Nhờ phát huy vai trò của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội, nhiều khu dân cư tiêu biểu trên địa bàn tỉnh đã vận động, tập hợp Nhân dân chung tay thực hiện các mô hình tự quản về hạ tầng, giáo dục, an ninh và môi trường đạt hiệu quả tích cực. Hoạt động này không chỉ làm sáng đường, đẹp ngõ, mà còn nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân và gắn kết cộng đồng.
Chung tay thực hiện các mô hình tự quản
Sau 2 năm, chúng tôi trở lại thôn Tây 2 (xã Diên Điền) vào một buổi tối cuối tuần. Ánh đèn trải dài khắp các tuyến đường, soi rõ từng lối đi. Những khóm hoa móng bò, hoa giấy... hai bên đường khoe sắc trong gió đêm. Tiếng người đi dạo, tiếng xe đạp của trẻ nhỏ vang lên trong không gian làng quê bình yên. Ông Phạm Huy Chuẩn - Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn Tây 2 cho biết: “Trước đây, tối đến người dân ngại ra đường. Từ khi triển khai mô hình “Thắp sáng đường quê”, người dân đi lại thuận tiện, sinh hoạt buổi tối sôi nổi hơn, an ninh trật tự được đảm bảo. Các gia đình đã tự nguyện góp công, bóng đèn, cây trồng để đường làng được sáng - sạch - đẹp”. Đến nay, thôn đã vận động thực hiện 4 mô hình “Thắp sáng đường quê” với tổng chiều dài hơn 4,5km; hơn 90% tuyến đường đã có điện chiếu sáng, tạo thuận lợi cho người dân đi lại.
Nhà Văn hóa - Khu thể thao của thôn Tây 2 cũng sáng đèn dù đã gần 20 giờ. Bên trong, tiếng đọc bài trong trẻo vọng ra từ lớp học tiếng Anh miễn phí do Ban công tác Mặt trận thôn phối hợp với một giáo viên tiếng Anh tổ chức. Mô hình “Lớp học tiếng Anh giao tiếp miễn phí” đã duy trì được gần 2 năm. Từ hiệu quả của mô hình, đến nay, lớp học có hơn 40 người dân và học sinh theo học thường xuyên vào tối Chủ nhật hằng tuần.
Một buổi học tiếng Anh miễn phí của người dân thôn Tây 2
Xây dựng thôn kiểu mẫu
Bên cạnh các mô hình tự quản, thôn Tây 2 còn là điểm sáng trong phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, hằng năm có 95 - 97% hộ được công nhận gia đình văn hóa. Công tác an sinh xã hội, khuyến học, chăm sóc sức khỏe cộng đồng được duy trì tốt; môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp được giữ vững. Nhiều năm liền, thôn Tây 2 đạt danh hiệu thôn văn hóa.
Tại thôn Thành Sơn (xã Xuân Hải), đi trên những con đường bê tông sạch sẽ, uốn lượn giữa hàng rào cây xanh và các luống hoa rực rỡ do Nhân dân chung tay, góp sức trồng và chăm sóc, chúng tôi mới cảm nhận rõ sự đổi thay của vùng quê này. Những ngôi nhà được chăm chút với các khu vườn nhỏ xinh, tràn ngập cây xanh và hoa lá, tạo nên một không gian sống trong lành, bình yên. Thành quả đó đến từ việc triển khai đồng bộ các mô hình tự quản: “Đường cờ Tổ quốc”, “Tuyến đường hoa kiểu mẫu”, “Tuyến đường bích họa”, “Thắp sáng đường quê”, “Camera an ninh”... do Ban công tác Mặt trận thôn và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện.
Một bức tường cũ ở thôn Thành Sơn được khoác lên mình những hình ảnh sống động
Bên cạnh xây dựng cảnh quan, thôn cũng vận động Nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng để nâng cao thu nhập. Nhiều hộ mạnh dạn chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng nho xanh, táo, dưa hoàng kim... đem lại nguồn thu ổn định. Toàn thôn hiện có 210ha đất tự nhiên, trong đó có: 65ha đất trồng lúa 3 vụ, 115ha đất trồng cây hằng năm, 30ha đất phi nông nghiệp. Thu nhập bình quân của người dân khoảng 7 - 8 triệu đồng/tháng, thôn chỉ còn 1 hộ nghèo và 4 hộ cận nghèo. Ông Nguyễn Công (thôn Thành Sơn) chia sẻ: “Trước đây, vườn nhà tôi trồng đủ thứ cây theo sở thích. Từ khi Mặt trận thôn phát động xây dựng thôn kiểu mẫu, được cán bộ hướng dẫn kỹ thuật, tôi đã quy hoạch lại, chuyển đổi 2.400m2 đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng nho xanh và táo, áp dụng quy trình chăm sóc khoa học. Đến nay, vườn không chỉ đẹp mắt mà còn cho thu nhập từ 160 đến 180 triệu đồng/năm”.
Vườn nho xanh của gia đình ông Nguyễn Công (giữa) đã được nhặt lá chuẩn bị cho vụ tết Nguyên đán
Theo ông Bùi Dân Thịnh - Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn Thành Sơn, thành công của thôn Thành Sơn hôm nay trước hết là nhờ sự đồng lòng của Nhân dân. Đồng thời, Mặt trận và các ban, ngành, đoàn thể thôn luôn làm tốt công tác tuyên truyền, vận động để mỗi người dân hiểu rõ ý nghĩa của việc xây dựng các mô hình tự quản, từ đó tự giác tham gia và đóng góp. Khi người dân thực sự là chủ thể, mọi khó khăn đều có thể vượt qua. Thời gian tới, Mặt trận thôn tiếp tục phối hợp với các đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao trách nhiệm của mỗi công dân trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu; phát triển sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị, khuyến khích nông dân sản xuất nông nghiệp hữu cơ, công nghệ cao gắn với xây dựng thương hiệu để tăng thu nhập. Các chi, tổ hội tiếp tục phát huy vai trò trong bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan sáng - xanh - sạch - đẹp. Thôn cũng đẩy mạnh xã hội hóa, huy động nguồn lực hoàn thiện hạ tầng dân sinh, phát động phong trào thi đua để phát huy vai trò chủ thể của người dân...
Một góc thôn Thành Sơn
Có thể nói, những mô hình tự quản đang trở thành minh chứng sống động cho sức mạnh đoàn kết giữa Mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân trong xây dựng khu dân cư văn minh.
Toàn tỉnh hiện có hơn 2.500 mô hình tự quản, trong đó nhiều mô hình ở khu dân cư mang lại hiệu quả rõ nét như: “Tuyến đường hoa”, “Thắp sáng đường quê”, “Khu dân cư bảo vệ môi trường”... góp phần tạo cảnh quan sáng - xanh - sạch - đẹp, hỗ trợ sinh kế, giảm nghèo và nâng cao đời sống Nhân dân.
KHÁNH HÀ