Ba thập kỷ qua, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam đã trở thành điểm đến văn hóa - du lịch hàng đầu của Thủ đô, với khoảng 500.000 lượt khách mỗi năm. Không chỉ là nơi lưu giữ hiện vật, Bảo tàng còn tạo dựng phong cách trưng bày đặc trưng - kết hợp hài hòa giữa không gian truyền thống trong nhà và kiến trúc dân tộc ngoài trời, cùng các hoạt động văn hóa sống động như múa khèn, hát dân ca, kể chuyện dân gian. Sự kết hợp giữa bảo tồn và sáng tạo giúp nơi đây trở thành không gian văn hóa mở, nơi du khách được trải nghiệm, tương tác và “sống cùng di sản”.
Lãnh đạo Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam chủ trì cuộc hội thảo.
Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ, bảo tàng đẩy mạnh ứng dụng các phương thức truyền thông hiện đại như mạng xã hội (Facebook, TikTok), tour trải nghiệm bằng mã QR, trưng bày thực tế ảo (VR/AR) và phòng khám phá đa phương tiện dành cho trẻ em, mở ra cách tiếp cận mới, gần gũi hơn với công chúng.
Ông Michael DiGregorio chia sẻ tại chương trình.
Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Văn Huy, Giám đốc sáng lập Bảo tàng (1995 - 2006), khẳng định: ngay từ những ngày đầu, Bảo tàng đã chú trọng nghiên cứu khoa học và đưa cộng đồng tham gia vào quá trình trưng bày. Chính cách làm này giúp các triển lãm của Bảo tàng chạm tới cảm xúc, khơi gợi ký ức và tạo hiệu ứng xã hội tích cực.
Nhiều tham luận được trình bày tại chương trình.
Hợp tác quốc tế cũng là yếu tố quan trọng làm nên bản sắc của Bảo tàng. Ngay từ khi thành lập, đơn vị đã hợp tác với các chuyên gia đến từ Pháp, Mỹ, Nhật Bản, Hà Lan..., cùng sự hỗ trợ của các quỹ quốc tế như Ford, Rockefeller, Quỹ Nhật Bản.
Theo PGS.TS Trần Hồng Hạnh, mối quan hệ này không chỉ dừng lại ở việc tiếp nhận hỗ trợ mà còn hướng tới đồng kiến tạo và lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới.
Ông Michael DiGregorio, nguyên phụ trách Chương trình Văn hóa và Nghệ thuật của Quỹ Ford tại Việt Nam, nhận định: “Sức hấp dẫn của Bảo tàng nằm ở những câu chuyện được kể bằng cảm xúc và ký ức như trưng bày Cuộc sống Hà Nội thời bao cấp gợi nhớ không chỉ khó khăn mà còn tình người, lòng nhân ái trong ký ức tập thể”.
Quang cảnh buổi Hội thảo khoa học.
Từ một không gian lưu giữ hiện vật, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam nay đã trở thành trung tâm văn hóa sống động, nơi quá khứ, hiện tại và tương lai cùng hội tụ.
Tiến sĩ Bùi Ngọc Quang, Phó Giám đốc phụ trách Bảo tàng, nhấn mạnh: “Chúng tôi mong muốn Bảo tàng không chỉ là nơi lưu giữ mà còn là trung tâm giao lưu văn hóa, nơi công chúng, học sinh và cộng đồng các dân tộc gặp gỡ, trao đổi và hiểu sâu hơn về bản sắc Việt Nam”.
Với định hướng kết hợp nghiên cứu - giáo dục - truyền thông hiện đại, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam đang tiếp tục định hình phong cách riêng, lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc, củng cố bản sắc và khơi dậy niềm tự hào Việt Nam trong công chúng.
Lê Phú/Báo Tin tức và Dân tộc