Doanh thu vũ khí toàn cầu 2024 lập kỷ lục 679 tỷ USD

2 giờ trướcBài gốc

Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) cho biết doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của 100 tập đoàn hàng đầu thế giới đạt kỷ lục 679 tỷ USD năm 2024, tăng 5,9% so với 2023. Động lực chính đến từ xung đột tại Gaza và Ukraine, bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng và chi tiêu quốc phòng tăng ở nhiều khu vực. Phần lớn mức tăng thuộc về các công ty tại Mỹ và châu Âu, trong khi châu Á và châu Đại Dương giảm do doanh thu các nhà sản xuất Trung Quốc đi xuống.

Máy bay ném bom chiến lược B-52H của Không quân Mỹ (bên trên) bay cùng tiêm kích F-35A của Không quân Hàn Quốc trong một cuộc tập trận không quân chung. Ảnh:: Bộ Quốc phòng Hàn Quốc.

Các binh sĩ canh gác trước hệ thống phòng không IRIS-T SLM trước khi cựu Thủ tướng Đức Olaf Scholz và các chỉ huy quân sự hàng đầu tới căn cứ quân sự Todendorf ngày 4 tháng 9 năm 2024 tại Panker, Đức.

Tàu ngầm tấn công nhanh USS Minnesota (SSN-783) di chuyển ngoài khơi bờ biển Tây Úc.

Số liệu chính theo khu vực và doanh nghiệp

Mỹ: tăng trưởng doanh thu, rủi ro tiến độ các chương trình lớn

Tại Mỹ, Lockheed Martin, Northrop Grumman và General Dynamics dẫn đầu doanh thu, góp phần đưa tổng doanh thu vũ khí của các doanh nghiệp Mỹ trong top 100 lên 334 tỷ USD (+3,8%). 30 trong 39 công ty Mỹ tăng doanh thu. Dù vậy, SIPRI ghi nhận nhiều chương trình chủ chốt tiếp tục chậm tiến độ và vượt ngân sách, gồm tiêm kích F-35, tàu ngầm lớp Columbia và Virginia, cùng tên lửa đạn đạo liên lục địa Sentinel. SpaceX lần đầu góp mặt trong danh sách, với doanh thu vũ khí 1,8 tỷ USD sau khi hơn gấp đôi so với 2023.

Châu Âu và Ukraine: mở rộng năng lực, nhu cầu đạn dược tăng

Châu Âu (không gồm Nga) có 26 công ty trong top 100, 23 đơn vị tăng doanh thu. Tổng doanh thu khu vực đạt 151 tỷ USD, tăng 13%. Czechoslovak Group (Cộng hòa Séc) tăng 193% lên 3,6 tỷ USD nhờ sản xuất đạn pháo cho Ukraine. Trong bối cảnh giao tranh ở phía Đông, Tổng công ty Công nghiệp Quốc phòng Ukraine (JSC Ukrainian Defense Industry) tăng doanh thu 41% lên 3 tỷ USD. SIPRI cho biết các công ty châu Âu đang đầu tư mở rộng công suất, đồng thời cảnh báo rủi ro nguồn cung vật liệu — đặc biệt là khoáng sản quan trọng — khi Trung Quốc siết xuất khẩu.

Nga: doanh thu tăng bất chấp trừng phạt

Rostec và United Shipbuilding Corporation là hai đại diện của Nga trong danh sách, với tổng doanh thu tăng 23% lên 31,2 tỷ USD, bất chấp các lệnh trừng phạt liên quan đến chiến sự tại Ukraine.

Châu Á và châu Đại Dương: Trung Quốc giảm, Nhật Bản và Hàn Quốc tăng

Tổng doanh thu tại châu Á và châu Đại Dương đạt 130 tỷ USD, giảm 1,2% so với 2023. Nguyên nhân chính là doanh thu của tám công ty Trung Quốc trong danh sách giảm 10%; NORINCO giảm 31%. Theo ông Nan Tian, Giám đốc Chương trình Chi tiêu Quân sự và Sản xuất Vũ khí của SIPRI, các cáo buộc tham nhũng trong mua sắm vũ khí tại Trung Quốc khiến nhiều hợp đồng lớn bị hoãn hoặc hủy trong 2024, làm gia tăng bất ổn quanh tiến trình hiện đại hóa quân sự và thời điểm xuất hiện các năng lực mới.

Ngược lại, doanh số của các nhà sản xuất Nhật Bản và Hàn Quốc tăng mạnh nhờ nhu cầu lớn từ khách hàng châu Âu và trong nước. Năm công ty Nhật Bản trong danh sách tăng tổng doanh thu 40% lên 13,3 tỷ USD; bốn công ty Hàn Quốc tăng 31% lên 14,1 tỷ USD. Hanwha ghi nhận mức tăng 42%, với hơn một nửa đến từ xuất khẩu.

Đánh giá kỹ thuật - công nghiệp

Nhu cầu cao từ các chiến trường tốc độ tiêu hao lớn như Ukraine phản ánh đặt hàng tập trung vào đạn dược và phương tiện phòng không. Trường hợp Czechoslovak Group cho thấy đạn pháo là hạng mục nhận đơn hàng tăng mạnh.
Tại Mỹ, rủi ro chậm tiến độ và vượt chi phí ở các chương trình F-35, Columbia, Virginia và Sentinel là điểm nghẽn công nghiệp được SIPRI chỉ ra, đòi hỏi khả năng quản trị chương trình và chuỗi cung ứng tốt hơn.
Ở châu Âu, nỗ lực mở rộng năng lực sản xuất đi kèm thách thức bảo đảm vật liệu đầu vào, đặc biệt với khoáng sản quan trọng khi xuất khẩu từ Trung Quốc bị siết chặt.
Đối với Trung Quốc, bất định trong mua sắm có thể ảnh hưởng lịch trình hiện đại hóa, trong khi Nhật Bản và Hàn Quốc tận dụng nhu cầu khu vực và châu Âu để tăng trưởng doanh số.

Nhìn chung, dữ liệu SIPRI cho thấy chu kỳ đầu tư quốc phòng đang ở trạng thái mở rộng, với sự phân hóa theo khu vực: Mỹ và châu Âu dẫn dắt, Nga tăng doanh thu, còn Trung Quốc chững lại; Nhật Bản và Hàn Quốc nổi lên nhờ cầu trong nước và xuất khẩu.

CTVX

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/doanh-thu-vu-khi-toan-cau-2024-lap-ky-luc-679-ty-usd-406521.html