Doanh nghiệp hóa chất 'hợp lực' bảo vệ môi trường

2 giờ trướcBài gốc

Đồng loạt triển khai giải pháp bảo vệ môi trường

Hóa chất vốn được coi là “ngành công nghiệp của các ngành công nghiệp” đang thay đổi mạnh mẽ. Không chỉ tập trung vào năng suất, chất lượng, nhiều doanh nghiệp đã chủ động ứng dụng công nghệ hóa học xanh, cải tiến quy trình sản xuất và hợp tác liên kết nhằm giảm thiểu tác động tới môi trường.

Tại Công ty Cổ phần Hóa chất Việt Trì, những năm gần đây, định hướng “sản xuất gắn với khoa học công nghệ và bảo vệ môi trường” đã trở thành kim chỉ nam. Ông Văn Đình Hoan, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Hóa chất Việt Trì, cho biết, đơn vị đã đầu tư đồng bộ thiết bị và quy trình sản xuất hiện đại, tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường.

Sản phẩm đầu ra của ngành hóa chất là đầu vào của nhiều ngành sản xuất khác. Ảnh minh họa

Hàng loạt công trình khoa học có tính ứng dụng cao được triển khai: nâng công suất đặc xút 50% NaOH lên 40.000 tấn/năm, tăng công suất PAC bột lên 50.000 tấn/năm, nghiên cứu nâng hàm lượng Al₂O₃ ≥ 30%, hay đầu tư dây chuyền sản xuất chất khử trùng nước sinh hoạt và nuôi trồng thủy sản với công suất 9.000 tấn/năm.

“Những đổi mới này không chỉ giúp tiết kiệm nguyên liệu, ổn định chất lượng mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt. Giai đoạn 2021 - 2025, doanh thu của công ty vượt 7.190 tỷ đồng, lợi nhuận hơn 600 tỷ đồng, thu nhập bình quân đạt gần 13 triệu đồng/người/tháng. Đây là minh chứng cho việc bảo vệ môi trường hoàn toàn có thể song hành cùng tăng trưởng”, ông Văn Đình Hoan cho hay.

Không chỉ Hóa chất Việt Trì, nhiều doanh nghiệp ngành hóa chất đã biến bảo vệ môi trường thành một phần trong chiến lược phát triển. Với vai trò dẫn dắt ngành, tại Tập đoàn Hóa chất Việt Nam các chương trình tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, tái chế chất thải và áp dụng công nghệ xử lý tiên tiến được triển khai trên diện rộng. Các đơn vị thành viên đều thực hiện nghiêm hồ sơ pháp lý môi trường, quan trắc khí - nước thải, quản lý chất thải rắn và chất thải nguy hại.

Công ty CP DAP - Vinachem, bên cạnh hệ thống xử lý nước thải, khí thải, còn tích cực tìm giải pháp tái sử dụng thạch cao PG. Hơn 28 nhà máy xi măng trong nước đã ký hợp đồng sử dụng sản phẩm thạch cao chế biến của đơn vị. Công ty CP Cao su Đà Nẵng lại nổi bật với mô hình tuần hoàn kín nước thải sản xuất, phân loại triệt để rác thải công nghiệp và tận dụng phế phẩm làm nguyên liệu cho sản phẩm thấp cấp hơn. Trong khi đó, Công ty CP Hóa chất cơ bản Miền Nam tập trung kiểm soát khí thải bằng hệ thống thu gom, xử lý và quan trắc tự động, đảm bảo tiêu chuẩn QCVN trước khi thải ra môi trường.

Đồng bộ khung pháp lý, thắt chặt hơn mối liên kết

Một thực tế được nhiều chuyên gia và nhà quản lý chỉ ra là các doanh nghiệp ngành hóa chất dù đã tích cực áp dụng giải pháp môi trường, song sự liên kết trong chia sẻ công nghệ, kinh nghiệm và nguồn lực vẫn chưa mạnh. Mỗi đơn vị đang tự tìm hướng đi, chưa hình thành mạng lưới hợp tác đủ rộng để cùng giải quyết các vấn đề như xử lý chất thải đặc thù, tái chế phụ phẩm, hay tận dụng nguyên liệu chung.

Theo ông Văn Đình Hoan, nếu doanh nghiệp trong ngành có thể liên kết chặt chẽ hơn, việc đầu tư công nghệ sẽ tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả và giảm áp lực tuân thủ pháp luật môi trường. Chẳng hạn, các nhà máy sản xuất hóa chất có thể chia sẻ hạ tầng xử lý chất thải, hợp tác trong nghiên cứu R&D về sản phẩm xanh, hoặc phối hợp xây dựng vùng nguyên liệu muối công nghiệp đạt chuẩn - giải pháp vừa giúp giảm nhập khẩu vừa tăng chủ động sản xuất.

Phát triển ngành hóa chất xanh, góp sức bảo vệ môi trường. Ảnh minh họa

Cùng với nỗ lực doanh nghiệp, chính sách vĩ mô giữ vai trò quan trọng. Các doanh nghiệp phản ánh, nhiều kết quả nghiên cứu tái chế, như sử dụng bã thạch cao làm vật liệu xây dựng, chưa thể triển khai rộng do thiếu tiêu chuẩn kỹ thuật. Do đó, cần các Bộ, ngành chuyên ngành và các cơ quan liên quan ban hành hướng dẫn, đồng thời áp dụng biện pháp hạn chế nhập khẩu nguyên liệu thay thế sản phẩm tái chế trong nước.

Ngoài ra, việc cập nhật, thống nhất và làm rõ các quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật sẽ giúp doanh nghiệp giảm lúng túng khi triển khai. Bên cạnh chế tài xử phạt, Nhà nước có thể khuyến khích bằng ưu đãi thuế, tín dụng xanh cho dự án đầu tư công nghệ sạch và sản phẩm hóa học xanh.

Ngành hóa chất chiếm khoảng 10 - 11% giá trị GDP công nghiệp, sử dụng gần 10% lao động toàn ngành và có năng suất cao hơn 1,36 lần trung bình. Với vai trò nền tảng, việc ngành này chuyển đổi xanh không chỉ bảo vệ môi trường mà còn góp phần hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050.

Tuy nhiên, để bảo vệ môi trường trở thành động lực phát triển, doanh nghiệp phải quán triệt nguyên tắc “bảo vệ môi trường vừa tiết kiệm, vừa bảo vệ chính doanh nghiệp”. Điều này đòi hỏi sự thay đổi từ nhận thức người lao động, sự quyết liệt của lãnh đạo, và một chiến lược đồng bộ kết hợp giữa đổi mới công nghệ, tiết kiệm tài nguyên và tăng liên kết nội ngành.

Nếu các doanh nghiệp hóa chất cùng “hợp lực” chia sẻ công nghệ, phối hợp xử lý chất thải, cùng đầu tư vùng nguyên liệu, xây dựng tiêu chuẩn chung, ngành hóa chất sẽ không chỉ đạt mục tiêu xanh hóa sản xuất, mà còn nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế.

Hóa chất là ngành công nghiệp nền tảng, sản phẩm đầu ra của ngành là nguyên liệu đầu vào của nhiều ngành sản xuất khác. Do đó, xanh hóa sản phẩm đầu ra của ngành hóa chất cũng là xanh hóa đầu vào của nhiều ngành công nghiệp.

Hải Linh

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/doanh-nghiep-hoa-chat-hop-luc-bao-ve-moi-truong-415491.html