DOGE mất đi chỗ dựa lớn khi ông Elon Musk rút khỏi Washington

7 giờ trướcBài gốc

Tỷ phú Elon Musk phát biểu tại Beverly Hills, California, Mỹ. Ảnh: Getty Images/TTXVN

Theo tờ Politico đưa tin ngày 23/4, diễn biến trên diễn ra trong bối cảnh sáng kiến DOGE - chương trình tinh giản bộ máy hành chính liên bang do Tổng thống Donald Trump chỉ đạo - mất đi nhân vật trung tâm từng giữ vai trò thúc đẩy mạnh mẽ các đợt cải tổ bộ máy nhà nước.

Ông Musk trong tuần qua cho biết sẽ không còn dành toàn bộ thời gian cho DOGE như trước, thay vào đó chỉ xuất hiện một đến hai ngày mỗi tuần tại Washington. Tuyên bố được đưa ra sau cuộc họp báo cáo tài chính quý đầu tiên của Tesla - nơi ông cần trấn an các cổ đông trước tình hình kinh doanh không mấy lạc quan. Thông điệp này được hiểu là dấu hiệu ông đang chuyển trọng tâm trở lại các doanh nghiệp của mình.

Tuy nhiên, việc ông Musk rút lui được cho là sẽ ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả hoạt động của DOGE - nhóm nhân sự thân cận tham gia vào việc tái cơ cấu bộ máy hành chính liên bang theo hướng tinh gọn và cắt giảm chi phí. Trong 100 ngày đầu nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump, DOGE từng là lực lượng chủ lực triển khai các biện pháp cắt giảm quy mô lớn, vốn gây nhiều tranh cãi và khiến không ít bộ, ngành lo ngại.

Một quan chức cấp cao trong chính quyền cho biết sự hiện diện của ông Elon Musk từng đóng vai trò vừa là công cụ bảo vệ, vừa là lực đẩy mạnh mẽ đối với nhóm DOGE, giúp duy trì vị thế và thúc đẩy tiến độ triển khai các kế hoạch một cách quyết liệt. Việc ông thường xuyên tham dự các cuộc họp Nội các và xuất hiện tại Nhà Trắng khiến không ít quan chức e ngại, thậm chí lúng túng trong việc bày tỏ quan điểm phản đối. Những biện pháp gây tranh cãi như yêu cầu công chức gửi "email 5 điểm" để giải trình công việc, hay kế hoạch cắt giảm nhân sự tại các cơ quan nhạy cảm như Cơ quan An sinh Xã hội và Bộ Cựu chiến binh Mỹ, đều được xúc tiến trong thời gian ông Musk đóng vai trò trung tâm.

Giới chức Nhà Trắng thừa nhận rằng không nhiều người trong chính quyền có thể thẳng thắn phản đối ông Elon Musk - người được xem là giàu nhất thế giới. Tuy nhiên, khi ông bắt đầu rút lui khỏi các hoạt động thường trực, tầm ảnh hưởng chính trị của DOGE cũng dần suy giảm. Trước thực tế đó, một số quan chức cấp cao đã chủ động siết chặt phạm vi hoạt động của nhóm này, đồng thời vận động ông Musk điều chỉnh mục tiêu cắt giảm ngân sách từ 1.000 tỷ USD xuống còn 150 tỷ USD để tránh những tác động tiêu cực.

Trên thực tế, các trợ lý của ông Musk như ông Antonio Gracias và ông Steve Davis vẫn giữ vai trò chỉ đạo chiến lược của DOGE, trực tiếp phân công công việc và định hướng các kế hoạch cắt giảm biên chế tại nhiều cơ quan liên bang. Mạng lưới DOGE đã thâm nhập sâu vào hệ thống hành pháp thông qua các nhân sự được bổ nhiệm mang tính chính trị, không bị ràng buộc bởi thời hạn công tác. Tổng cục Dịch vụ - đơn vị hiện do ông Stephen Ehikian, một doanh nhân thân tín của ông Musk, đứng đầu - tiếp tục đóng vai trò trung tâm điều phối các đợt cắt giảm quy mô nhỏ nhưng liên tục tại các cơ quan độc lập, tiêu biểu là việc đóng cửa Tập đoàn Thách thức Thiên niên kỷ với 300 nhân viên trong tuần qua.

Hiện nay, DOGE không chỉ dừng lại ở mục tiêu tiết kiệm ngân sách mà còn tham gia vào nhiều chương trình trọng điểm của Tổng thống Donald Trump, bao gồm thu thập dữ liệu về nhập cư phục vụ kế hoạch trục xuất quy mô lớn, thúc đẩy chương trình đóng tàu quốc phòng và triển khai thị thực "Thẻ vàng" với mức phí 5 triệu USD cho mỗi trường hợp được cấp.

Dù vậy, nhiều Bộ trưởng trong Nội các tỏ ra phần nào yên tâm trước việc ông Musk dần rút lui. Một quan chức cấp cao nhận định ông Musk ngày càng cảm thấy không thoải mái với guồng máy hành chính công và không còn nắm quyền kiểm soát tuyệt đối như tại các tập đoàn do ông điều hành. Một số động thái gần đây, như việc Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent sa thải một nhân sự thuộc DOGE và bổ nhiệm lãnh đạo mới cho Cơ quan Thuế vụ (IRS), cho thấy xu hướng tái khẳng định quyền điều hành của các bộ ngành, giảm bớt ảnh hưởng từ DOGE.

Tại Lầu Năm Góc, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth dù công khai ủng hộ DOGE nhưng trong các cuộc trao đổi nội bộ, đã bày tỏ lo ngại về kế hoạch cắt giảm hàng chục nghìn nhân viên dân sự. Nhân sự DOGE hiện diện tại nhiều văn phòng thuộc Hải quân và đang rà soát toàn bộ kế hoạch đóng tàu, chuẩn bị đề xuất cắt giảm các chương trình không hiệu quả.

Tại Bộ Giao thông, Bộ trưởng Sean Duffy đã phát biểu thẳng thắn trong chuyến thăm Trung tâm Công nghệ của Cục Hàng không Liên bang (FAA) tại bang New Jersey, rằng không thể thực hiện các biện pháp cắt giảm triệt để khi vẫn cần đầu tư cho cơ sở hạ tầng. "Không thể cắt giảm để xây dựng một con đường mới, không thể cắt giảm để có được một cây cầu mới", ông nhấn mạnh.

Mặc dù ông Musk tuyên bố sẽ giảm tần suất làm việc tại Washington, song các nguồn tin từ Nhà Trắng cho rằng ông vẫn có khả năng xuất hiện tại đây ít nhất mỗi tuần một lần do mối quan hệ thân thiết với Tổng thống Donald Trump. Bên cạnh đó, ông vẫn duy trì thói quen tham dự các cuộc họp định kỳ liên quan đến các dự án tại Tesla, SpaceX, cũng như các hoạt động vận động tranh cử thông qua tổ chức America PAC.

Phát biểu trước các cổ đông, ông Musk cho biết sẽ tiếp tục dành một đến hai ngày mỗi tuần để xử lý các vấn đề liên quan đến chính phủ, miễn là Tổng thống còn cần và việc này vẫn mang lại hiệu quả.

Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/doge-mat-di-cho-dua-lon-khi-ong-elon-musk-rut-khoi-washington-20250424100211214.htm