Đổi mới, sáng tạo để tạo nên bản sắc riêng cho Thương hiệu Quốc gia Việt Nam

3 giờ trướcBài gốc

Đổi mới sáng tạo - Con đường tất yếu để phát triển Thương hiệu quốc gia Việt Nam

Chia sẻ tại Diễn đàn Thương hiệu Quốc gia Việt Nam năm 2025 diễn ra vào sáng ngày 16/4/2025, ông Hoàng Minh Chiến, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Phó Trưởng ban Ban Thư ký Chương trình Thương hiệu Quốc gia Việt Nam cho biết, mỗi quốc gia và vùng lãnh thổ có định hướng, chiến lược và cách tiếp cận trong công cuộc xây dựng và phát triển thương hiệu quốc gia riêng, tuy nhiên lại có chung một điểm cùng hướng tới là có sự khác biệt và tính sáng tạo của riêng mình.

Tại Việt Nam, Chương trình Thương hiệu Quốc gia Việt Nam đã được Chính phủ phê duyệt từ năm 2003 và giao Bộ Công Thương chủ trì triển khai là chương trình xúc tiến thương mại đặc thù, dài hạn và duy nhất ở cấp quốc gia.

Sau 22 năm, Chương trình Thương hiệu Quốc gia Việt Nam đã tìm kiếm, hỗ trợ xây dựng và phát triển các sản phẩm trở thành các sản phẩm mạnh, uy tín và chất lượng, quảng bá ra thế giới và toàn cầu, từ đó nâng cao hình ảnh Thương hiệu Quốc gia Việt Nam.

Chương trình Thương hiệu Quốc gia Việt Nam được triển khai với 3 trụ cột chính: Chất lượng, Đổi mới sáng tạo và Năng lực tiên phong. Trong đó, đổi mới sáng tạo là một trong 3 trụ cột chính, là yếu tố then chốt để tạo dựng nên thương hiệu mạnh và khác biệt trên thị trường toàn cầu.

Doanh nghiệp muốn tiên phong trên thị trường thì tất yếu phải dựa trên nền tảng đổi mới, sáng tạo. Doanh nghiệp muốn duy trì chất lượng vượt trội cũng cần liên tục đổi mới công nghệ, cải tiến sản phẩm để nâng cao trải nghiệm của người tiêu dùng.

Theo ông Hoàng Minh Chiến, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Phó Trưởng ban Ban Thư ký Chương trình Thương hiệu Quốc gia Việt Nam, muốn xây dựng thương hiệu doanh nghiệp mạnh, thương hiệu quốc gia mạnh thì phải dựa vào đổi mới sáng tạo để làm chủ công nghệ, phát triển các sản phẩm mang bản sắc riêng của Việt Nam

Ông Chiến nêu, đối với thương hiệu quốc gia, top 10 quốc gia có giá trị thương hiệu lớn nhất đều là các nước có nền khoa học công nghệ phát triển, có nhiều sáng kiến về đổi mới sáng tạo.

Có thể thấy, khoa học công nghệ là động lực quan trọng, là yếu tố có tác động lớn đến các thương hiệu sản xuất kinh doanh, quyết định năng suất lao động và sẽ quyết định năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp

Còn đối với doanh nghiệp, ông Chiến nêu ví dụ điển hình như, khi nhắc đến Apple, chúng ta sẽ nghĩ ngay đến các sản phẩm đột phá về trải nghiệm và công nghệ khác biệt; Microsoft, Google hay Facebook là sự đột phá về công nghệ thông tin trong từng sản phẩm;…

Nhìn vào những thương hiệu mạnh này có thể thấy một điểm chung rằng, những thương hiệu này không chỉ mạnh về quy mô kinh tế, tài nguyên dồi dào mà còn tập trung ở những sản phẩm có tính đột phá, đổi mới sáng tạo và luôn đưa ra những sản phẩm mới, giá trị mới để tạo dấu ấn riêng trên thị trường sản phẩm.

“Với Việt Nam, đây cũng là con đường tất yếu. Chúng ta muốn xây dựng thương hiệu doanh nghiệp mạnh và thương hiệu quốc gia mạnh thì phải dựa vào đổi mới sáng tạo để làm chủ công nghệ, phát triển các sản phẩm mang bản sắc riêng của Việt Nam”, ông Hoàng Minh Chiến nhấn mạnh.

100% doanh nghiệp Thương hiệu Quốc gia Việt Nam tiên phong trong nghiên cứu và phát triển sản phẩm

Thực tế theo báo cáo của các doanh nghiệp Thương hiệu Quốc gia Việt Nam, 2,62% là tỉ lệ chi tiêu trung bình của doanh nghiệp thương hiệu quốc gia cho nghiên cứu và phát triển sản phẩm (R&D). Còn theo đánh giá của Bộ Khoa học và công nghệ, con số này chỉ là 1,6% đối với tỷ lệ trung bình của các doanh nghiệp Việt Nam.

Điều này cho thấy các doanh nghiệp có sản phẩm đạt Thương hiệu Quốc gia Việt Nam đã có ý thức hơn trong nghiên cứu, phát triển sản phẩm, thể hiện tính tiên phong của các doanh nghiệp.

Còn theo thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ, Việt Nam mới chỉ đầu tư 0,4% GDP cho R&D của Việt Nam, trong khi các nước xung quanh như Thái Lan là 1,3%, Singapore là 2,2%, Malaysia là 1%, Trung Quốc 2,64%, Nhật Bản 3,7%.

Theo báo cáo của các doanh nghiệp thương hiệu quốc gia, 100% doanh nghiệp thương hiệu quốc gia đều có bộ phận R&D và thường xuyên nghiên cứu, cải tiến sản phẩm

Đáng chú ý, 100% doanh nghiệp thương hiệu quốc gia đều có bộ phận R&D và thường xuyên nghiên cứu, cải tiến sản phẩm; có đến 85% doanh nghiệp có sản phẩm mới ra mắt hàng năm (trong năm 2022 - 2023). Trong khi đó, theo khảo sát của Bộ Khoa học và Công nghệ năm 2023, có chưa đến 30% doanh nghiệp Việt Nam đưa ra sản phẩm mới, sáng kiến mới trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.

Ông Hoàng Minh Chiến nêu một số doanh nghiệp Thương hiệu Quốc gia Việt Nam điển hình trong đổi mới sáng tạo như Vinfast - doanh nghiệp tiên phong của Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ, chế biến chế tạo ô tô theo hướng xanh, sạch. Theo đánh giá của Brand Finance, đây là doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng giá trị thương hiệu vào top nhanh nhất thế giới, khoảng 142% tăng trưởng giá trị vào 2023.

Hay Duy Tân - doanh nghiệp phát triển mô hình tái chế nhựa và sản phẩm vật liệu tuần hoàn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xanh. Hay MISA - doanh nghiệp phát triển nền tảng quản trị kinh doanh số cũng như hỗ trợ các phần mềm kế toán, MISA luôn ứng dụng các công nghệ mới trong các sản phẩm của mình. Gần đây nhất, MISA đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào các sản phẩm của mình để từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm, hỗ trợ tốt cho các doanh nghiệp đối tác.

Theo ông Chiến, có thể khẳng định rằng, mỗi quốc gia có một cách tiếp cận về xây dựng và phát triển thương hiệu quốc gia khác nhau, căn cứ theo đặc điểm về lịch sử, văn hóa và các lợi thế cạnh tranh của mỗi quốc gia.

Xây dựng và phát triển thương hiệu quốc gia là một quá trình lâu dài, phải đầu tư và theo đuổi, tuy nhiên cũng cần phải gắn với những biến động về tình hình địa chính trị, tình hình kinh tế thế giới và tình hình nội tại của mỗi quốc gia để có được định hướng xây dựng thương hiệu quốc gia phù hợp với từng giai đoạn, từng thời kỳ.

Do đó, ông Chiến nhận định, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là động lực tăng trưởng và là yếu tố tích cực, hiệu quả để tạo nên thương hiệu quốc gia, thương hiệu sản phẩm và thương hiệu doanh nghiệp.

“Đổi mới sáng tạo vừa là thách thức, vừa là cơ hội quyết định sự thịnh vượng của doanh nghiệp thương hiệu quốc gia”, ông Chiến nhấn mạnh và thông tin thêm, trong thời gian tới, Chương trình Thương hiệu Quốc gia Việt Nam, đặc biệt là Ban Thư ký Chương trình sẽ lắng nghe và tích cực đồng hành với các cơ quan ban ngành, các tổ chức quốc tế trong và ngoài nước, cũng như cộng đồng doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp có sản phẩm đạt Thương hiệu Quốc gia Việt Nam định hướng và xây dựng thương hiệu sản phẩm, thương hiệu doanh nghiệp, phấn đấu có nhiều hơn nữa các sản phẩm đạt Thương hiệu Quốc gia Việt Nam để góp phần xây dựng hình ảnh quốc gia Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế với những sản phẩm thương hiệu mạnh, uy tín và đủ sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Theo đánh giá của Brand Finance, trong những năm gần đây, Thương hiệu Quốc gia Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc. Việt Nam không chỉ lọt vào Top 100 quốc gia có thương hiệu mạnh, mà còn là quốc gia có tốc độ tăng trưởng giá trị thương hiệu nhanh nhất thế giới trong giai đoạn 2019-2022. Giá trị thương hiệu của Việt Nam năm 2024 được xếp thứ 32/193 quốc gia được đánh giá, đạt 507 tỷ USD, tăng 1 bậc về thứ hạng và tăng 2% về giá trị so với năm 2023.

Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, kinh tế số lan tỏa, xu hướng tiêu dùng xanh - sạch - thông minh lên ngôi, việc không ngừng cải tiến công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và áp dụng mô hình kinh doanh sáng tạo không chỉ giúp doanh nghiệp gia tăng sức cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng và thị trường quốc tế mà còn tạo động lực phát triển để thương hiệu Việt vươn xa.

An Chi

Nguồn Tạp chí Công thương : https://tapchicongthuong.vn/doi-moi--sang-tao-de-tao-nen-ban-sac-rieng-cho-thuong-hieu-quoc-gia-viet-nam-139565.htm