Đổi mới quản lý đô thị bằng công nghệ và cải cách thủ tục hành chính

3 giờ trướcBài gốc

Nhằm tạo thuận lợi cho người dân, Thành phố Hồ Chí Minh sẽ thí điểm không cần xin giấy phép xây dựng nhà ở tại các khu vực có quy hoạch chi tiết 1/500.

Thay đổi cách thức quản lý theo hướng đơn giản hóa các thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ vào công tác quản lý được xem là một trong những cách tiếp cận để giảm tải áp lực, nâng cao hiệu quả công tác quản trị, đặc biệt là tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.

Thử nghiệm chính sách để tạo thuận lợi

Trong kết luận cuộc họp mới đây về việc nghiên cứu các giải pháp tiến tới thực hiện miễn giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ cho người dân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường cho biết: Những cải cách mạnh mẽ trong lĩnh vực xây dựng mà thành phố đang triển khai kỳ vọng sẽ giúp người dân thụ hưởng các chính sách một cách thông thoáng, dễ tiếp cận. Một trong những nội dung ông Bùi Xuân Cường đề cập là việc thành phố đang giao Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường,… nghiên cứu đề xuất đơn giản hóa thủ tục cấp giấy phép xây dựng, miễn giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ cho người dân. Công tác này được triển khai trên cơ sở những điểm nhấn quan trọng là việc tiếp nhận hồ sơ cấp phép sẽ được thực hiện trên môi trường số kết nối liên thông dữ liệu hệ thống với Sở Xây dựng.

Đồng thời, cơ quan chức năng cũng ban hành cẩm nang hướng dẫn về thành phần hồ sơ, quy trình tiếp nhận giải quyết cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ để các địa phương triển khai thống nhất trên toàn thành phố. Đón nhận thông tin này, anh Nguyễn Vĩnh Hào, ngụ phường Phước Long cho biết: Gia đình tôi cũng đang có kế hoạch sẽ xây nhà từ đầu năm sau. Nếu được miễn thủ tục xin giấy phép xây dựng thì rất tốt bởi kinh nghiệm thực tế cho thấy, xin giấy phép xây dựng cũng là một trong các thủ tục hành chính tốn rất nhiều thời gian.

Tuy đây là một chính sách được thực hiện theo hướng tinh giảm thủ tục nhưng nhiều người dân vẫn băn khoăn rằng: Việc bỏ giấy phép có gây nên hệ lụy người dân sẽ xây dựng tự do mỗi người một kiểu, hoặc nếu vô ý xây dựng sai thì việc khắc phục sẽ được thực hiện như thế nào? Để thực hiện chính sách này, đại diện Sở Xây dựng đang triển khai tham mưu theo hướng gắn việc quản lý xây dựng với mã định danh thửa đất, bản đồ quy hoạch số. Với dữ liệu được đồng bộ, người dân có thể tự kiểm tra trực tuyến xem diện tích đất của mình có thuộc diện được miễn giấy phép hay không. Để không bỏ sót các trường hợp vi phạm, thay vì tiền kiểm, các cơ quan chức năng sẽ chuyển sang hậu kiểm trên cơ sở đồng bộ dữ liệu, số hóa tài nguyên các thửa đất. Các chuyên gia nhận định: Chính sách miễn giấy phép xây dựng có điều kiện là bước đi đúng hướng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp song để chính sách này không gây ra những hệ lụy tiêu cực, cơ quan quản lý nhà nước phải có chính sách quản lý chặt chẽ; trong đó, công tác hậu kiểm có vai trò quan trọng. Công tác kiểm tra cần được thực hiện khách quan, chính xác nhằm ngăn chặn các đối tượng lợi dụng chính sách. Khi thửa đất có đầy đủ thông tin về chức năng, mật độ xây dựng, chiều cao tối đa thì người dân chỉ cần xây đúng quy hoạch được duyệt mà không cần xin phép.

Thực tế cho thấy, mô hình hậu kiểm đã được thực hiện ở một số quốc gia phát triển như Singapore, Hàn Quốc. Chính sách này trao quyền tự quyết lẫn tự chịu trách nhiệm cho đối tượng thụ hưởng chính sách.

Tiên phong ứng dụng công nghệ để quản lý

Đứng ở góc độ quản lý nhà nước, chính sách này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy phát triển nhà ở, giảm áp lực hành chính; đồng thời, góp phần nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh cho Thành phố Hồ Chí Minh trong những năm tới. Không chỉ rút ngắn thời gian chuẩn bị xây dựng, giảm chi phí thủ tục, chính sách này sẽ góp phần tăng tính minh bạch trong quản lý đô thị.

Công tác cải cách hành chính trong lĩnh vực xây dựng được Chính phủ rất quan tâm nên sau thời gian ngắn triển khai, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện yêu cầu Bộ Xây dựng nghiên cứu mở rộng phạm vi thí điểm miễn giấy phép xây dựng và báo cáo Chính phủ vào cuối năm nay. Bộ cũng phối hợp với Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội thực hiện tổng kết, đánh giá việc thí điểm miễn giấy phép xây dựng với người dân tại khu vực đã có quy hoạch chi tiết 1/500 để có cơ sở triển khai hiệu quả hơn trên thực tiễn.

Ở góc nhìn quản trị, nhiều chuyên gia cho rằng, việc ứng dụng công nghệ vào công tác quản lý trật tự xây dựng là một xu hướng tất yếu nhằm nâng cao công tác quản lý nhà nước. Theo đó, thành phố cần đầu tư mạnh vào công nghệ giám sát đô thị số, kết hợp không ảnh, hệ thống địa lý (GIS) và trí tuệ nhân tạo (AI) để phát hiện sớm công trình sai phạm. Từ đó, thực hiện các giải pháp kiểm tra, chế tài xử phạt nghiêm minh để bảo đảm sự minh bạch, công khai trong công tác này.

Tại Thành phố Hồ Chí Minh, vấn đề ứng dụng công nghệ trong quản lý trật tự xây dựng không phải là vấn đề mới. Tại Quận 12 (cũ) trước đây, chính quyền quận đã phối hợp với các doanh nghiệp triển khai giám sát trật tự xây dựng bằng công nghệ GIS (hệ thống thông tin địa lý) thông qua việc sử dụng máy bay không người lái chụp ảnh ở độ phân giải rất cao, khoảng 5cm ở hai chu kỳ nhằm xây dựng bản đồ không ảnh. Các lớp dữ liệu GIS và công trình xây dựng được thiết kế trùng khớp với bản đồ không ảnh để trí tuệ nhân tạo phân tích, xác định biến động tại các thửa đất, làm cơ sở đánh giá vi phạm xây dựng. Tương tự, tại quận Bình Tân (cũ), cách làm tương tự cũng đã giúp địa phương này quản lý khá hiệu quả công tác vi phạm trật tự xây dựng. Khi thành phố đã và đang nỗ lực đơn giản hóa thủ tục hành chính trong quản lý trật tự xây dựng, cộng với việc ứng dụng các giải pháp công nghệ trong quản trị thì người dân và doanh nghiệp chính là đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất.

Sự minh bạch, công khai và nhất là thời gian giải quyết thủ tục được chính quyền kiến tạo cũng sẽ dần loại bỏ những tư tưởng “chạy chọt” cũng như các khoản chi phí không chính thức. Khi dữ liệu được số hóa, quy hoạch minh bạch và trách nhiệm được xác lập rõ ràng, Thành phố Hồ Chí Minh có thể là địa phương tiên phong và thành công đầu tiên trong việc quản lý xây dựng bằng công nghệ.

XUÂN PHÚ

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/doi-moi-quan-ly-do-thi-bang-cong-nghe-va-cai-cach-thu-tuc-hanh-chinh-post916791.html