Ngành Công Thương TP. Hồ Chí Minh kiến nghị xác thực định danh người bán thực phẩm trên mạng xã hội nhằm bảo đảm an toàn thực phẩm
Theo đề xuất, người bán phải cung cấp căn cước công dân, mã số thuế cá nhân hoặc doanh nghiệp, kèm theo địa chỉ kho hàng thực tế (nếu có). Các sàn thương mại điện tử sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra, hậu kiểm định kỳ và cung cấp dữ liệu cho cơ quan quản lý khi được yêu cầu. Đồng thời, người bán sử dụng kho bãi thuê phải đăng ký thông tin với chính quyền địa phương, tích hợp vào hệ thống quản lý số hóa quốc gia.
Lãnh đạo Sở Công Thương cho biết thời gian qua, kinh doanh thực phẩm trực tuyến trên mạng xã hội như Facebook, TikTok, Twitter… phát triển nhanh nhưng khó kiểm soát, gây nhiều thách thức trong giám sát và xử lý vi phạm. Nhiều đối tượng không mở cửa hàng mà thuê kho bãi ở khu vực xa trung tâm, ít dân cư nhằm tránh bị phát hiện. Hàng hóa được đóng gói ngay tại kho, sau đó giao qua các đơn vị vận chuyển thu hộ (COD). Giao dịch diễn ra hoàn toàn trực tuyến khiến lực lượng chức năng khó xác định địa chỉ kinh doanh để kiểm tra, xử lý.
Thực tế, Chi cục Quản lý thị trường TP. Hồ Chí Minh phải áp dụng biện pháp nghiệp vụ, theo dõi dài ngày mới xác định được vị trí kho hàng để tiến hành kiểm tra đột xuất. Nhiều đối tượng còn sử dụng bao bì, tem nhãn giả nhằm đánh lừa người tiêu dùng.
Ngoài ra, trong quá trình thanh tra, kiểm tra, nhiều công chức chưa được đào tạo đầy đủ nghiệp vụ lấy mẫu, khiến việc triển khai kiểm nghiệm gặp khó khăn. Thời gian giám định chất lượng, xác định hàng thật - hàng giả thường kéo dài, làm chậm quá trình xử lý và gây áp lực về chi phí bảo quản, đặc biệt đối với thực phẩm và thuốc. Công tác truy xuất nguồn gốc cũng phức tạp do hàng hóa đi qua nhiều trung gian.
Trước tình hình đó, Sở Công Thương kiến nghị xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành thông suốt giữa lực lượng Quản lý thị trường, Công an, Y tế, Hải quan và Bộ đội Biên phòng; thiết lập kênh chia sẻ thông tin trực tuyến, quy định rõ thời hạn xử lý từng khâu. Đồng thời, cần xử lý nghiêm, công khai, không có vùng cấm; áp dụng chế tài mạnh, cả hành chính và hình sự, đối với người vi phạm cũng như các sàn thương mại điện tử không tuân thủ quy định định danh.
“Cần có cơ chế công khai danh sách đối tượng vi phạm trên Cổng thông tin điện tử quốc gia về an toàn thực phẩm”, đại diện Sở Công Thương nhấn mạnh.
Ngọc Hậu