Doanh nghiệp gỗ cần làm gì trước nguy cơ chịu thuế kép từ Hoa Kỳ?

9 giờ trướcBài gốc

Thông tin tại Tọa đàm Thương mại gỗ và sản phẩm gỗ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ sáng 24/6, bà Ashley Amidon, Giám đốc điều hành và ông Joe O’Donnell, Giám đốc phụ trách Chính phủ và Quan hệ công chúng của IWPA cho hay, số sản phẩm gỗ, ván ép Việt Nam đang trong diện điều tra có thể bị áp dụng đồng thời thuế đối ứng và thuế chống bán phá giá.

Doanh nghiệp gỗ Việt có thể chịu thuế kép

Theo đó, 3 nhóm biện pháp chính có thể được áp dụng gồm: thuế quan đối ứng, điều tra an ninh quốc gia theo Mục 232 và thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp (AD/CVD) đối với mặt hàng ván ép.

Theo cảnh báo từ IWPA, số sản phẩm gỗ, ván ép Việt Nam đang trong diện điều tra có thể bị áp dụng đồng thời thuế đối ứng và thuế chống bán phá giá.

Với thuế quan đối ứng, ngày 2/4, chính quyền Hoa Kỳ đã công bố mức thuế phổ quát 10% trên diện rộng, kèm mức thuế bổ sung riêng cho từng quốc gia. Riêng Việt Nam, mức thuế bổ sung được công bố là 46%, nhưng đang được tạm hoãn đến ngày 9/7.

Cơ sở áp thuế là Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA), nhưng hiện biện pháp này bị đình chỉ thi hành theo phán quyết của Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ. Vụ việc đang được kháng cáo lên Tòa Phúc thẩm Liên bang và có thể tiếp tục được đưa lên Tòa án Tối cao nếu cần thiết.

IWPA cho biết, các mặt hàng đang trong diện điều tra theo Mục 232 không chịu ảnh hưởng từ chính sách thuế bổ sung nêu trên. Theo Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962, Mục 232 cho phép Tổng thống Hoa Kỳ áp đặt hạn ngạch hoặc thuế nhập khẩu nếu hàng hóa bị xác định ảnh hưởng đến an ninh quốc gia.

IWPA lưu ý doanh nghiệp Việt Nam theo dõi sát Đơn đăng ký mức thuế riêng biệt (SRA) do Bộ Thương mại Hoa Kỳ phát hành, dự kiến vào cuối tháng 7 hoặc đầu tháng 8. Ngoài IEEPA, IWPA cũng nêu khả năng chính quyền Hoa Kỳ có thể viện dẫn Mục 122 nếu Tòa án không chấp thuận áp dụng IEEPA. Mục 122 cho phép Tổng thống áp dụng mức thuế tối đa 15% trong vòng 150 ngày và chỉ có thể gia hạn khi được Quốc hội chấp thuận.

Đại diện DN ngành gỗ của Việt Nam, ông Tô Xuân Phúc, Giám đốc điều hành Chương trình Chính sách thương mại tài chính lâm nghiệp, Tổ chức Forest Trends cho rằng, còn một số quan niệm chưa chuẩn xác về ngành gỗ Việt Nam. Ví dụ Việt Nam nhập khẩu gỗ rủi ro để chế biến xuất khẩu vào các thị trường lớn, nhưng thực tế hầu hết nhập khẩu phục vụ thị trường nội địa; lượng nhập khẩu giảm đáng kể trong những năm qua.

Hoặc ngành gỗ Việt Nam mở rộng xuất khẩu gây tổn hại đến tài nguyên rừng Việt Nam, nhưng thực tại Việt Nam đã đóng cửa rừng tự nhiên. Gỗ tự nhiên trong nước không sử dụng để xuất khẩu. Đồ gỗ xuất khẩu là từ gỗ rừng trồng, cao su, gỗ nhập khẩu từ vùng địa lý tích cực, ông Tô Xuân Phúc chia sẻ.

Để hiểu đúng về ngành hàng chế biến gỗ, ông Tô Xuân Phúc cho rằng, các đơn vị liên quan cần cung cấp thông tin để hiểu rõ về ngành gỗ có vai trò cực kỳ quan trọng để giảm rủi ro và mở rộng thị trường. Cơ quan quản lý và hiệp hội ngành hàng cần thay đổi phương pháp tiếp cận: Chủ động tiếp cận và cung cấp thông tin, tăng cường đối thoại, trao đổi thông tin với thị trường xuất khẩu và các tổ chức môi trường, trực tiếp tham gia làm thành viên của các hiệp hội quốc tế...

Cần minh bạch nguồn gốc, tăng cường thương mại 2 chiều

Trả lời các câu hỏi từ các hiệp hội, doanh nghiệp gỗ Việt Nam, bà Ashley nhấn mạnh, yếu tố đầu tiên mà cơ quan chức năng Hoa Kỳ quan tâm là nguồn gốc của gỗ, liệu có đến từ ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ hay không. Việc gỗ có chứng chỉ hay không chỉ là yếu tố thứ cấp, trong khi tính minh bạch về nguồn nguyên liệu được coi là bắt buộc.

Theo VIFOREST, năm 2024, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 9 tỷ USD. Hoa Kỳ hiện là thị trường lớn nhất, tiêu thụ 55% tổng lượng gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam.

Hiện nay, người tiêu dùng Hoa Kỳ không đặt nặng vấn đề sản phẩm được làm từ gỗ có xuất xứ tại Hoa Kỳ hay quốc gia khác, mà chủ yếu quan tâm đến yếu tố giá cả cạnh tranh. Liên quan tới điều tra theo Mục 232, một trong những công cụ kiểm soát nhập khẩu nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, bà Ashley cho biết danh sách mặt hàng đang được xem xét khá rộng, bao gồm cả tủ gỗ và đồ nội thất. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng về áp dụng biện pháp phòng vệ vẫn chưa được đưa ra.

Bà cho rằng các mức thuế quan hiện nay đang ảnh hưởng đến doanh nghiệp toàn cầu, không riêng gì Việt Nam. Trong bối cảnh này, bà kêu gọi các doanh nghiệp cần tăng cường hợp tác, chia sẻ thông tin với nhau để củng cố sự hiểu biết và chủ động ứng phó rủi ro. "Mức thuế đối ứng 46% mà Hoa Kỳ đang xem xét đối với Việt Nam là rất cao", bà nói.

Cùng quan điểm, ông Joe nhận định, nếu doanh nghiệp Việt Nam có thể nhập khẩu gỗ cứng từ Hoa Kỳ, đây sẽ là một lợi thế trong hồ sơ xuất xứ. Ông đồng thời nhấn mạnh, doanh nghiệp Việt cần chủ động cung cấp thông tin cho người tiêu dùng Hoa Kỳ để gia tăng niềm tin và bảo vệ thị phần.

Theo ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST), năm 2024, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 9 tỷ USD, tăng 24% so với năm 2023. Hoa Kỳ hiện là thị trường lớn nhất, tiêu thụ 55% tổng lượng gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam, tiếp theo là Trung Quốc (12%), Nhật Bản (11%), Hàn Quốc (5%) và Liên minh châu Âu (4%). Các mặt hàng chính Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ gồm: đồ nội thất gỗ, ván gỗ, cửa gỗ và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ bằng gỗ.

Ở chiều ngược lại, năm 2024, Việt Nam nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ từ Hoa Kỳ đạt 316,36 triệu USD, tăng 32,9% so với năm 2023, chiếm 11,2% tổng kim ngạch nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của cả nước. Ba mặt hàng chính Việt Nam nhập khẩu từ Hoa Kỳ gồm: gỗ xẻ, gỗ tròn và veneer (gỗ lạng).

Ông Ngô Sỹ Hoài cho biết, Hoa Kỳ yêu cầu gỗ nhập khẩu phải hợp pháp, với các quy định như trách nhiệm giải trình theo Đạo luật Lacey, chứng nhận xuất khẩu (export certificate) và tự chứng nhận xuất xứ (C/O). Tại Việt Nam, việc khai thác rừng tự nhiên đã bị cấm từ năm 2014, ngành lâm nghiệp chuyển mạnh sang phát triển rừng trồng bền vững và công nghiệp gỗ có trách nhiệm. Nguồn gỗ của Việt Nam hiện chủ yếu đến từ 3 triệu ha rừng trồng (chủ yếu là keo và bạch đàn) cùng với 1 triệu ha cao su; diện tích rừng được cấp chứng chỉ FSC/PEFC-VFCS tiếp tục được mở rộng.

Cũng theo ông Ngô Sỹ Hoài, Việt Nam đang nổi lên như một trong những nhà cung cấp gỗ và sản phẩm gỗ hàng đầu cho Hoa Kỳ và cũng là một trong những nước tiêu thụ gỗ Hoa Kỳ lớn nhất. Đạo luật Lacey và các quy định thương mại gỗ khác được các doanh nghiệp hai bên tuân thủ nghiêm túc. Việt Nam đã nỗ lực rất lớn để vượt qua những lo ngại về tính hợp pháp và bền vững của gỗ và sản phẩm gỗ.

Đại diện IWPA khẳng định sẽ tiếp tục theo dõi diễn biến chính sách, đồng thời hỗ trợ các bên liên quan, trong đó có doanh nghiệp Việt Nam, trong việc thích ứng với các yêu cầu thương mại từ phía Hoa Kỳ.

Hồng Hương

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//giao-thuong/doanh-nghiep-go-can-lam-gi-truoc-nguy-co-chiu-thue-kep-tu-hoa-ky-1107678.html