Nghệ sĩ Đinh Văn Hoa
Không xuất thân trong gia đình có truyền thống nghệ thuật, song bố của Đinh Văn Hoa là người yêu thích đàn bầu. Anh tâm sự: “Được bố chỉ dạy cho từ nhỏ, vì thế lên 7, 8 tuổi, mình đã biết cách chơi đàn bầu và tham gia biểu diễn đàn bầu trong các dịp văn nghệ ở trường, các hội diễn quần chúng ở địa phương”.
Tiếng đàn bầu ngày càng hấp dẫn, lôi cuốn Đinh Văn Hoa. Học xong lớp 9, anh được tuyển chọn vào học tại Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Huế. Rời quê hương Quảng Bình, chàng trai ấy vào Huế để được đào tạo một cách bài bản nhằm phát triển năng khiếu và thỏa niềm đam mê của mình. Tốt nghiệp trung cấp, học tiếp đại học tại Học viện Âm nhạc Huế, năm 2013 Hoa quay trở lại làm giáo viên giảng dạy đàn bầu tại Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Huế với khát vọng truyền đạt và lan tỏa tình yêu loại nhạc cụ truyền thống này đến với các thế hệ trẻ.
Đàn bầu là một nhạc khí độc đáo, chỉ có một dây duy nhất, không có phím, dùng cần đàn để tạo nên những cao độ trầm bổng khác nhau. Ngoài những kỹ thuật cơ bản, người chơi đàn cần có những kỹ thuật khác như: sử dụng ngón vê, kỹ thuật gảy hai chiều, nhấn quãng khó… Để tạo nên nhiều cung bậc cảm xúc, người nghệ sĩ phải tinh tế, điêu luyện trong từng ngón đàn luyến, vỗ, vuốt, rung, dật… Theo Đinh Văn Hoa, muốn đạt đến sự điêu luyện về kỹ thuật, người nghệ sĩ phải trải qua quá trình khổ luyện không ngừng nghỉ, thả hồn vào trong từng âm sắc, giai điệu, không đơn thuần chỉ dùng đôi tay mà bằng tất cả tâm hồn…
Say mê và tâm huyết, tiếng đàn bầu của nghệ sĩ Đinh Văn Hoa đã vang lên trên nhiều sân khấu lớn nhỏ trong và ngoài nước, biểu diễn ở nhiều chương trình phục vụ nhiệm vụ chính trị, các lễ hội. Cuối năm 2017, anh đã tham gia chương trình hợp tác văn hóa giữa Chính phủ hai nước Việt Nam - Hàn Quốc, đợt lưu diễn 6 tháng tại Hàn Quốc với nhiều dàn nhạc lớn. Bằng ngón đàn chuyên nghiệp, nghệ sĩ Đinh Văn Hoa đã thể hiện thành công những ca khúc thính phòng, các bản nhạc không lời, những làn điệu dân ca Việt Nam, phối mới những ca khúc gần gũi với giới trẻ. Những cung bậc du dương, những thanh âm lắng đọng khi trình bày các ca khúc như Đất nước lời ru, Dáng đứng Bến Tre, Tình đất đỏ miền Đông, Nhớ Huế… tiếng đàn bầu của Đinh Văn Hoa đã làm ngân rung và đánh thức tình yêu quê hương, cuộc sống thiết tha trong lòng người thưởng thức. Ngoài ra, nhiều năm nay, anh cùng với nhóm nhạc dân tộc Âm sắc Việt vừa biểu diễn những bản nhạc truyền thống vừa thể hiện thành công nhiều bản hòa âm, phối mới để nhạc cụ dân tộc gần hơn với nhiều đối tượng người nghe.
Hóa thân tài tình vào nhiều tác phẩm nghệ thuật biểu diễn đàn bầu trên sân khấu, trong vai trò là người thầy, Đinh Văn Hoa dồn tâm huyết vào trong từng bài giảng. Bằng kiến thức chuyên sâu, 12 năm làm nghề giáo, anh đã truyền đạt cho các em học sinh những kiến thức chuyên môn về cách sử dụng đàn bầu, thắp sáng niềm đam mê bộ môn nghệ thuật truyền thống dân tộc cho biết bao bạn trẻ. Thầy Hoa tâm sự: “Đàn bầu không chỉ chơi ở những thể loại cổ nhạc, truyền thống mà nó cũng có thể chơi những thể loại nhạc trẻ, nhạc hiện đại. Để hấp dẫn các em, bên cạnh những bản nhạc cổ dân tộc, mình luôn tìm tòi, sáng tạo để mang đến cho người học những kiến thức và cách chơi đàn bầu mới, phù hợp… từ đó tiếp thêm động lực để các bạn trẻ yêu thích, gắn bó với loại hình nhạc cụ đậm đà bản sắc dân tộc”.
Trong cuộc sống sôi động hôm nay, người nghệ sĩ ấy vẫn miệt mài theo đuổi loại hình nghệ thuật truyền thống, góp phần gìn giữ, lan truyền giá trị văn hóa dân tộc là điều đáng trân trọng. Trải qua bao thăng trầm, với Đinh Văn Hoa, cây đàn bầu đã gắn bó máu thịt, trở thành người bạn, là cuộc sống của anh.
Khổ công rèn luyện, không ngừng học hỏi để ngón đàn đạt đến độ tinh tế, điêu luyện… nghệ sĩ Đinh Văn Hoa đã khẳng định được tên tuổi của mình bằng những thành tích nổi bật: Huy chương Vàng độc tấu đàn bầu với bản nhạc Niềm tin tất thắng (sáng tác: Khắc Chí) tại Liên hoan Độc tấu và hòa tấu nhạc cụ dân tộc toàn quốc tổ chức tại Thanh Hóa năm 2017; giải Nhất độc tấu đàn bầu 2 tác phẩm Làn điệu phú lục “Ca Huế” và Nhớ Huế (sáng tác: Bá Quế) với phần Hòa âm phối khí mới của nhạc sĩ Bùi Việt Hồng tại Cuộc thi Độc tấu và hòa tấu nhạc cụ dân tộc toàn quốc năm 2023 được tổ chức ở Nha Trang. Cũng trong năm 2023, anh được vinh danh các gương mặt nghệ sĩ tiêu biểu lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn toàn quốc.
Trần Văn Toản