Dinh dưỡng cho bệnh nhân mắc hội chứng Carcinoid

19 giờ trướcBài gốc

1. Tầm quan trọng của chế độ ăn với người bệnh mắc hội chứng Carcinoid

NỘI DUNG

1. Tầm quan trọng của chế độ ăn với người bệnh mắc hội chứng Carcinoid

2. Nguyên tắc dinh dưỡng với hội chứng Carcinoid

3. Tham khảo hướng dẫn của chuyên gia

Hội chứng Carcinoid là tình trạng sức khỏe phức tạp ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Bệnh nhân hội chứng Carcinoid thường phải đối mặt với các triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Các triệu chứng phổ biến bao gồm đỏ bừng mặt (da đỏ bừng), tiêu chảy kéo dài, đầy hơi, khó chịu ở bụng, đau bụng/dạ dày và khí.

Một trong những yếu tố quan trọng trong việc quản lý các triệu chứng là chế độ ăn uống. Tuy nhiên, nhiều người bệnh không biết rằng một số loại thực phẩm và thói quen ăn uống có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng này. Ví dụ, các bữa ăn lớn và nhiều chất béo gây áp lực lên hệ tiêu hóa, rượu bia và thức ăn cay kích thích niêm mạc ruột, cà chua sống và thực phẩm chứa hàm lượng amin cao hoặc vừa phải có thể gây ra các phản ứng không mong muốn.

Do đó, cùng với tuân thủ điều trị thì việc điều chỉnh chế độ ăn uống cũng quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng và cải thiện sức khỏe của bệnh nhân hội chứng Carcinoid.

2. Nguyên tắc dinh dưỡng với hội chứng Carcinoid

Về nguyên tắc chung, chế độ ăn uống nên bao gồm 4-6 bữa nhỏ mỗi ngày thay vì 3 bữa lớn, ưu tiên thực phẩm giàu protein và ít chất béo. Ăn các loại protein hoàn chỉnh như trứng, sữa, cá, gia cầm, thịt và thực phẩm từ đậu nành... chứa tất cả các acid amin thiết yếu.

Thực phẩm chứa chất béo lành mạnh.

Nên ưu tiên acid béo omega-3 và omega-9 từ hạnh nhân, dầu ô liu, quả bơ, cá béo. Thịt tươi, rau nấu chín và ngũ cốc là những lựa chọn ưu tiên. Rau nấu chín là lựa chọn tốt nhưng cần tránh cà chua sống. Bổ sung niacin từ thực phẩm giàu protein và ngũ cốc nhưng nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc bổ sung niacin.

Nên tránh thực phẩm chiên, nhiều dầu mỡ, chất béo động vật và chất béo chuyển hóa, thực phẩm chứa amin như phô mai lâu năm, rượu, thực phẩm lên men, thực phẩm chế biến sẵn, sô cô la, cà chua...

Để giảm thiểu tiêu chảy, bệnh nhân nên ăn nhiều bữa nhỏ, uống nhiều đồ uống không gas, không caffeine, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay và ngọt. Thực phẩm kết dính như chuối và gạo trắng nên được ưu tiên, trong khi thực phẩm có tính nhuận tràng nên tránh. Dung dịch bù nước nên được sử dụng khi cần thiết để bù đắp lượng nước và điện giải mất đi.

Lưu ý, chế độ ăn uống là một phần quan trọng trong việc quản lý các triệu chứng nhưng không thay thế cho điều trị y tế. Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn cá nhân hóa.

Để quản lý hiệu quả các triệu chứng của hội chứng Carcinoid, việc theo dõi chặt chẽ chế độ ăn uống và các triệu chứng là rất quan trọng. Bệnh nhân nên ghi lại chi tiết lượng thức ăn và đồ uống tiêu thụ hàng ngày, đồng thời ghi chú bất kỳ triệu chứng nào xuất hiện. Việc này giúp xác định các tác nhân gây bệnh cụ thể, từ đó điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp.

Việc tuân thủ chế độ ăn uống được khuyến nghị có thể giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh hội chứng Carcinoid. Ghi nhật ký thực phẩm, lựa chọn thực phẩm phù hợp và tuân thủ các hướng dẫn chung là những bước quan trọng để kiểm soát các triệu chứng và duy trì sức khỏe tốt.

3. Tham khảo hướng dẫn của chuyên gia

Theo các bác sĩ nội tiết, việc thiếu hụt niacin, thiếu hụt năng lượng protein nói chung, các vấn đề dinh dưỡng do phẫu thuật, suy dinh dưỡng, tiêu chảy mạn tính và quá trình chuyển hóa tryptophan quá mức là những vấn đề dinh dưỡng chính đối với bệnh nhân hội chứng Carcinoid.

Tiến sĩ Jeffrey I. Mechanick, Trường Y khoa Mt. Sinai, New York, Hoa Kỳ giải thích rằng những thách thức khi làm việc với bệnh nhân mắc bệnh Carcinoid nằm ở cả giai đoạn chẩn đoán sớm cũng như giai đoạn tiến triển, khi bệnh nhân rất yếu và phải phẫu thuật.

Chế độ ăn uống cho bệnh nhân Carcinoid

Khi bệnh nhân Carcinoid hỏi về chế độ ăn uống tốt nhất cho họ, lời khuyên của Tiến sĩ Mechanick dựa trên việc bệnh nhân có triệu chứng hay không.

Đối với những người không có triệu chứng: Nên áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh truyền thống, bao gồm trái cây, rau tươi, protein và chất béo lành mạnh. Một loại vitamin tổng hợp được đề xuất nếu chế độ ăn uống của một người không bao gồm lượng vitamin khuyến nghị hàng ngày theo quy định của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ. Trong trường hợp không mắc bệnh pellagra, một căn bệnh ảnh hưởng đến bệnh nhân Carcinoid bị thiếu hụt niacin, Tiến sĩ Mechanick cho biết không có lý do gì để dùng thực phẩm bổ sung.

Đối với bệnh nhân Carcinoid có triệu chứng: Tiến sĩ Mechanick khuyên nên điều chỉnh chế độ ăn dựa trên các triệu chứng. Ví dụ, chế độ ăn cho bệnh nhân bị tiêu chảy nên bao gồm carbohydrate tinh bột dễ tiêu hóa và ít chất béo bão hòa.

Khi bệnh nhân Carcinoid phẫu thuật cắt bỏ phần lớn ruột non, họ có thể bị hội chứng ruột ngắn, một tình trạng mà các chất dinh dưỡng không được hấp thụ đúng cách (kém hấp thu). Tiến sĩ Mechanick gợi ý những bệnh nhân đó nên thay thế vitamin A, D, E và K nếu bị thiếu hụt. Các enzyme tuyến tụy có thể được sử dụng để điều trị kém hấp thu.

Tăng cường protein

Bệnh nhân mắc bệnh Carcinoid có triệu chứng nên tăng cường protein trong chế độ ăn, bổ sung thêm tryptophan dưới dạng thịt nạc và protein, tránh các thực phẩm có chứa nhiều tyramine vì có thể gây bốc hỏa, chẳng hạn như pho mát cứng và lâu năm, bao gồm pho mát cheddar và Stilton; thịt đã qua xử lý; và một số loại hạt, đặc biệt là quả óc chó, đậu phộng, dừa và hạt Brazil.

Một số thực phẩm có chứa nhiều tyramine.

Khi trải qua hóa trị, bệnh nhân Carcinoid nên đảm bảo rằng họ có đủ lượng calo, protein và khoáng chất. Lựa chọn đầu tiên là thay thế chúng bằng đường uống nhưng nếu không thể, sẽ sử dụng phương pháp nuôi ăn qua đường tiêu hóa (ống). Trong những trường hợp hiếm hoi không thể nuôi ăn qua đường tiêu hóa, bệnh nhân sẽ cần điều trị bằng truyền dịch tĩnh mạch (IV).

Các chất bổ sung chỉ được sử dụng cho các trường hợp thiếu hụt, Tiến sĩ Mechanick lưu ý. Chúng có thể được sử dụng khi cần thêm calo, cho bệnh tiêu chảy mạn tính, thiếu niacin, để bổ sung protein và cho nhu cầu vitamin tan trong chất béo bổ sung.

Tiến sĩ Mechanick cảnh báo bệnh nhân không nên lạm dụng các chất bổ sung, trong trường hợp đó chúng có thể gây hại nhiều hơn lợi. Việc lạm dụng các chất bổ sung có thể ảnh hưởng đến các loại thuốc khác mà bệnh nhân đang dùng, gây ra các tác dụng phụ; độc tính đối với gan hoặc suy thận có thể xảy ra; việc dư thừa một chất dinh dưỡng có thể gây ra tình trạng thiếu hụt một chất dinh dưỡng khác. Ví dụ, quá nhiều kẽm có thể dẫn đến thiếu đồng.

Ngoài ra, Tiến sĩ Mechanick khuyên bệnh nhân không nên dùng bất kỳ thứ gì "chưa được chứng minh trừ khi đó là một phần của cuộc điều tra khoa học được tiến hành một cách có đạo đức".

Chế độ ăn uống lành mạnh

Tiến sĩ Mechanick cho biết để duy trì cân nặng cơ thể khỏe mạnh và BMI (chỉ số khối cơ thể) từ 18,5 đến 24,9, chế độ ăn uống của một người nên bao gồm những điều sau:

Ăn 7 đến 10 khẩu phần trái cây và rau quả tươi mỗi ngày.
Bổ sung 25 – 30 g chất xơ.
Chất dinh dưỡng thực vật (còn được gọi là phytochemical, chất chống oxy hóa, tăng cường miễn dịch và các đặc tính thúc đẩy sức khỏe khác của các hợp chất hoạt tính trong thực vật) từ các nguồn như ngũ cốc, đậu và trà.
Protein từ thực phẩm không giàu chất béo bão hòa, bao gồm thịt nạc, lòng trắng trứng, đậu, cá.
Chất béo lành mạnh có trong chất béo đơn bão hòa, bao gồm dầu ô liu, quả bơ và các thực phẩm có nguồn gốc thực vật khác.
Giảm thiểu thực phẩm giàu chất béo bão hòa và loại bỏ thực phẩm có chứa chất béo chuyển hóa, chẳng hạn như chất béo có trong thức ăn nhanh.

Chế độ ăn uống lành mạnh nên được điều chỉnh dựa trên cấu tạo di truyền của từng cá nhân, dựa trên độ tuổi, bệnh thoái hóa mạn tính và tình trạng sức khỏe.

Để giúp xác định chế độ ăn tốt nhất có thể cho từng bệnh nhân Carcinoid, Tiến sĩ Mechanick cho biết bệnh nhân có thể gặp chuyên gia dinh dưỡng đã đăng ký, tốt nhất là một người chuyên về ung thư nhưng cũng gợi ý rằng bệnh nhân nên làm việc chặt chẽ với bác sĩ chuyên khoa Carcinoid.

Lời khuyên quan trọng nhất của Tiến sĩ Mechanick dành cho bệnh nhân Carcinoid là hãy học cách ăn uống lành mạnh, tham gia nhiều hoạt động thể chất, lắng nghe bác sĩ và trên hết là tận hưởng cuộc sống.

Ăn một chế độ ăn uống cân bằng là rất quan trọng. Một chế độ ăn uống cân bằng có nghĩa là ăn các loại thực phẩm từ tất cả các nhóm thực phẩm mà cơ thể cần. Thực tế, đối với nhiều người bệnh, việc ăn uống có thể là một cuộc đấu tranh, vì vậy hãy trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ hoặc y tá chuyên khoa về bất kỳ vấn đề nào về chế độ ăn uống mà người bệnh gặp phải.

Thùy Vân

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/dinh-duong-cho-benh-nhan-mac-hoi-chung-carcinoid-169250402224651477.htm