãi suất cản trở nền kinh tế - điều đó chẳng khác nào buộc đá vào chân người đang cố bước lên phía trước. Do vậy, Fed muốn hạ lãi suất để hỗ trợ thị trường lao động.

Tình hình việc làm đáng ngại hơn lạm phát

Thay đổi lớn nhất đối với nền kinh tế Mỹ trong năm nay là chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Đối với Fed, thuế quan là cú sốc nguồn cung kéo giá cả đi lên và khiến nền kinh tế giảm tốc.

Fed đã theo dõi sát sao cả hai tác động của thuế quan. Trong phần lớn năm nay, lạm phát có vẻ là rủi ro đáng sợ hơn trong bối cảnh các nhà kinh tế liên tục cảnh báo thuế quan sẽ khiến áp lực giá tăng vọt.

Nhưng cho đến nay, ảnh hưởng của thuế quan tới lạm phát lại tương đối mờ nhạt. Dù lạm phát giá tiêu dùng đạt 3% trong tháng 9, con số này vẫn thấp hơn lo ngại của các nhà hoạch định chính sách.

Theo tờ MarketWatch, giới chức Fed cho rằng thuế quan sẽ chỉ gây tác động nhất thời đến giá cả và lạm phát đang trên đường trở về mức 2%. Trong khi đó, thị trường lao động lại yếu hơn nhiều dự đoán của các quan chức vào đầu năm nay.

Một loạt bất ngờ và các đợt điều chỉnh dữ liệu của Cục Thống kê Lao động cho thấy tốc độ tăng trưởng việc làm trong khu vực kinh tế tư nhân đã xuống dốc. Từ tháng 6 đến tháng 8, trung bình mỗi tháng nền kinh tế chỉ tạo thêm 29.000 việc làm. Trong ba tháng cuối năm 2024, con số này đạt khoảng 209.000.

Bà Kathy Bostjancic, nhà kinh tế trưởng của Nationwide, nhận xét: “Rõ ràng, đà tăng trưởng việc làm đang chững lại”.

Sự bất ổn của thuế quan khiến doanh nghiệp ngần ngại tuyển thêm nhân viên. Và nếu doanh nghiệp chưa muốn đẩy phần chi phí gia tăng do thuế quan sang phía khách hàng, họ cần tìm cách để tiết kiệm chi phí.

Một trong những biện pháp cắt giảm chi phí hiệu quả là thu hẹp quy mô lao động. Vào ngày 24/10, nhà sản xuất ô tô General Motors thông báo họ đã sa thải 200 nhân viên.

Các quan chức Fed vẫn ghi nhớ những giai đoạn kinh tế khó khăn trước đây, khi đà tăng trưởng việc làm mới đầu chỉ giảm nhẹ nhưng sau đó nhanh chóng trượt dốc và dẫn tới suy thoái.

Ngoài ra, "quy tắc Sahm" - một trong những chỉ báo chính xác nhất về suy thoái - chỉ ra rằng nếu tỷ lệ thất nghiệp trung bình trong ba tháng cao hơn 0,5 điểm % so với mức thấp nhất trong 12 tháng trước đó, nền kinh tế đã rơi vào suy thoái. Do vậy, nhiều quan chức Fed muốn giảm lãi suất lúc này để ngăn ngừa suy thoái.

Ông James Glassman, cựu chuyên gia kinh tế của JPMorgan, giải thích rõ hơn: "Điều chỉnh chính sách tiền tệ lỏng lẻo quá mức thường không gây hại cho người lao động bằng điều chỉnh chính sách tiền tệ thắt chặt quá mức".

Chính phủ đóng cửa ảnh hưởng thế nào đến tính toán của Fed?

Fed chưa có báo cáo việc làm mới kể từ sau khi chính phủ Mỹ đóng cửa vào ngày 1/10. Nhưng trong bài phát biểu tuần trước, ông Powell cho biết số liệu lạm phát và nguồn tin từ các doanh nghiệp cho thấy những xu hướng trên vẫn chưa thay đổi.

“Triển vọng kinh tế vẫn rất khó đoán định. FOMC đang chú ý sát sao tới rủi ro của thị trường lao động và lạm phát, chúng tôi đánh giá rằng nguy cơ thị trường việc làm suy yếu đã gia tăng”, nhà lãnh đạo ngân hàng trung ương Mỹ cho hay.

Ông Matthew Luzzetti, nhà kinh tế trưởng về Mỹ tại Deutsche Bank, nhận định phát biểu trên là tín hiệu cho thấy Fed sẽ giảm lãi suất tại cuộc họp chính sách tháng 10.

Liệu Fed có giảm lãi suất vào tháng 12?

Nhà kinh tế Bostjancic của Nationwide tin rằng những lý do thúc đẩy Fed hạ lãi suất trong tháng 10 cũng sẽ là động lực để Fed giảm lãi suất 25 bps vào tháng 12. Hầu hết các chuyên gia kinh tế có cùng suy nghĩ với bà Bostjancic.

Các nhà giao dịch trên thị trường chứng khoán phái sinh cũng nhận thấy có 90% khả năng Fed sẽ tiếp tục giảm lãi suất vào tháng 12.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích cảnh báo Fed có thể tạm ngừng tay.

Ông Richard Moody, nhà kinh tế trưởng tại Regions Financial, bình luận: “Báo cáo CPI tháng 9 cho thấy dấu hiệu thuế quan đang kéo giá cả hàng hóa cốt lõi đi lên...

...vì vậy, các thành viên FOMC còn nhiều lo ngại về lạm phát có khả năng sẽ trở nên thận trọng hơn. Do đó, chúng ta chưa thể nói chắc về cuộc họp tháng 12”.

Giang

Nguồn Doanh Nhân VN : https://doanhnhanvn.vn/dieu-kho-tin-fed-van-quyet-ha-lai-suat-giua-luc-lam-phat-con-cao.html