Doanh nhân Vũ Tuấn Phong, Giám đốc SPO Travel.
Chuyển động là cách sống đẹp nhất
Cuộc trò chuyện của chúng tôi với anh Vũ Tuấn Phong bắt đầu từ chuyến famtrip Lai Châu giữa tháng 11, một ngày sương phủ mờ những triền núi, tiếng suối rì rầm vang bên dưới thác, còn đất rừng vẫn giữ độ ẩm của đêm hôm trước. Khi đoàn vừa tới đầu đoạn dốc phủ rêu trơn trên đường khám phá “Tây Bắc đệ nhất động” Pusamcap, Phong đã đứng đợi ở phía trước. Anh dùng mũi giày kiểm thử độ bám của đá, một tay ra hiệu giữ nhịp thở, tay kia chỉ hướng bước chân an toàn. Anh nói nhỏ nhưng rõ: “Đi chậm thôi, nhìn vào những chỗ tối màu để tránh trơn”.
Phút ấy, ai cũng hiểu vì sao, những người từng đi cùng anh luôn đặt niềm tin trọn vẹn vào người đàn ông này. Phong không nói bằng lý thuyết; anh nói bằng bước chân, bằng cách anh để cơ thể hòa vào địa hình, bằng sự cẩn trọng của một người biết rằng du lịch vận động đẹp nhất khi được đảm bảo tuyệt đối về an toàn.
Tôi chọn du lịch vận động vì khi con người bước đi, họ thành thật với chính mình nhất. Một hành trình đẹp luôn bắt đầu từ những bước chân biết lắng nghe thiên nhiên.
- Doanh nhân Vũ Tuấn Phong
Ở anh có chất lặng của người từng trải, có sự điềm đạm của người hiểu giá trị của mỗi hành trình và biết nghề du lịch không cần những tiếng động lớn. Sinh năm 1984, xuất thân từ ngành quản trị doanh nghiệp, anh đến với nghề như người gặp đúng bản ngã - nhẹ nhàng, tự nhiên như dòng suối tìm đường chảy xuống đồng bằng.
Những năm tháng sinh viên là thời điểm hạt mầm nghề lữ hành bén rễ. Trong những chuyến thiện nguyện đầu tiên anh tổ chức lên vùng cao, ký ức mà anh nhớ nhất không phải những vất vả đường xa, mà là ánh mắt rạng rỡ của bạn bè khi họ lần đầu đứng trước núi rừng. Từ hình ảnh đó, anh cảm nhận niềm vui giản dị, nhưng sâu sắc: niềm vui của người được mang đến cho người khác trải nghiệm tử tế.
Anh kể lại: “Tổ chức nhiều, thấy mát tay. Mọi người vui, mình cũng vui, nên mạnh dạn thử làm một dự án du lịch”.
Sau giai đoạn thử nghiệm, Phong đồng sáng lập PYS Travel. Những năm 2010 - 2014 là giai đoạn thị trường du lịch chuyển mình mạnh mẽ. PYS đi lên nhanh không chỉ vì bắt kịp xu hướng marketing online trong thời điểm du khách bắt đầu tìm kiếm thông tin trên mạng, mà còn vì họ chạm đúng “mạch” của thị trường với những hành trình hợp thời như Hà Giang, Mộc Châu, Mù Cang Chải hay Cô Tô. Khi nhiều doanh nghiệp truyền thống vẫn loay hoay đổi mới, PYS lại kết hợp được cả hai: sản phẩm đúng trend và năng lực digital marketing tiên phong. Anh nhớ rất rõ thời kỳ ấy: “PYS hợp với thị trường lúc đó. Làm online sớm nên đi lên nhanh”.
Những năm tháng ấy không chỉ rèn cho anh khả năng xây dựng sản phẩm, mà còn dạy anh đọc vị nhu cầu du khách, hiểu sâu tâm lý của họ và tìm được điểm chạm cảm xúc trong mỗi hành trình. Đây chính là “vốn liếng nghề” bền vững nhất, giúp anh mở ra giai đoạn tiếp theo của cuộc đời.
Đến năm 2018, khác biệt trong tầm nhìn khiến anh đưa ra quyết định thay đổi lớn. Anh rời công ty mà mình từng góp sức dựng xây. Một quyết định đòi hỏi bản lĩnh và sự tỉnh táo. Anh chỉ nói vỏn vẹn: “Khác biệt đường lối. Không hợp thì tách ra”. Sự thẳng thắn ấy cũng là nét tính cách khiến những người làm nghề lâu năm luôn đánh giá cao anh.
Phong thành lập SPO Travel với tâm thế của người nhìn rõ cả vinh quang lẫn góc khuất của ngành. Anh không lao vào cuộc đua mở rộng bằng mọi giá. Anh xây dựng doanh nghiệp như người trồng một khu vườn: bền bỉ, kiên nhẫn, không gấp gáp, phải chắc chắn.
Và rồi đại dịch Covid-19 ập đến. SPO gần như “ngủ đông” ngay khi vừa khởi động. Anh rời văn phòng, chuyển sang làm công việc khác để duy trì cuộc sống. Anh kể về thời điểm ấy rất bình thản: “Covid đóng băng hết. Đi làm nghề khác thôi”. Không trách móc, không than thở. Tự nhiên như một nhịp gió đổi mùa.
Sự thức tỉnh về du lịch vận động sau đại dịch
Phong - nghĩa là gió. Gió không đi theo lối mòn, không đứng yên và luôn tìm đường len qua khe núi, xuyên qua thung lũng, vượt qua những rẻo đá hiểm trở. Nhìn lại hành trình của anh, dường như cái tên ấy vận vào con đường anh chọn.
Trong những chia sẻ của mình, anh thường nói mỗi vùng đất đều có một “luồng gió riêng”, và nhiệm vụ của người làm du lịch là dẫn khách đi đúng vào dòng chảy tự nhiên ấy. Gió không cần phô trương nhưng xuất hiện ở mọi nơi. Du lịch của anh cũng vậy, âm thầm nhưng giàu sức sống.
Ý nghĩa ấy thấm dần vào cách anh xây dựng sản phẩm. Du lịch vận động là hành trình để gió chạm vào người. Là gió lạnh ở đỉnh núi Lảo Thẩn, gió ẩm trong rừng Cửa Tử, gió biển sáp mặn khi chèo kayak giữa vịnh Lan Hạ. Anh tin: “Khi gió chạm đến cơ thể, con người dễ mở lòng với thiên nhiên và với chính mình”.
Sau đại dịch, anh nhận ra thay đổi lớn nhất là nhu cầu của du khách. Con người dành hai năm sống trong bốn bức tường và nỗi lo lắng. Khi được trở lại tự nhiên, họ không còn thỏa mãn với các dịch vụ khép kín. Họ cần vận động để tái tạo cơ thể và chữa lành tinh thần. Anh nói: “Sau dịch, mọi người chú trọng sức khỏe hơn. Trekking duy trì được vì lên núi cũng là giãn cách rồi”.
Trong lúc nhiều doanh nghiệp dồn vào tour đại trà, combo resort hay dịch vụ nghỉ dưỡng, Phong chọn lối đi ít người dám theo: du lịch vận động - một dòng sản phẩm vừa mới, vừa đòi hỏi kỹ năng an toàn, khảo sát chuyên sâu và tư duy tổ chức hoàn toàn khác.
Giữ bản sắc trong thời đại mọi thứ dịch chuyển nhanh
Những sản phẩm vận động của SPO Travel đều bắt đầu từ khảo sát thực địa, điều anh xem là “xương sống” của nghề. Anh đi nhiều hơn bất kỳ nhân viên nào của mình. Trước khi đưa khách đến một điểm, anh đã đi qua điểm đó ít nhất ba lần: khảo sát tuyến đường, đánh giá độ khó, thử dịch vụ ăn ngủ, trò chuyện với người dân.
Anh chia sẻ: “Đi để xem dịch vụ ăn ngủ có đạt không. Tham quan có thu hút du khách không. Xong mới bàn với homestay xem họ làm cùng được gì”. Nhờ những khảo sát ấy, nhiều hành trình mang dấu ấn vận động ra đời.
Ở Thái Nguyên, du khách trekking rừng Cửa Tử rồi ngồi bên bếp lửa nghe người Dao kể chuyện. Ở Cát Bà, du khách đạp xe xuyên đảo và chèo kayak lướt trên mặt nước xanh của vịnh Lan Hạ. Anh nói về sản phẩm bằng giọng của người yêu từng cung đường: “Cát Bà nhiều người đi rồi, nhưng cho họ đạp xe với chèo kayak thì cảm giác khác hẳn”.
Du lịch vận động là nghề đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối: an toàn, dự báo thời tiết, phân tầng độ khó, đánh giá thể lực khách, xử lý sự cố. Chỉ cần một sai sót nhỏ, cái giá phải trả rất lớn. Vì vậy, anh luôn mang theo bản đồ địa hình gấp nhỏ, chiếc đồng hồ chống nước và thói quen quan sát mặt đất trước mỗi bước chân.
Không nhiều doanh nghiệp dám theo đuổi dòng sản phẩm này vì nó yêu cầu hệ sinh thái đồng bộ: cộng đồng địa phương, porter, homestay, người dẫn đường, đội cứu hộ, kỹ năng sơ cứu. Phong hiểu điều đó hơn ai hết, và chính sự hiểu biết ấy tạo nên độ tin cậy của khách đối với anh.
Anh thừa nhận: “Khách lẻ đặt tour ít hơn, vì họ quen tự đặt phòng. Bên mình sống bằng khách đoàn và khách quen nhiều hơn”. Nhưng chính dòng sản phẩm vận động lại mang đến cho anh nhóm khách đặc biệt: những người tìm kiếm trải nghiệm thực, cần người dẫn đường tin cậy, không thể tự đi một mình. Và đó là bản sắc mà SPO Travel giữ được giữa thời đại mọi thứ dịch chuyển nhanh.
Trong 5 năm tới, anh muốn SPO Travel trở thành cái tên gợi liên tưởng ngay đến trekking miền Bắc, đến đạp xe khám phá đảo, đến những hành trình mà khách không chỉ “đi du lịch” mà còn “đi để trở về”. Anh nói: “Khi mọi người biết đến sản phẩm vận động thì thương hiệu SPO cũng sẽ đi lên”.
Trải qua hai lần khởi nghiệp và một đại dịch, Phong đã đi qua đủ những cung bậc của nghề. Anh ít nói về bản thân, ít nói về thành công, chỉ nói về khách và sản phẩm. Khi kể về nghề, anh dùng những từ rất thật: “đi”, “xem”, “gặp”, “trải nghiệm”. Những từ giản dị ấy lại làm nên một con người làm nghề bằng sự tử tế. Anh tâm niệm: “Làm du lịch là làm sao để khách thấy xứng đáng với từng đồng họ bỏ ra. Khi họ trở về với nụ cười và một điều học được, mình biết mình đã làm đúng”.
Với anh, du lịch vận động không phải là chiến lược kinh doanh, mà là hành trình sống. Để làm được, phải đi nhiều hơn người khác, phải chấp nhận vất vả, phải hiểu văn hóa bản địa, phải đặt an toàn lên trên trải nghiệm. Nhưng chính sự khó khăn ấy lại làm nên vẻ đẹp của nghề.
Và giữa những con đường rừng núi thăm thẳm, nơi tiếng suối hòa vào gió và mặt đất còn in dấu những bước chân đầu tiên, anh hiểu rằng, mỗi chuyến đi đều có thể trở thành một chuyến trở về. Trở về với thiên nhiên. Trở về với sự tĩnh lặng. Trở về với chính mình. Trên hành trình ấy, doanh nhân Vũ Tuấn Phong đang lặng lẽ tạo nên một dòng du lịch mới - một dòng du lịch nơi mỗi người tìm lại chính mình bằng chính chuyển động của cơ thể.
Hồng Hạnh