Định hướng sông Hồng là không gian xanh và cảnh quan trung tâm

4 giờ trướcBài gốc

Luật Thủ đô 2024

Bãi giữa sông Hồng được xác định là một trong những điểm nhấn quan trọng trong định hướng phát triển đô thị. Ảnh Thanh Hải

Cư dân thành thị sẽ chiếm 2/3 trên tổng dân số toàn cầu

TS.KTS Trương Văn Quảng, Phó Tổng thư ký Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho biết, theo thống kê, hiện nay hơn một nửa dân số thế giới sống ở các đô thị, đến năm 2030 con số này sẽ tăng lên khoảng 60%. Tăng trưởng dân số đô thị đang diễn ra ở hầu hết các nước đang phát triển, với khoảng 66 triệu người di cư đến các đô thị mỗi năm.

Theo báo cáo mới đây của chương trình dân số của Liên hợp quốc đến năm 2050, số cư dân thành thị sẽ chiếm 2/3 trên tổng dân số toàn cầu và 80% GDP của toàn bộ nền kinh tế thế giới. Cũng theo bản báo cáo này thì hiện 20% dân số thế giới đang sinh sống và làm việc tại 600 TP lớn nhất hành tinh với 60% GDP toàn cầu.

Từ thực tiễn và dự báo cho tương lai, Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị đặt ra mục tiêu đến năm 2030: Thủ đô Hà Nội là TP "Văn hiến – Văn minh – Hiện đại". Trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước. Hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới, phấn đấu phát triển ngang tầm Thủ đô các nước phát triển trong khu vực. Tầm nhìn đến năm 2045, Thủ đô Hà Nội là TP kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao. Kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hòa, tiêu biểu cho cả nước; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới,...

Mục tiêu và tầm nhìn trong Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị đã nói lên khát vọng, bước đi cụ thể về một Thủ đô "Văn hiến – Văn minh – Hiện đại", có vai trò, vị thế, có thương hiệu toàn cầu, tự hào sánh vai cùng thủ đô các nước phát triển. Hiện thực hóa Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị được quy định tại khoản 1 Điều 17 Luật Thủ đô 2024 về quy hoạch xây dựng, phát triển Thủ đô.

Theo TS.KTS Trương Văn Quảng, nghiên cứu tăng tỉ lệ đất phát triển đô thị, tập trung triển khai quy hoạch, đầu tư xây dựng, ổn định dân cư hai bên bờ sông Hồng và sông Đuống, quy hoạch phát triển không gian ngầm đô thị, không gian xanh và không gian công cộng… Luật Thủ đô 2024 đã trở thành công cụ, phương tiện quan trọng để thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị. Cùng với Luật Thủ đô 2024, quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065... rất cần có những bước đi cụ thể.

"Luật Thủ đô 2024 được coi là khâu đột phá quan trọng về cơ chế, chính sách. Tất cả dường như đã hội tụ đủ cho một Thủ đô phát triển nhanh, bền vững. Với quyết tâm chính trị của toàn hệ thống "chỉ bàn tiến, không bàn lùi", xây dựng Thủ đô Hà Nội "Văn hiến – Văn minh – Hiện đại"; trở thành TP quốc tế, đóng vai trò quan trọng trong mạng lưới đô thị khu vực Châu Á – Thái Bình Dương,... và Hà Nội phải xứng tầm Thủ đô trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước như lời Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo và khẳng định", TS.KTS Trương Văn Quảng nhấn mạnh.

Bãi giữa sông Hồng là một không gian xanh rộng lớn

Bãi giữa sông Hồng được xác định là một trong những điểm nhấn quan trọng trong định hướng phát triển đô thị, Luật Thủ đô 2024 cùng hai quy hoạch lớn gồm Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 (đã được Chính phủ phê duyệt) tạo nền tảng cần thiết để đưa sông Hồng trở thành một trong 5 trục không gian chiến lược trong phát triển Thủ đô.

Đặc biệt, để hiện thực hóa định hướng phát triển không gian xanh và cảnh quan trung tâm của TP, cũng như xây dựng đô thị hài hòa hai bên sông, Điều 17, Luật Thủ đô 2024 quy định việc tập trung nguồn lực, ưu tiên tổ chức thực hiện Quy hoạch phân khu sông Hồng sao cho phù hợp với Quy hoạch Thủ đô và Quy hoạch chung Thủ đô. Điều 17 Luật Thủ đô 2024 cũng cho phép xây dựng các tuyến đê mới phù hợp với quy hoạch phòng, chống lũ của tuyến sông có đê, quy hoạch đê điều và các quy hoạch khác liên quan nhằm khai thác hiệu quả quỹ đất. Trên bãi sông, Luật cho phép tồn tại một số khu vực dân cư hiện hữu và xây dựng mới công trình, nhà ở với tỷ lệ phù hợp theo quy hoạch phòng, chống lũ của tuyến sông có đê và quy hoạch khác có liên quan. Các khu vực bãi sông, bãi nổi còn lại được phép xây dựng các công trình dành cho không gian công cộng và phục vụ mục đích cộng đồng...

TS.KTS Phan Đăng Sơn, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho biết, mô hình công viên văn hóa sẽ rất phù hợp khi triển khai quy hoạch bãi giữa sông Hồng, nhất là khi đặt trong không gian văn hóa, lịch sử đậm đà của dòng sông. Công viên sẽ lấy di sản đô thị cầu Long Biên làm trọng tâm, cảnh quan sông Hồng làm nền tảng, tạo nên các tuyến không gian văn hóa kết nối với các di sản hai bên bờ cũng như toàn tuyến hành lang xanh của sông.

Hiện TP đã triển khai Quy hoạch phân khu sông Hồng. Trên cơ sở đó, các bước tính toán, rà soát được thực hiện để bảo đảm triển khai đúng quy hoạch và đạt hiệu quả; đồng thời kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc xây dựng theo quy hoạch, xử lý các trường hợp sai phạm theo đúng thẩm quyền và quy định pháp luật. Ở cấp địa phương cũng đang phối hợp với các cơ quan liên quan để nghiên cứu, đưa ra giải pháp cải tạo khu vực bờ sông theo hướng phát huy không gian công cộng phục vụ cộng đồng: tăng diện tích xanh, phát triển các hoạt động giải trí, dịch vụ, văn hóa thể thao và các dịch vụ công ích khác… với quan điểm thực hiện đúng quy hoạch, khai thác hiệu quả và tạo nên "kỳ tích sông Hồng".

TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội cho rằng, Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định sông Hồng là trục xanh, cảnh quan trung tâm phát triển đô thị hài hòa hai bên sông. Luật có nhiều quy định đột phá tại Điều 17, Điều 21, Điều 32. Trong điều chỉnh quy hoạch chung Thủ đô và quy hoạch Thủ đô đã đề cập các vấn đề như: trục không gian cảnh quan trung tâm TP hình thành hệ thống công viên, công trình mang tính biểu tượng, tính thời đại, phục vụ lễ hội, du lịch; ổn định nâng cao cuộc sống người dân hai bên bờ sông; xây dựng an toàn với lũ, chính trị ven sông có kế thừa truyền thống văn hóa, lịch sử,...

Quy hoạch Thủ đô đến năm 2030, cùng với định hướng phát triển có tính đột phá cho từng ngành, lĩnh vực có đề cập đến việc khai thác lợi thế, cảnh quan sông Hồng. Để giải quyết những thách thức trong triển khai, thực hiện, Luật Thủ đô 2024 đã có những chính sách đặc thù liên quan đến khu vực sông Hồng như: UBND TP được phép điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung TP; cho phép TP xây dựng các tuyến đê mới, phù hợp với quy hoạch phòng chống lũ. Các khu vực bãi sông, bãi nổi được phép xây dựng các công trình không gian công cộng, nhưng không tôn cao để bảo đảm không cản trở dòng chảy; UBND TP được quyền phê duyệt dự án đầu tư xây dựng các công trình tại bãi sông, bãi nổi, chính sách đặc thù về huy động nguồn lực về khoa học, công nghệ.

Những chính sách đặc thù, nhất là về tài chính, ứng dụng thí điểm khoa học, công nghệ sẽ là động lực để hoàn thiện quy hoạch phân khu sông Hồng, tạo điều kiện triển khai trục trung tâm phát triển Thủ đô, hài hòa không gian xanh sinh thái, văn hóa, lịch sử, dịch vụ du lịch, thể thao giải trí, đô thị hiện đại xứng tầm là biểu tượng mới trong phát triển Thủ đô.

TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam

Thu Hà

Nguồn PL&XH : https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/dinh-huong-song-hong-la-khong-gian-xanh-va-canh-quan-trung-tam-428435.html