Đỉnh cao và vực sâu của phim Việt

4 giờ trướcBài gốc

Tại hội thảodo Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam tổ chức ngày 25/10, các chuyên gia bàn thảo nhiều vấn đề liên quan đến phát triển thị trường nghệ thuật Việt Nam ở cả phương diện tiềm năng lẫn thách thức. Trong đó, nhiều vấn đề liên quan đến lĩnh vực điện ảnh được thảo luận.

'Mưa đỏ' chưa phải đỉnh cao

Nhà phê bình Lê Hồng Lâm khẳng định trong năm 2025, thị trường điện ảnh Việt Nam trải qua giai đoạn tăng trưởng vượt bậc và lập nên một số kỷ lục mới. Theo số liệu từ đơn vị quan sát phòng vé độc lập Box Office Vietnam, tổng doanh thu phòng vé năm 2024 đạt khoảng 4.700 tỷ đồng. Riêng trong 6 tháng đầu năm 2025, phòng vé trong nước đã thu về 3.017 tỷ đồng, tăng gần 270 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức tăng trưởng mạnh nhất của điện ảnh Việt kể từ sau đại dịch.

Trong giai đoạn này, có khoảng 130 phim được phát hành tại rạp, trong đó 19 phim Việt. Mặc dù chiếm chưa đến 1/6 tổng số phim phát hành, phim Việt lại mang về 1.800 tỷ đồng, chiếm 67% thị phần - cột mốc chưa từng có trong nhiều năm gần đây. Đáng chú ý, 8 trong số 10 phim có doanh thu cao nhất nửa đầu 2025 là phim nội địa.

Nhà phê bình điện ảnh Lê Hồng Lâm khẳng định thị trường điện ảnh Việt Nam tăng trưởng vượt bậc trong năm 2025.

"Có thể nói, trong năm 2025, người Việt chỉ xem phim Việt. Thị trường phim nội địa rất mạnh. Với dân số 100 triệu người và thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh, Việt Nam sở hữu tiềm năng phát triển thị trường nội địa rất lớn. Hiện tại, Việt Nam được coi là một trong những thị trường điện ảnh phát triển nhanh nhất thế giới. Tiềm năng và dư địa phim Việt còn nhiều, Mưa đỏ vẫn chưa phải đỉnh cao duy nhất. Tổng doanh thu phim Việt trong năm 2025 có thể lên tới 6.000 tỷ đồng", ông Lâm chia sẻ.

Phòng vé năm 2025 cũng ghi dấu ấn khi có 3 phim thuộc thể loại chiến tranh hoặc lấy cảm hứng từ những sự kiện có thật trong lịch sử được khán giả đón nhận. Đó là Địa đạo của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, Mưa đỏ của đạo diễn Đặng Thái Huyền và Tử chiến trên không của đạo diễn Hàm Trần.

Phim thuộc thể loại chiến tranh hoặc lấy cảm hứng từ những sự kiện có thật trong lịch sử được khán giả đón nhận.

"Sự thành công của các tác phẩm này, đặc biệt là Mưa đỏ mang ý nghĩa quan trọng đối với thị trường nội địa, cho thấy phim do nhà nước sản xuất và phim về đề tài chiến tranh trở lại đỉnh cao một lần nữa", chuyên gia phân tích.

Tuy vậy, thị trường điện ảnh Việt vẫn còn không ít hạn chế. Phim độc lập, phim nghệ thuật khó có cơ hội ra rạp, phim hoạt hình doanh thu lẹt đẹt. Thị trường bùng nổ nhưng sự phát triển tạo ra cả đỉnh cao và vực sâu, có phim lập đỉnh doanh thu, có phim rời rạp chỉ thu hơn 100 triệu đồng.

Yêu phim Việt, nhưng không có chuyện 'giải cứu nông sản'

Chung quan điểm với nhà phê bình Lê Hồng Lâm, GS.TS Trần Thanh Hiệp - Chủ tịch Hội đồng thẩm định, phân loại phim truyện, phim kết hợp nhiều loại hình (Cục Điện ảnh) - nhận định thị trường điện ảnh nhiều tiềm năng phát triển nên cũng tạo ra ảo giác "dễ tham gia, dễ làm giàu".

"Đã xuất hiện không ít đạo diễn trẻ tham gia thị trường cùng với những bộ phim thiếu tính chuyên nghiệp, vội vã xuất hiện rồi lặng lẽ mất hút. Khán giả Việt Nam rất yêu nghệ thuật thứ bảy, luôn thiện cảm với phim Việt, ủng hộ phim Việt nhưng ở đây không có câu chuyện giải cứu phim như giải cứu sản phẩm nông nghiệp", GS.TS Trần Thanh Hiệp nói.

Các đại biểu, chuyên gia tại tọa đàm.

Nhà quan sát, đầu tư điện ảnh Nguyễn Anh Tuấn (Viện Văn hóa, nghệ thuật, thể thao và du lịch Việt Nam) chỉ ra thêm một số bất cập của phim Việt như hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh, đặt vé ảo, thao túng doanh thu phòng vé vẫn tồn tại và ảnh hưởng đến tính minh bạch của thị trường. Cùng với đó, chi phí bản quyền, quảng bá và thuế đang gây áp lực tài chính lớn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Xét về tổng thể, thị trường điện ảnh Việt Nam có nhiều cơ hội phát triển nhờ dân số trẻ và nhu cầu giải trí cao, nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức từ môi trường pháp lý chưa đồng bộ, chi phí tăng. Nếu không có chính sách điều tiết phù hợp, nguy cơ thiệt hại cho các doanh nghiệp nhỏ và suy giảm chất lượng nguồn cung nội địa là rất lớn.

Muốn thị trường phim Việt phát triển bền vững và có thêm nhiều đỉnh cao mới, ngành điện ảnh còn nhiều việc phải làm. GS.TS Trần Thanh Hiệp khẳng định muốn có đường sắt cao tốc Bắc Nam, muốn có nhà máy điện hạt nhân, muốn thành lập các trung tâm đổi mới sáng tạo, bên cạnh nguồn lực tài chính, phải nghĩ tới nguồn nhân lực có khả năng đảm đương sử dụng quản lý điều hành, phát triển các cơ sở ấy. Điện ảnh cũng không ngoài quy luật như vậy.

Để phát triển thị trường điện ảnh, không thể không rà soát lại thực lực đội ngũ các nhà làm phim hiện nay và dự báo sự phát triển của đội ngũ đó 5, 10 năm sau.

Ngọc Ánh

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/dinh-cao-va-vuc-sau-cua-phim-viet-post1790459.tpo