Thời hạn của lộ trình dừng bán động cơ đốt trong thải CO2 tại một số khu vực chỉ còn chưa đầy một thập kỷ, tuy nhiên tiến độ thực hiện lộ trình này lại không đồng đều. Dẫn đầu quá trình này là Liên minh châu Âu, trong khi đó Trung Quốc tập trung sản xuất đại trà các loại xe điện EV nhỏ, giá thành hợp lý và đã trở thành nhà sản xuất EV lớn nhất thế giới. Tại Mỹ, tiến độ này đang diễn ra chậm hơn.
Không phải đổi mới sáng tạo công nghệ, mà chính chi phí của việc chuyển đổi hạ tầng mới là rào cản đối với quá trình ứng dụng xe điện (EV), cho đến khi mạng lưới trạm sạc được thiết lập đầy đủ và công nghệ pin được hoàn thiện, xe hybrid sẽ được tiếp tục ưu tiên. Điều này cũng hạn chế việc ứng dụng xe điện trong các ngành công nghiệp phát thải đáng kể CO2, chẳng hạn vận tải đường dài.
Không phải đổi mới sáng tạo công nghệ, chính chi phí của việc chuyển đổi hạ tầng mới là rào cản đối với quá trình ứng dụng xe điện.
Quá trình dịch chuyển sang xe điện (EV) thúc đẩy áp dụng kiến trúc xe điện được định nghĩa bằng phần mềm (SDV), vì các mẫu xe điện thường xuyên tích hợp những nền tảng này. Việc đưa các tính năng SDV vào xe điện đã giúp đẩy nhanh sự thâm nhập của cả hai công nghệ vào thị trường, đặc biệt là tại Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất thế giới tính theo doanh số bán hàng thường niên, sản lượng sản xuất và mức độ thâm nhập của EV. Năm 2024, doanh số xe điện tại Trung Quốc chiếm 76% doanh số toàn cầu (nguồn: Hiệp hội xe du lịch Trung Quốc).
Tuy nhiên, trong khi các hãng xe mới đạt được nhiều tiến bộ, các nhà sản xuất OEM truyền thống đang gặp khó khăn trong việc triển khai các loại xe được định nghĩa bằng phần mềm.
Bà Cecile Loison - Giám đốc Quy hoạch chiến lược bộ phận Giải pháp Phương tiện chạy điện và năng lượng của Keysight Technologies.
Bất chấp những kỳ vọng thổi phồng ban đầu về 5G, ngành ô tô đã từng bước chấp nhận mạng vô tuyến như một trong những xu hướng dịch chuyển sang phương tiện giao thông được định nghĩa bằng phần mềm. Trong bối cảnh công nghệ 5G và sau đó là 6G ngày càng phổ biến, việc cập nhật phần mềm qua mạng và khả năng bổ sung các tính năng cho xe hậu sản xuất đang trở thành hiện thực. Để hỗ trợ các bản cập nhật và dịch vụ cần một khối điều khiển viễn thông (telematics control unit), một vài năm tới sẽ là thời gian mang tính quyết định đối với tác động của SDV lên ngành công nghiệp ô tô.
Đối với các nhà sản xuất OEM, khả năng bổ sung tính năng mới cho xe bằng cách cập nhật phần mềm qua mạng vô tuyến mang đến các cơ hội tạo các nguồn doanh thu định kỳ mới trong quá trình cập nhật phần mềm cho phương tiện. Tuy nhiên, một thách thức trọng yếu cần giải quyết là thuyết phục người tiêu dùng chuyển từ mô hình mua xe "trả một lần" sang "thuê bao", trong đó mô hình sẽ định kỳ cung cấp các bản cập nhật phần mềm và tính năng mới. Việc áp dụng rộng rãi mô hình này có thể được thúc đẩy bằng cách nhấn mạnhrằng các bản cập nhật phần mềm này còn đảm bảo tính tin cậy, an toàn và bảo mật của phương tiện.
Các phương tiện hiện đang được sản xuất đều đã có khả năng tự hành ở các cấp độ khác nhau, hầu hết xe đã có các tính năng cấp độ hai hoặc hai cộng, một số dòng xe hạng sang đã có các tính năng cấp độ ba. Trong bối cảnh đó, quan ngại về an toàn liên quan đến xe tự lái tiếp tục là tâm điểm. Do đó, ngành công nghiệp ô tô hiện tập trung hơn vào các bước tiến nhỏ trong các hệ thống hỗ trợ lái xe nâng cao (ADAS) thay vì theo đuổi mục tiêu tự hành hoàn toàn.
ADAS sử dụng công nghệ tự động, bao gồm cảm biến và camera, để phát hiện chướng ngại vật ở gần hoặc lỗi lái xe và có ứng phó tương ứng, giúp cải thiện an toàn trên xe và trên đường. Hệ thống này đang ngày càng được coi là chất xúc tác thúc đẩy lộ trình tiến tới xe tự hành hoàn toàn, vốn vẫn được xem là mục tiêu dài hạn của ngành.
Trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc khai thác khối lượng dữ liệu khổng lồ mà xe hiện đại tạo ra để cải tiến thiết kế và hiệu suất vận hành. Tuy nhiên, việc ứng dụng sẽ tiếp tục bị hạn chế nếu chưa thể giải quyết các quan ngại về an toàn và độ tin cậy. Để giúp giải quyết những vấn đề này, các nhà sản xuất ô tô sẽ sử dụng AI để xác minh rằng các thuật toán AI được sử dụng trong phần mềm tự lái là an toàn và đáng tin cậy. Điều này sẽ dẫn đến nhu cầu hình thành những “cảnh sát AI”, giúp giám sát việc sử dụng AI trong ngành ô tô.
Ông Ken Horne - Giám đốc Quy hoạch chiến lược bộ phận Giải pháp phương tiện vận chuyển định nghĩa bằng phần mềmKeysight Technologies.
Nhìn xa hơn, mô hình dịch vụ di chuyển Mobility as a Service (MaaS), trong đó các loại hình vận tải và dịch vụ được tích hợp thành một dịch vụ theo yêu cầu, được coi là tương lai của ngành giao thông vận tải. Sau một số khởi đầu chưa thành công, chiến lược này đã được điều chỉnh sang triển khai thí điểm trong các thành phố có quy hoạch dạng lưới đơn giản hơn như Phoenix, Milton Keynes, Viena, Helsinki và Singapore trước khi mở rộng sang các khu vực đô thị phức tạp hơn như San Francisco, London, Paris, Tokyo, Hong Kong.
Việc ứng dụng bản sao số trong đo kiểm toàn diện đóng vai trò rất quan trọng để các sáng kiến này thành công vì chúng có thể giúp nâng cao hiệu suất và và tính bền vững của giao thông đô thị bằng cách lập bản đồ, phân tích dự đoán, giám sát mạng theo thời gian thực, bảo trì dự đoán và luồng thông tin hai chiều - giúp các nhà cung cấp dịch vụ vận chuyển cải thiện khả năng dự đoán và giảm rủi ro đầu tư.
Trong những diễn biến khác, ngành xe điện sẽ đẩy mạnh nền kinh tế tuần hoàn và tiếp tục cải tiến công nghệ pin. Khi công nghệ động cơ đốt trong dần bị loại bỏ để giúp giảm phát thải, ngành công nghiệp ô tô sẽ thúc đẩy tiềm năng tái chế và tái sử dụng pin lithium-ion. Châu Âu và Trung Quốc với cơ sở hạ tầng tái chế rộng lớn sẽ dẫn đầu xu hướng này. Ở các khu vực khác, việc áp dụng kinh tế tuần hoàn sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức phức tạp hơn và có nguy cơ chậm lại. Mặc dù đã đạt được nhiều tiến bộ và đổi mới sáng tạo, công nghệ pin vẫn cần được liên tục đo kiểm và cải thiện. Cần tập trung vào đánh giá các loại hóa chất pin mới, nhằm mục tiêu cải thiện công suất, trọng lượng hoặc giá thành.
Các cải tiến đổi mới sáng tạo cũng được dự báo sẽ xuất hiện trong thiết kế gói pin và các quy trình sản xuất trong toàn chuỗi cung ứng. Các công nghệ và hóa chất pin mới tạo ra các yêu cầu đo kiểm mới, thách thức các phương pháp, yêu cầu tích hợp các thuật toán AI và phân tích dự báo dữ liệu tiên tiến hơn.
Cuối cùng, năng lượng tái tạo vẫn còn những hạn chế cần được khắc phục trước khi có thể ứng dụng rộng rãi. Đặc biệt, việc không thể lưu trữ năng lượng để sử dụng trong công nghiệp và yêu cầu về một hệ thống điện hỗn hợp đa nguồn là các yếu tố hạn chế tiến bộ. Trong bối cảnh đó, hydro, với tính linh hoạt năng lượng cao và tiềm năng khử carbon mạnh mẽ sẽ thúc đẩy việc nghiên cứu khả năng ứng dụng hydro hỗ trợ quá trình chuyển dịch sang nền kinh tế năng lượng sạch.
Ken Horne - Cecile Loison