Độc đáo lễ hội thề không tham nhũng chỉ có tại Hải Phòng

7 giờ trướcBài gốc

Độc đáo lễ hội thề không tham nhũng chỉ có tại Hải Phòng. Clip: Ngọc Sơn

Sáng 11-2 (14 tháng Giêng), tại khu Di tích lịch sử văn hóa quốc gia đền – chùa Hòa Liễu, chính quyền xã Thuận Thiên, huyện Kiến Thụy, Hải Phòng, long trọng tổ chức Lễ hội Minh Thề. Khu di tích này nằm trong cụm di tích Vương triều Mạc, vừa được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.

Lễ hội Minh Thề là lễ hội độc đáo chỉ có tại Hải Phòng với tuổi đời lên tới gần 500 năm. Tại lễ hội, các hương chức, người dân cùng thề không tham nhũng. Tương truyền, làng Hòa Liễu xưa kia là vùng đất hoang đầy lau sậy, chỉ có chim trời trú ngụ. Khi người dân đến đây khai hoang lập ấp, đã đặt tên là Lan Điều (cách đọc khác là Lan Niều).

Từ cuối thế kỷ 13, chùa Hòa Liễu được xây dựng với tên Thiên Phúc Tự. Đây là một trong những chùa tháp tráng lệ của Phủ Dương Kinh xưa. Đến triều Mạc giữa thế kỷ 16, Thái Hoàng Thái Hậu Vũ Thị Ngọc Toàn (trong văn tế cũng là Vũ Thị Ngọc Toàn) - vợ của Thái Thượng Hoàng Mạc Đăng Dung) đến ấp Lan Niều (làng Hòa Liễu ngày nay), thấy đồng đất chua mặn, nghèo khó nhất vùng, Thái Hoàng Thái Hậu đã bỏ tiền của, làm chủ Hưng công và vận động 35 vị hoàng thân quốc thích, quan lại cấp cao triều đình nhà Mạc góp tiền, góp của để tu tạo lại ngôi chùa cổ.

Ngoài việc trùng tu chùa, làm mới tượng Phật, Thái Hoàng Thái Hậu xuất tiền mua 25 mẫu tám sào hai thước ruộng cúng Tam Bảo. Sau này, nhiều người noi gương cũng tậu ruộng cúng Chùa lên tới 47 mẫu ba sào tám thước, người dân quen gọi là ruộng nhà Thánh điền..

Vào năm 1561, Thái Hoàng Thái Hậu và dân làng đã lập ra Hịch văn Hội Minh Thề, với những giá trị lớn lao về đạo đức, lối sống, phép tắc ứng xử trong cộng đồng. Hịch văn Hội Minh thề rất ngắn gọn, súc tích, quy định trực tiếp những điều được làm, phải làm và những điều không được làm cho tất cả các thành phần từ hương chức đến dân thôn.

Cũng chính bởi vậy, Lễ hội Minh Thề được tổ chức ngay trong khuôn viên đền - chùa Hòa Liễu, nơi thờ Thái Hoàng Thái Hậu Vũ Thị Ngọc Toàn. Hịch văn định rõ: "Nếu lấy của công làm việc công được thần linh ủng hộ. Nhược bằng, có lòng tham, lấy của công về làm của tư, nguyện cầu thần linh đả tử". Đây có thể coi là những lời thề không tham nhũng nếu đối chiếu với thời hiện đại ngày nay. Trong ảnh: Chủ tế Trương Công Lậm (trưởng thôn Hòa Liễu) đang thực hiện nghi thức "chỉ trời vạch đất" rồi vẽ một vòng tròn lớn giữa sân miếu và cắm con dao ở vị trí giữa vòng tròn.

Cái độc đáo của Hịch văn Minh Thề là gắn liền những quy phạm cuộc sống đời thường với yếu tố tâm linh.

Các hương chức, dân thôn trong làng cùng thề không tham nhũng.

Cảm nhận sâu sắc giá trị của Hịch văn Hội Minh Thề, đời vua Tự Đức, triều nhà Nguyễn năm thứ 6 (1853), đời Vua Duy Tân năm thứ nhất (1901) đều đã có sắc chỉ phong làng Hòa Liễu là Hoàng Làng. Đáng chú ý, gần một thế kỷ thực dân Pháp đô hộ Việt Nam nhưng không phủ nhận Hịch văn Hội Minh Thề, mà còn cảm nhận giá trị sâu sắc của “Văn minh Hịch hội”. Từ đó cho dịch nội dung Hịch văn Hội Minh Thề ra tiếng Pháp để lưu truyền. Trong ảnh: Chủ tế cắt tiết gà pha với rượu để uống, lập lời thề.

Trải qua biến cố, thăng trầm lịch sử, Lễ hội Minh Thề dần bị mai một. Sau khi cụm Di tích đền - chùa Hòa Liễu được nhà nước trao tặng Huân chương kháng chiến chống Pháp hạng Ba và công nhận Di tích Lịch sử văn hóa cấp quốc gia (năm 1993), lễ hội mới được bắt tay vào phục dựng.

Với những giá trị văn hóa độc đáo, năm 2017, Hội Minh Thề của làng Hòa Liễu được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ hội Minh Thề phản ánh sự đa dạng văn hóa và sự sáng tạo của con người được kế tục qua nhiều thế hệ, có khả năng phục hồi và tồn tại lâu dài, được cộng đồng đồng thuận và cam kết bảo vệ.

Thông qua lễ hội, người dân làng Hòa Liễu, xã Thuận Thiên, bày tỏ sự biết ơn đến Thái Hoàng Thái Hậu Vũ Thị Ngọc Toàn. Hoạt động lễ hội mang những giá trị sâu sắc, độc đáo, đặc biệt có tính thời sự về xây dựng trật tự, kỷ cương, tinh thần thượng tôn pháp luật, phòng chống tham nhũng lãng phí cho các thế hệ hôm nay và mai sau.

NGỌC SƠN

Nguồn PLO : https://plo.vn/doc-dao-le-hoi-the-khong-tham-nhung-chi-co-tai-hai-phong-post833760.html