Sau nhiều năm “im ắng”, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đang chứng kiến sự tái khởi động mạnh mẽ của các thương vụ chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), đặc biệt với sự xuất hiện của nhiều tên tuổi lớn.
“Bom tấn” IPO được kích hoạt
HĐQT của “vua thị phần” - CTCP Chứng khoán VPS, vừa thông qua việc triệu tập ĐHĐCĐ bất thường lần 2 năm 2025, dự kiến tổ chức vào tháng 10/2025 theo hình thức họp trực tiếp.
Văn bản triệu tập không công bố nội dung chi tiết, nhưng theo một số nguồn tin, một trong những nội dung chính tại đại hội lần này của VPS là kế hoạch IPO, dự kiến tiến hành vào cuối năm 2025.
Sau nhiều năm “im ắng”, TTCK Việt Nam đang chứng kiến sự tái khởi động mạnh mẽ của các thương vụ IPO.
Khác với đa số các công ty chứng khoán (CTCK) đang có mặt trên thị trường, VPS không tập trung vào mảng dự doanh cổ phiếu, mà dồn nguồn lực phát triển lĩnh vực dịch vụ môi giới và cho vay margin.
VPS lần đầu trở thành công ty dẫn đầu thị phần môi giới vào quý I/2021. Kể từ đó đến nay, sau 18 quý liên tiếp, VPS luôn duy trì vị thế số một thị phần môi giới chứng khoán trên cả 4 bảng xếp hạng là HoSE, HNX, UPCoM và phái sinh. Trong quý II/2025, VPS tiếp tục dẫn đầu thị trường, khi ghi nhận 15,37% thị phần trên sàn HoSE, 18,82% trên sàn HNX, 16,57% trên sàn UPCoM và 46,39% đối với phái sinh.
Thông tin VPS có kế hoạch IPO xuất hiện trong bối cảnh các CTCK hàng đầu thị trường khác cũng đang dồn dập lên kế hoạch IPO, đồng thời tiến hành niêm yết cổ phiếu.
Gần nhất, theo nguồn tin từ Bloomberg, một trong những vấn đề quan trọng được đưa ra thảo luận của CTCP Chứng khoán VPBank (VPBankS) là kế hoạch IPO, dự kiến diễn ra ngay trong quý IV năm nay. Các cuộc trao đổi vẫn đang được tiến hành và những chi tiết liên quan đến quy mô cũng như thời điểm phát hành có thể còn thay đổi.
VPBankS là CTCK duy nhất trong hệ sinh thái tài chính của Ngân hàng VPBank (VPB). Sau 3 năm hoạt động, VPBankS đã ghi nhận sự tăng trưởng vượt trội. Năm 2022, công ty đã báo lãi trước thuế 542 tỷ đồng, gấp 81 lần năm 2021.
Đến năm 2023, hoạt động kinh doanh của VPBankS nhanh chóng bứt tốc, gia nhập "câu lạc bộ các CTCK báo lãi nghìn tỷ" với khoản lợi nhuận 1.255 tỷ đồng, trở thành một trong những mảnh ghép quan trọng của hệ sinh thái tài chính VPBank.
Nửa đầu năm 2025, sự bứt phá càng mạnh mẽ hơn khi công ty báo lãi trước thuế kỷ lục gần 900 tỷ đồng, tăng 80% so với cùng kỳ năm trước, lọt vào top 5 toàn ngành. Quy mô tổng tài sản đạt gần 51.000 tỷ đồng, với vốn chủ sở hữu gần 18.200 tỷ, trong top 3 và top 4 toàn thị trường.
Đáng chú ý, mới đây, CTCP Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) cho biết đã nhận được Giấy chứng nhận đăng ký chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng do Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp ngày 15/8/2025. Sau khi được chấp thuận, TCBS thông báo sẽ phát hành 231,15 triệu cổ phiếu ra công chúng, tương đương 11,11% tổng số lượng cổ phiếu đang lưu hành, với giá chào bán 46.800 đồng/cp.
Ngoài ra, trong năm nay, TTCK cũng đã chứng kiến một số thương vụ IPO quy mô lớn. Đầu tiên là Vinpearl, đơn vị dịch vụ lưu trú thuộc Vingroup đã đưa cổ phiếu lên sàn HoSE vào tháng 5, sau khi huy động được khoảng 5.000 tỷ đồng (190 triệu USD) trong đợt IPO hồi tháng 2.
Công ty tài chính F88 Investment JSC cũng đã bắt đầu giao dịch trên sàn UPCoM vào đầu tháng này, trong khi Masan Group đang xúc tiến kế hoạch IPO cho Masan Consumer ngay trong quý III.
Giúp TTCK Việt Nam nâng tầm
Có thể thấy, trong bối cảnh TTCK Việt Nam liên tục thiết lập các đỉnh mới với dòng tiền dồi dào đổ vào, loạt doanh nghiệp “khủng” có kế hoạch IPO thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ giới đầu tư.
Nhìn lại lịch sử, mỗi khi TTCK “nổi sóng” đều có dấu ấn đậm nét của các thương vụ “bom tấn” lên sàn. Giai đoạn 2006 - 2007, hàng loạt doanh nghiệp “đổ bộ” sàn, đẩy VN-Index tiến sát mốc 1.200 điểm. Từ 2015 - 2018, làn sóng cổ phần hóa, IPO các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân lớn diễn ra sôi nổi, đưa chỉ số trở lại mốc 1.200 điểm kể từ một thập kỷ trước. Gần nhất là 2020 - 2021, bên cạnh “tiền mạnh, tiền rẻ” trong đại dịch Covid-19, chỉ số một lần nữa lập đỉnh lịch sử 1.500 điểm, dẫn dắt bởi làn sóng cổ phiếu ngân hàng lên sàn và chuyển sàn niêm yết.
Những diễn biến này minh chứng rõ ràng: Nhu cầu đầu tư luôn mạnh mẽ và việc bổ sung hàng hóa mới, chất lượng cao chính là chất xúc tác mạnh mẽ cho thị trường.
Khoảng từ 2019 đến nay, đặc biệt là giai đoạn 2022 - nửa đầu 2025, hoạt động niêm yết và IPO mới khá yên ắng.
Vì vậy, thương vụ niêm yết của các “siêu doanh nghiệp” đang được kỳ vọng sẽ kích hoạt hiệu ứng niêm yết, IPO trong 2 - 3 năm tới. Một tên tuổi đáng chú ý là Long Châu cũng đang chờ đợi câu chuyện IPO và tiến tới niêm yết. Nhiều doanh nghiệp khác cũng đã rục rịch chuẩn bị cho lộ trình lên sàn trong 1 - 2 năm tới.
Giai đoạn 2025 - 2030 dự báo sẽ bùng nổ huy động vốn qua kênh chứng khoán khi những tên “hot” như Highlands Coffee, Long Châu, Bách hóa xanh, Viettel IDC, Meey Group, EST Việt Nam... khởi động kế hoạch IPO.
Nhiều chuyên gia IPO quốc tế nhận định, nếu Việt Nam được nâng hạng lên thị trường "Mới nổi", tổng quy mô các thương vụ IPO trong vòng 3 - 5 năm tới có thể lên đến hàng chục tỷ USD. Riêng giai đoạn 2025 - 2027, với chất xúc tác nâng hạng, quy mô niêm yết mới được ước tính có thể đạt 47,5 tỷ USD.
Đáng chú ý, mảng tiêu dùng được Dragon Capital dự báo sẽ dẫn dắt làn sóng IPO sắp tới, với quy mô khoảng 12,8 tỷ USD, quy tụ nhiều tên tuổi như Thaco Auto, Bách hóa xanh, Golden Gate, Highlands Coffee. Các lĩnh vực khác cũng có kỳ vọng đáng kể như dịch vụ tài chính (trên 5 tỷ USD), công nghệ (4,7 tỷ USD) và nhóm chuyển từ UPCoM lên HoSE khoảng 20 tỷ USD.
Nếu xu hướng này trở thành hiện thực, thị trường sơ cấp không chỉ khơi thông dòng vốn cho doanh nghiệp, mà còn đóng vai trò nền tảng giúp TTCK Việt Nam nâng tầm trên bản đồ tài chính toàn cầu, cả về quy mô, chất lượng hàng hóa và độ sâu thanh khoản.
Bên cạnh đó, việc nâng hạng TTCK Việt Nam từ “Cận biên” lên “Mới nổi” được kỳ vọng sẽ diễn ra trong tháng 9 tới, hứa hẹn thu hút dòng vốn quốc tế lớn, gia tăng thanh khoản và giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn từ nhà đầu tư nước ngoài với chi phí thấp hơn.
Ngoài ra, yếu tố tiền rẻ, niềm tin nhà đầu tư cải thiện khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu giảm lãi suất và Ngân hàng Nhà nước duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng, lãi suất tiết kiệm ở mức 5 - 6%/năm cũng hỗ trợ huy động vốn qua kênh chứng khoán bùng nổ.
Nhìn chung, giới đầu tư cho rằng, hoạt động IPO tại Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn, nhất là yếu tố thời điểm thuận lợi, khi tiến trình nâng hạng thị trường rõ nét hơn và dòng tiền nhà đầu tư dồi dào. Do đó, doanh nghiệp cần tận dụng thời điểm để đạt mức giá tốt hơn cho cổ phiếu.
Hải Giang