Đổi mới toàn diện, tăng hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội trong giai đoạn mới

7 giờ trướcBài gốc

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì Hội thảo.

Chiều 9/9, tại Nhà Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì Hội thảo khoa học cấp quốc gia "Quốc hội Việt Nam - 80 năm hình thành và phát triển". Đây là sự kiện có ý nghĩa chính trị - khoa học quan trọng do Đảng ủy Quốc hội phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (6/1/1946 - 6/1/2026).

80 năm dồng hành cùng dân tộc

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định, nhìn lại 80 năm qua, từ Quốc dân Đại hội Tân Trào - tiền thân của Quốc hội Việt Nam đến sự ra đời của Quốc hội khóa I và 15 nhiệm kỳ, Quốc hội luôn đồng hành cùng Dân tộc, quyết định những vấn đề trọng đại, theo ý chí và nguyện vọng của Nhân dân.

Theo Chủ tịch Quốc hội, Quốc hội thực hiện tốt chức năng lập hiến, lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của Đất nước. Quốc hội đã ban hành 5 bản Hiến pháp; 567 luật, 236 pháp lệnh và hàng nghìn nghị quyết, tạo cơ sở pháp lý quan trọng phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng hệ thống chính trị, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại, đảm bảo việc thực hiện quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.

Hoạt động giám sát được tăng cường, đổi mới. Lần đầu tiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức “Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát". Nội dung giám sát tập trung vào những vấn đề thực tiễn cuộc sống, đáp ứng tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân, thúc đẩy việc thực hiện Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội.

Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đánh giá, sự phát triển của Quốc hội là quá trình liên tục, có kế thừa và đổi mới.

Hoạt động đối ngoại của Quốc hội cũng được đẩy mạnh, mở rộng, đưa ngoại giao Nghị viện đi vào chiều sâu, góp phần làm cho nhân dân thế giới và bạn bè quốc tế hiểu rõ hơn về đất nước, con người và nền văn hóa đặc sắc của Việt Nam, nâng cao vai trò, vị thế của nước ta trên trường quốc tế.

Tại Kỳ họp thường kỳ thứ 8, thứ 9 và kỳ họp bất thường lần thứ 9 Quốc hội khóa XV, với tinh thần đổi mới mạnh mẽ về tư duy và quy trình lập pháp, Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến và quyết định khối lượng công việc rất lớn, có ý nghĩa lịch sử, đáp ứng yêu cầu đổi mới, hoàn thiện thể chế và tổ chức của hệ thống chính trị đảm bảo đồng bộ, tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân. Đặc biệt, Quốc hội đã thảo luận và thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp với tỷ lệ đồng thuận tuyệt đối của các đại biểu Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, hiện nay, cả dân tộc đang quyết tâm thực hiện thành công mục tiêu đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Thực tiễn đất nước đang đặt ra những vấn đề cấp bách cần giải quyết, Nhân dân đang mong chờ và kỳ vọng vào những quyết sách của Đảng, Nhà nước, đòi hỏi Quốc hội phải tiếp tục đổi mới toàn diện, đổi mới cách nghĩ, cách làm, nâng cao năng lực lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của Đất nước.

Bí thư Đảng ủy Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại hội thảo.

Trong bối cảnh đó, việc trao đổi, thảo luận, tổng kết, đánh giá thực tiễn đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội qua 80 năm qua, xác định những thành tựu đạt được, những hạn chế, bất cập và đề xuất, kiến nghị các giải pháp nhằm tiếp tục đổi mới tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội trong giai đoạn mới là yêu cầu cấp thiết, khách quan.

Đồng bộ giữa quyết định các vấn đề quan trọng và lập pháp, giám sát

Phát biểu tại hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đánh giá, sự phát triển của Quốc hội là quá trình liên tục, có kế thừa và đổi mới. Từ một Quốc hội thời chiến đến thời kỳ thống nhất xây dựng đất nước, thời kỳ đổi mới và nay là Quốc hội kiến tạo trong kỷ nguyên phát triển mới. Quốc hội không ngừng đổi mới tổ chức, nội dung, phương thức hoạt động, kế thừa truyền thống quý báu, đồng thời sáng tạo, thích ứng với yêu cầu hội nhập, đáp ứng đầy đủ và kịp thời các nhiệm vụ chiến lược phát triển đất nước trong từng giai đoạn cách mạng.

Theo Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú, sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ đất nước trong giai đoạn mới đang đặt ra yêu cầu rất cao đối với toàn Đảng, toàn dân và hệ thống chính trị, trong đó có vai trò to lớn của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội.

Trên tinh thần đó, Thường trực Ban Bí thư gợi mở một số nội dung để cùng nghiên cứu, thực hiện tốt hơn trong thời gian tới. Trong đó, cần bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện của Đảng đối với Quốc hội. "Đây là yếu tố sống còn, vấn đề then chốt để Quốc hội qua các nhiệm kỳ đều hoàn thành xuất sắc trọng trách mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó. Điều này luôn được khẳng định xuyên suốt, nhất quán trong chủ trương, đường lối của Đảng và được thể chế hóa trong các bản Hiến pháp", Thường trực Ban Bí thư nêu rõ.

Quang cảnh hội thảo.

Thường trực Ban Bí thư đề nghị Quốc hội tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy lập pháp đáp ứng tốt các yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Hoạt động lập pháp vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa kiến tạo sự phát triển xã hội, khuyến khích đổi mới sáng tạo, giải phóng sức sản xuất, huy động mọi nguồn lực cho phát triển nhanh và bền vững. Pháp luật phải khả thi, dễ thực hiện, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm. "Cần coi trọng nghiên cứu chiến lược, chính sách từ sớm, từ xa, nâng cao tính dự báo, chất lượng và hiệu quả điều chỉnh của pháp luật", Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh.

Cùng với các nội dung trên, cần nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, hoạt động động giám sát, nhất là giám sát tối cao của Quốc hội. Trong quyết định các vấn đề quan trọng, cần bảo đảm đồng bộ với công tác lập pháp, giám sát, tập trung vào kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước, tổ chức bộ máy nhà nước, các dự án trọng điểm quốc gia, bảo đảm lợi ích chung của Đất nước, phù hợp với ý chí và nguyện vọng của Nhân dân. Đổi mới quy trình quyết định về ngân sách theo hướng thực chất, gắn chặt với giám sát việc thực hiện, từng bước tiến tới xây dựng, ban hành các đạo luật về tài chính, ngân sách thay cho nghị quyết hằng năm.

Quốc hội cần xác định rõ phương pháp, hình thức giám sát phù hợp, tránh chồng chéo, hình thức; chú trọng giám sát chuyên đề, gắn với theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kết luận, kiến nghị giám sát. Đồng thời, tiếp tục đổi mới hoạt động chất vấn, giải trình, giám sát văn bản pháp luật theo hướng thực chất, hiệu quả hơn.

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú cũng lưu ý chú trọng hoàn thiện cơ chế bầu cử, công tác dân nguyện, nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu Quốc hội; quan tâm bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, bảo đảm điều kiện hoạt động, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của đại biểu Quốc hội. Cùng với đó, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại của Quốc hội, góp phần khẳng định vai trò, vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế; chú trọng kiện toàn tổ chức bộ máy, đẩy mạnh chuyển đổi số hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội; nâng cao năng lực các cơ quan tham mưu, giúp việc của Quốc hội.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã trao đổi, thảo luận, tổng kết và làm sâu sắc hơn giá trị lịch sử và ý nghĩa quan trọng của cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên; tổng kết thực tiễn 80 năm hình thành và phát triển của Quốc hội Việt Nam qua các giai đoạn lịch sử; phân tích, làm rõ vai trò của Quốc hội trong việc thể chế hóa Cương lĩnh, nghị quyết của Đảng, thực hiện chức năng lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia. Từ đó đề xuất định hướng và giải pháp đổi mới hoạt động Quốc hội trong bối cảnh mới.

Những kiến nghị, đề xuất tại hội thảo đều hướng đến mục tiêu để Quốc hội Việt Nam tiếp tục phát huy vai trò là cơ quan đại diện tập trung nhất ý chí, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân, xứng tầm là thiết chế dẫn dắt, kiến tạo sự phát triển, thể hiện khát vọng Việt Nam hùng cường, dân chủ, văn minh, đồng hành cùng cả dân tộc tự tin, tự cường, vững bước trong kỷ nguyên mới.

Trần Huyền

Nguồn Tài Chính : http://tapchitaichinh.vn/doi-moi-toan-dien-tang-hieu-luc-hieu-qua-hoat-dong-cua-quoc-hoi-trong-giai-doan-moi.html