Độc đáo bộ sưu tập gốm cổ của Chu Văn Nam

2 ngày trướcBài gốc

Anh Chu Văn Nam, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Di vật, cổ vật Biên Hòa, bên bộ sưu tập gốm cổ lưu giữ, trưng bày tại nhà. Ảnh:L.Na

Bộ sưu tập của anh Chu Văn Nam hiện đã vượt mốc 400 hiện vật, trong đó phần lớn là gốm cổ Biên Hòa - Đồng Nai. Nhiều sản phẩm gốm cổ quý hiếm được đấu giá từ châu Âu.

Cổ vật - sợi dây kết nối giữa 2 thế hệ

Ngôi nhà nhỏ của anh Chu Văn Năm nằm trong con hẻm yên tĩnh ở phường Quang Vinh (thành phố Biên Hòa). Đây là nơi mà từ nhỏ anh Nam được tiếp xúc với thế giới đồ xưa qua những câu chuyện, những hiện vật mà cha anh - một người lính có hơn 30 năm gắn bó với thú sưu tầm đồ cổ. Cha anh sở hữu bộ sưu tập với hàng ngàn món cổ vật quý giá, từ đồ gỗ, đồ đồng, đồ sắt cho đến các loại gốm cổ nhiều niên đại.

Anh Nam kể: “Từ khi còn rất nhỏ, tôi thường xuyên tham gia các buổi giao lưu, chia sẻ cổ vật cùng cha và những người đam mê cổ vật đến từ Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh lân cận. Mặc dù theo học ngành xây dựng nhưng tình yêu với cổ vật ăn sâu vào máu thịt đã gieo vào lòng tôi một tình yêu bền bỉ. Cách đây 10 năm, tôi bắt đầu sưu tầm những món đồ nhỏ, sau đó dần mở rộng bộ sưu tập, tham gia các phiên đấu giá quốc tế để mang về những hiện vật gốm cổ quý giá”.

Từ tình yêu cổ vật được nuôi dưỡng qua thế hệ, đến tâm huyết gìn giữ giá trị văn hóa, hành trình 10 năm của anh CHU VĂN NAM là minh chứng sống động cho sức sống của gốm cổ Việt Nam giữa dòng chảy hiện đại. Và chắc chắn, đó mới chỉ là sự khởi đầu cho một hành trình dài rộng hơn nữa trên con đường lan tỏa văn hóa truyền thống của dân tộc mà anh đang đi.

Khác với người cha sưu tập đa dạng các loại cổ vật, anh Nam dành trọn niềm đam mê cho gốm cổ. Hiện bộ sưu tập gốm cổ tại gia của anh vượt 400 món, chủ yếu là dòng gốm Biên Hòa xưa và những tinh hoa gốm Việt từng vang danh một thời. Mỗi hiện vật đều được anh cẩn trọng tìm kiếm, lưu giữ như những “chứng nhân” của lịch sử, văn hóa và ký ức dân tộc. Có món anh tìm được từ các làng nghề cũ đang dần mai một, có món mua được từ những chuyến đi công tác, từ trong nhà dân hay đấu giá ở nước ngoài...

“Cha đã truyền cảm hứng và dạy tôi cách chơi đồ cổ, phân biệt gốm cổ, từ hoa văn, màu men, kiểu dáng... Dần dần, tôi học được cách nhìn, cách cảm và cả cái tình dành cho từng sản phấm gốm xưa. Càng tìm hiểu, tôi càng say mê và mong muốn được chia sẻ đam mê ấy với những người cùng tình yêu cổ vật” - anh Nam nói.

Có chung sở thích và đam mê chơi cổ vật, nhiều người trên địa bàn tỉnh đã tập hợp nhau lại, thành lập CLB Di vật, cổ vật Biên Hòa và anh Nam được tín nhiệm bầu làm Chủ nhiệm CLB. Dù mới thành lập hơn 5 tháng song CLB hoạt động sôi nổi, tích cực tham gia nhiều triển lãm gốm ở Bảo tàng tỉnh Đồng Nai, các không gian văn hóa công cộng trên địa bàn tỉnh. Qua đó, góp phần gìn giữ, phát huy giá trị độc đáo của gốm Biên Hòa nói riêng và các di vật, cổ vật nói chung.

Gốm cổ và hành trình kể chuyện lịch sử

Giữa không gian “ngập mùi thời gian” trong nhà anh Nam, những chiếc bình gốm, tranh gốm, đĩa gốm… không chỉ được trưng bày, mà còn được nâng niu như những người bạn. Điều đặc biệt ở bộ sưu tập của anh là rất nhiều hiện vật mang tích Việt. Đó là hình ảnh chợ quê Nam Bộ, các lễ hội truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên hay tích Vinh quy bái tổ, tích Hai Bà Trưng đánh giặc… Mỗi món gốm cổ là một “trích đoạn ký ức”, được truyền tải qua nét vẽ, hoa văn và lớp men đặc trưng của vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai nói riêng, Việt Nam nói chung.

Anh Nam bộc bạch: “Tôi mê gốm cổ vì nó kể chuyện lịch sử bằng ngôn ngữ không lời. Tôi tìm thấy trong đó không chỉ thẩm mỹ, mà còn là linh hồn văn hóa. Nhiều sản phẩm gốm cổ tôi sưu tầm được vớt từ lòng sông Đồng Nai. Dù hình thức bề ngoài của những gốm cổ này không đẹp nhưng bên trong lại chứa đựng cả một lớp trầm tích thời gian. Những vết nứt, vết bể, lớp men loang lổ chính là dấu tích của bao biến thiên lịch sử, là minh chứng sống động cho đời sống cư dân cổ bên bờ Đồng Nai”.

Ngôi nhà nhỏ của anh Nam vì thế cũng trở thành điểm gặp gỡ quen thuộc cho những người yêu cổ vật, kết nối những tâm hồn đồng điệu giao lưu, trao đổi và mua bán đồ cổ. Anh còn chủ động mang bộ sưu tập quý của mình đi trưng bày ở nhiều triển lãm của Đồng Nai, khu vực và toàn quốc như: Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh, Huế... Đó cũng là dịp để gốm cổ của vùng đất hơn 325 năm hình thành và phát triển kể chuyện, đến gần hơn với thế hệ trẻ hôm nay.

Nhắc đến bộ sưu tập gốm cổ của anh Chu Văn Nam, thạc sĩ Đinh Công Việt Khôi, Phụ trách Khoa Gốm - điêu khắc, Trường cao đẳng Mỹ thuật trang trí Đồng Nai, cho biết nhiều hiện vật trong bộ sưu tập của anh Nam có niên đại hàng trăm năm, thể hiện rõ giá trị lịch sử và nghệ thuật. Không dừng lại ở việc lưu giữ, anh Nam còn thể hiện trách nhiệm văn hóa sâu sắc thông qua việc bảo tồn và giới thiệu các giá trị gốm cổ Biên Hòa đến cộng đồng, góp phần tái hiện dòng chảy ký ức dân tộc, kết nối văn hóa truyền thống với hơi thở đương đại, truyền cảm hứng cho các thế hệ mai sau.

Ly Na

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/van-hoa/202505/doc-dao-bo-suu-tap-gom-co-cua-chu-van-nam-1027ff4/