Đơn vị chủ lực của Sơn La tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh

6 giờ trướcBài gốc

Trung đoàn 148 hoàn thành nhiệm vụ trở về. Ảnh: Tư Liệu

Dấu ấn nổi bật, khẳng định những đóng góp to lớn của quân và dân Sơn La trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 và Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử là vai trò của Trung đoàn 148, một trong những đơn vị chủ lực của Sư đoàn 316 (Sư đoàn Bông Lau) anh hùng, được thành lập ngày 22/12/1945 tại bản Nà Si, xã Hát Lót, huyện Mai Sơn.

Ngay từ những ngày đầu thành lập, Trung đoàn xông pha khắp các chiến trường, góp công lớn trong các trận đánh tại Nậm Mức, Tuần Giáo, Pắc Ma, Chiềng Pấc, Mường Chanh, Hát Lót, Cò Nòi... Trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, Trung đoàn 148 liên tục hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, từ chiến trường Tây Bắc đến Thượng Lào, đặc biệt là Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. Với những chiến công vang dội của trung đoàn, năm 1948, Bác Hồ tặng Trung đoàn 148 lá cờ thêu dòng chữ: “Trung đoàn Sơn La anh dũng”. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, Trung đoàn tiếp tục làm nhiệm vụ quốc tế giúp nước bạn Lào.

Cuối năm 1972, Trung đoàn 148 trở về nước. Tháng 1/1975, Trung đoàn nhận lệnh cùng Sư đoàn 316 hành quân bằng xe cơ giới vào chiến trường Tây Nguyên. Ngày 3/2/1975, vào đến Đắc Đam, sẵn sàng tham gia Chiến dịch Tây Nguyên. Trung đoàn 148 được giao nhiệm vụ cùng các đơn vị bạn, tiến công giải phóng thị xã Buôn Ma Thuột, trung tâm phòng ngự chiến lược của địch.

Với khí thế “đã ra quân là đánh thắng”, Trung đoàn bước vào chiến dịch bằng tinh thần quyết tử, chủ động và mưu trí. Ngày 7/3, Trung đoàn bí mật xuất kích từ hướng Tây Bắc, vượt rừng núi hiểm trở áp sát mục tiêu. Đúng 9 giờ sáng ngày 10/3/1975, được sự yểm trợ của pháo binh và xe tăng Lữ đoàn 273, Trung đoàn 148 nổ súng tiến công thị xã Buôn Ma Thuột. Chỉ sau hơn một giờ chiến đấu, Tiểu đoàn 4 mở toang cửa đột phá, tạo điều kiện cho toàn Trung đoàn thọc sâu, đánh chiếm các mục tiêu trọng yếu. Tiểu đoàn 6 đánh chiếm khu thiết giáp, khu hậu cần và sở chỉ huy của địch.

Sáng ngày 11/3, các đơn vị của Sư đoàn 316 phối hợp với đơn vị bạn đánh chiếm Sở chỉ huy Sư đoàn 23 ngụy, làm tê liệt toàn bộ hệ thống chỉ huy và hậu cần của địch. Đêm 11/3, Trung đoàn 148 cùng Tiểu đoàn đặc công 4 truy kích tàn quân và lập lại trật tự tại thị xã. Trưa ngày 11/3, Buôn Ma Thuột hoàn toàn giải phóng.

Ngay sau khi giải phóng Tây Nguyên, Trung đoàn 148 khẩn trương hành quân thần tốc theo quốc lộ 14 về Đông Nam Bộ, tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh. Trung đoàn 148 được giao nhiệm vụ đánh bại cuộc phản kích lớn của địch ở phía Nam chi khu Trảng Bàng; tiến đánh vào căn cứ Đồng Dù; vượt sông Sài Gòn qua cầu Bến Củi, sau đó tiến công, tiêu diệt các ấp Bầu Nâu, Trà Võ, không cho địch từ Đồng Dù đánh lên chi viện cho lực lượng địch ở Tây Ninh rút về, buộc chúng phải co lại giữ đồn bị giam chân tại chỗ.

Với ý chí “thần tốc - táo bạo - bất ngờ - chắc thắng”, các mũi tiến công chủ lực của đơn vị, nhanh chóng chọc thủng tuyến phòng thủ vòng ngoài, đánh chiếm các mục tiêu then chốt trên trục Tây Bắc, cửa ngõ quan trọng dẫn vào nội đô Sài Gòn.

Mặc dù phải chiến đấu trong điều kiện vô cùng khó khăn, địch phản kích hết sức dữ dội, nhưng với tinh thần chiến đấu anh dũng, Trung đoàn 148 làm chủ đồn Bầu Nâu, Trà Võ, tiêu diệt gần 500 tên, bắn cháy 1 xe tăng của địch.

Sáng 28/4, Trung đoàn tổ chức đánh địch ở Cầu Cam, vây chặt và pháo kích vào trận địa pháo của địch ở Bến Kéo, Bến Mương. Sáng 30/4, Trung đoàn hoàn toàn làm chủ đường từ Bầu Nâu đi Trà Võ trên đường số 22, tạo điều kiện để các đơn vị thọc sâu tiến vào Sài Gòn.

Trong khí thế tổng tiến công áp đảo, Trung đoàn phối hợp chặt chẽ với các đơn vị bạn, hiệp đồng tác chiến hiệu quả, tiêu diệt và làm tan rã hoàn toàn hệ thống phòng thủ cuối cùng của địch, mở toang cánh cửa tiến vào trung tâm thành phố. Đúng 11 giờ 30 phút ngày 30/4/1975, lá cờ cách mạng tung bay trên nóc Dinh Độc Lập, Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng.

Sau thắng lợi 30/4, Trung đoàn 148 cùng Sư đoàn 316 chuyển sang làm nhiệm vụ tiếp quản, giữ gìn an ninh trật tự tại các địa bàn trọng yếu phía Tây - Tây Bắc Sài Gòn. Trong bối cảnh, tình hình vẫn còn nhiều phức tạp, những người lính Trung đoàn phát huy cao độ tinh thần kỷ luật, cảnh giác, góp phần ổn định nhanh chóng vùng giải phóng, củng cố chính quyền cách mạng.

Với những chiến công đặc biệt xuất sắc trong hai chiến dịch, Trung đoàn 148 vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng 7 Huân chương Quân công, 81 Huân chương Chiến công và 12 cờ thưởng khác.

Nguyễn Vũ Điền (Hội khoa học lịch sử)

Nguồn Sơn La : https://baosonla.org.vn/ky-niem-50-nam-ngay-giai-phong-mien-nam-thong-nhat-dat-nuoc/don-vi-chu-luc-cua-son-la-tham-gia-chien-dich-ho-chi-minh-qf51TmxHR.html