Ngày 4/3, tại Hà Nội, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) tổ chức Hội nghị giao ban với hệ thống thương vụ Việt Nam tại nước ngoài tháng 2/2025.
Hội nghị giao ban với hệ thống Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài. Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN
Chia sẻ về thị trường, ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ bày tỏ, trong tháng 1/2025, tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt khoảng 10 tỷ USD, tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2024.
Trong khi đó, nhập khẩu từ Hoa Kỳ vào Việt Nam đạt khoảng 1,5 tỷ USD, giảm 6,6% so với cùng kỳ năm 2024. Kết quả này cùng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 cho thấy sự gia tăng nhu cầu với hàng Việt tại thị trường Hoa Kỳ trong khi nhập khẩu từ quốc gia này có xu hướng giảm nhẹ. Thế nhưng, trước các chính sách áp thuế với hàng hóa nhập khẩu của Hoa Kỳ, ông Hưng khuyến nghị doanh nghiệp cần giám sát diễn biến thương mại để có sự điều chỉnh kịp thời. Mặt khác, doanh nghiệp cần xem xét kỹ lưỡng kế hoạch sản xuất, kinh doanh do các quốc gia bị áp thuế có thể tăng cường biện pháp bảo hộ thương mại, gây áp lực cạnh tranh lớn hơn cho thị trường Việt Nam.
Theo ông Đỗ Ngọc Hưng, nền kinh tế toàn cầu năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục trên đà tăng trưởng với việc duy trì ổn định ở mức 2,7-3,2%. Tuy nhiên, xung đột thương mại tiếp tục là chủ đề nóng trong thời gian tới đây khi các nước sẽ có xu hướng gia tăng hàng rào thương mại, thuế quan để bảo vệ sản xuất trong nước.
Để gỡ khó cho hàng Việt có cơ hội xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ, ông Đỗ Ngọc Hưng khuyến nghị doanh nghiệp cần khẩn trương xây dựng một lộ trình cụ thể để Việt Nam bảo vệ lợi ích thương mại trước biện pháp thuế quan tiềm tàng từ chính quyền Tổng thống Donald Trump, đồng thời tăng cường hợp tác chiến lược với Hoa Kỳ nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững trong quan hệ song phương giữa hai nước.
Bên cạnh đó, cơ quan quản lý nhà nước phối hợp với hiệp hội doanh nghiệp làm việc với các nhóm lợi ích tại Hoa Kỳ gồm các nhà nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam, các nhà xuất khẩu của Hoa Kỳ sang Việt Nam, các công ty Hoa Kỳ đầu tư vào Việt Nam và các hiệp hội liên quan nhằm xây dựng liên minh để ủng hộ việc mở rộng thương mại với Việt Nam.
Hơn nữa, doanh nghiệp cần tăng cường phối hợp và trao đổi với các cơ quan thuộc Bộ Công Thương cũng như Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ nhằm cập nhật thông tin và tìm kiếm giải pháp ứng phó phù hợp. Đặc biệt, xem xét kỹ lưỡng kế hoạch sản xuất, kinh doanh do các quốc gia bị áp thuế có thể tăng cường các biện pháp bảo hộ thương mại, gây áp lực cạnh tranh lớn hơn cho thị trường Việt Nam.
Việc hợp tác đầy đủ với phía Hoa Kỳ trong quá trình cung cấp thông tin cho các vụ kiện thương mại cũng là điều quan trọng để bảo vệ lợi ích doanh nghiệp và tránh các rủi ro pháp lý. Ngoài ra, doanh nghiệp cần thận trọng với nguồn nguyên liệu đầu vào từ các nước đang là đối tượng bị Hoa Kỳ áp thuế, nhằm tránh nguy cơ bị điều tra về gian lận xuất xứ hoặc lẩn tránh thuế quan.
Đại diện các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài tham dự họp theo hình thức trực tuyến. Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN
Ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhấn mạnh, trong 2 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu đạt 65,2 tỷ USD, tăng 9,9% so với cùng kỳ năm 2024, nhập khẩu ước đạt 62,9 tỷ USD, tăng 16%, cán cân thương mại hàng hóa thặng dư 3 tỷ USD. Tuy nhiên, với mục tiêu xuất khẩu tăng trưởng 12-14%, mỗi tháng kim ngạch xuất khẩu phải cao hơn cùng kỳ năm 2024 4 tỷ USD. Đây là thách thức không nhỏ cho doanh nghiệp.
Vì vậy, Bộ Công Thương và doanh nghiệp sẽ bám sát diễn biến thị trường, đề phòng chiến tranh thương mại. Điều này rất quan trọng bởi mỗi ngày thị trường có những diễn biến nhanh chóng hoặc có thể bất thường. Ngoài giữ vững thị trường truyền thống, doanh nghiệp sẽ khai thác thị trường mới ở Trung Đông, EU, các nước G20. Bên cạnh đó, tiếp tục tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) mới, cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương để thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu…
Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng nhấn mạnh, với tinh thần đồng hành cùng doanh nghiệp, Bộ Công Thương cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ với đơn vị liên quan để xây dựng giải pháp đồng bộ, giúp doanh nghiệp Việt Nam tận dụng tối đa cơ hội thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh, đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế đất nước.
Trên cơ sở những thông tin trao đổi tại hội nghị, Thứ trưởng đề nghị các địa phương cần tiếp thu ý kiến và khuyến nghị từ Tham tán thương mại, cơ quan Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài, lựa chọn hoạt động xúc tiến thương mại phù hợp với thị trường mục tiêu, khẩn trương xây dựng kế hoạch triển khai và phối hợp với Bộ Công Thương thông qua Cục Xúc tiến thương mại để thực hiện hiệu quả.
Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Uyên Hương/BNEWS/TTXVN
Bên cạnh đó, phía địa phương cần chủ động cập nhật tình hình xuất khẩu, trao đổi thường xuyên với doanh nghiệp để nắm bắt nhu cầu hỗ trợ thị trường, đề xuất giải pháp kịp thời với Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan khi phát sinh khó khăn, vướng mắc. Đồng thời, cần đẩy mạnh liên kết vùng, phối hợp với doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng để xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm xuất khẩu, đáp ứng tốt hơn các yêu cầu ngày càng cao của thị trường quốc tế.
Ngoài ra, các hiệp hội cần chủ động cập nhật khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu của ngành, cung cấp thông tin về nhu cầu hỗ trợ của doanh nghiệp với Bộ Công Thương và hệ thống Thương vụ Việt Nam tại các Hội nghị giao ban hàng tháng. Đồng thời, cần xây dựng kế hoạch xúc tiến thương mại phù hợp với nhu cầu và năng lực của doanh nghiệp, ưu tiên khai thác cơ hội từ các thị trường có FTA.
Các hiệp hội cần tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu khắt khe. Các hoạt động xúc tiến thương mại cần được phối hợp chặt chẽ với hệ thống Thương vụ tại các thị trường mục tiêu để đảm bảo hiệu quả. Đặc biệt, doanh nghiệp cần chủ động theo dõi, thường xuyên cập nhật thông tin, tình hình thị trường, tuân thủ quy định thương mại, đồng thời thận trọng với nguồn nguyên liệu đầu vào đặc biệt từ các nước bị Hoa Kỳ áp thuế để tránh nguy cơ bị điều tra về gian lận xuất xứ hoặc lẩn tránh thuế quan.
Thứ trưởng Phan Thị Thắng cũng đề nghị Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài cần tăng cường theo dõi, phân tích và đánh giá chính sách thương mại của các nước sở tại để kịp thời tham mưu biện pháp phản ứng chính sách phù hợp, đảm bảo quyền lợi của Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế. Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu sâu về nhu cầu, thị hiếu và yêu cầu thị trường, từ đó tham mưu cho Bộ Công Thương về chiến lược phát triển thị trường xuất khẩu, đưa ra khuyến cáo định hướng sản xuất, kinh doanh trong nước.
Mặt khác, chủ động kết nối với nhà đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp trong nước mở rộng hợp tác, tận dụng cơ hội từ các xu hướng đầu tư mới sẽ giúp tăng cường năng lực cạnh tranh và tạo đà phát triển bền vững cho nền kinh tế Việt Nam. Hỗ trợ các địa phương, hiệp hội ngành hàng tổ chức xúc tiến thương mại mở rộng thị trường giúp doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ các thị trường có tiềm năng tăng trưởng cao. Chủ động phối hợp với cơ quan nước sở tại liên quan tới vấn đề phát sinh như vụ kiện hoặc vụ việc lừa đảo để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho doanh nghiệp Việt Nam…
Ngoài ra, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Vụ Chính sách thương mại đa biên phối hợp chặt chẽ với hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài để theo dõi và cập nhật thông tin thị trường, nhất là các thị trường xuất khẩu chủ lực và thị trường có FTA. Đặc biệt, các đơn vị thuộc Bộ cần linh hoạt điều chỉnh kế hoạch theo tình hình thị trường, có các chương trình xúc tiến thương mại tiếp cận thị trường tiềm năng khu vực Mỹ La tinh, Trung Á, Trung Đông, Bắc Phi… đảm bảo hỗ trợ doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường và chuỗi cung ứng.
Uyên Hương/BNEWS/TTXVN