Sáng 30-3, Sở Văn hóa và Thể thao TP Huế đã tổ chức lễ đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia "Lễ hội điện Huệ Nam" theoQuyết định số 3981/QĐ-BVHTTDL của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ngày 10-2-2024.
Lễ cung nghinh Thánh Mẫu và chư vị tại Thánh đường 352 Chi Lăng (quận Phú Xuân).
Lễ hội truyền thống điện Huệ Nam với tên gọi dân gian là điện Hòn Chén, được tổ chức tại địa điểm chính là điện Huệ Nam tọa lạc tại làng Hải Cát, phường Long Hồ, quận Phú Xuân, TP Huế. Đây là một lễ hội dân gian nhưng lại pha trộn yếu tố văn hóa cung đình rất độc đáo của xứ Huế; là một hình thức sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng dân gian, nhằm thỏa mãn những nhu cầu văn hóa tâm linh, tín ngưỡng và góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa của địa phương.
Lễ đón bằng đường bộ.
Lễ hội này đã trải qua quá trình hình thành, phát triển hàng trăm năm và ngày càng thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương tham dự; điều này thể hiện sức sống mạnh mẽ và trường tồn của lễ hội điện Huệ Nam.
Trong giai đoạn đầu, lễ hội điện Huệ Nam chỉ diễn ra trong phạm vi khu vực điện thờ, về sau có sự tham gia của dân làng Hải Cát và dần dần phổ biến rộng rãi trong nhân dân. Ngày nay, lễ hội truyền thống điện Huệ Nam mang sắc thái của các thánh môn đệ tử thờ Mẫu ở Việt Nam, và thực sự trở thành một trong những sản phẩm văn hóa tiêu biểu của vùng đất Huế. Hơn thế, lễ hội điện Huệ Nam còn có sức lan tỏa mạnh mẽ đến nhiều vùng miền trong cả nước, nhận được sự quan tâm đặc biệt của hàng vạn người.
Tuy trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, nhưng lễ hội điện Huệ Nam vẫn được tổ chức đều đặn một năm hai lần vào tháng 3 và tháng 7 âm lịch, với các hình thức quan trọng. Cụ thể, gồm lễ cung nghinh Thánh Mẫu và chư vị tại Thánh đường 352 Chi Lăng (quận Phú Xuân) thông qua nghi lễ rước bằng đường bộ, đường thủy, lễ cáo yết, lễ chánh tế tại điện Huệ Nam và đình làng Hải Cát, sinh hoạt tín ngưỡng, thực hiện nghi lễ hầu đồng trên các bằng án. Lễ hội điện Huệ Nam thể hiện được tầm ảnh hưởng, quy mô với sự tham gia đông đảo cộng đồng Thánh môn đệ tử của Mẫu và du khách thập phương trong và ngoài nước đến tham dự lễ hội.
Lễ đón nhận tái hiện nghi thức lễ rước bằng đường bộ.
Lần đầu tiên trong khuôn khổ Festival Huế năm 2022, lễ hội điện Huệ Nam tháng 3 tổ chức nghi lễ cung nghinh Thánh Mẫu, Hội đồng Tứ phủ bằng đường bộ nhằm tái hiện khung cảnh cung nghinh Thánh Mẫu mang tính dân gian độc đáo và có quy mô lớn, vốn đã từng được tổ chức trong thập niên 1960.
Và đường thủy.
Đây cũng chính là cơ sở để Ban Tổ chức lễ hội điện Huệ Nam cũng như cộng đồng tín ngưỡng thờ Mẫu tiếp tục duy trì nghi lễ này bằng đường bộ (2 năm một lần), đúng như hình thức mà các thế hệ tiền nhân đã từng thực hiện.
Q.Nhật; ảnh: CTV