Dòng chảy nông sản thay đổi khi châu Á cam kết tăng mua từ Mỹ

2 giờ trướcBài gốc

Đậu nành được chuyển lên xe chở ngũ cốc trong vụ thu hoạch ở Wyanet, bang Illinois, Mỹ. Ảnh: Bloomberg

Gần đây, Indonesia và Bangladesh đã đồng ý tăng cường mua nông sản của Mỹ như một phần của các thỏa thuận giảm thuế quan đối với hàng xuất khẩu của họ sang Mỹ.

Các thương nhân ngũ cốc trong khu vực cho biết, Việt Nam, Philippines và Thái Lan cũng có thể tăng cường mua ngũ cốc từ Mỹ để chế biến thức ăn chăn nuôi.

“Xuất khẩu nông sản của Mỹ rõ ràng sẽ giành thêm thị phần tại châu Á. Một mặt, các thỏa thuận thương mại với Mỹ đang tạo ra áp lực nhưng điều quan trọng không kém là giá lúa mì, bắp và khô đậu nành (sản phẩm thu được sau khi xay nhuyễn đậu nành đã tách dầu) của Mỹ có giá rẻ hơn so với nguồn cung từ các đối thủ xuất khẩu”, Ole Houe, giám đốc dịch vụ tư vấn của IKON Commodities tại Sydney (Úc) nhận định.

Châu Á, khu vực nhập khẩu lương thực ròng, là một thị trường quan trọng đối với các nhà cung cấp toàn cầu khi mức tiêu thụ của khu vực này đang tăng lên cùng với đà tăng của dân số và thu nhập của người dân. Theo dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), châu Á chiếm khoảng 30% lượng nhập khẩu lúa mì, bắp và khô đậu nành của thế giới.

Các thương nhân và nhà phân tích dự báo, làn sóng nông sản Mỹ đổ bộ vào châu Á có thể khiến các đối thủ đau đầu khi giá xuất khẩu giảm, chi phí vận chuyển tăng do phải tìm thị trường xa hơn. Trong thập niên qua, các nhà cung cấp từ các nước ở khu vực Biển Đen và Nam Mỹ đã mở rộng thị phần xuất khẩu ngũ cốc tại châu Á, khiến thị phần của Mỹ teo tóp.

Theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất bột mì Indonesia (APTINDO), thị phần xuất khẩu lúa mì của Mỹ sang Indonesia giảm gần 50% trong 5 năm qua khi hàng nhập khẩu từ Ukraine, Nga và Argentina tăng lên.

Tuy nhiên, theo các thương nhân ngũ cốc, các nhà máy xay xát bột mì của Indonesia đã mua khoảng 250.000 tấn lúa mì của Mỹ từ tháng Bảy.

APTINDO đã ký biên bản ghi nhớ để mua 1 triệu tấn lúa mì của Mỹ hàng năm như một phần trong quá trình đàm phán thương mại để được hưởng mức thuế quan thấp hơn. Xuất khẩu lúa mì của Mỹ sang Indonesia năm ngoái đạt 693.000 tấn.

"Giá cả là yếu tố then chốt vì đây sẽ là các thỏa thuận riêng của các nhà máy xay xát, nhưng việc mua được 1 triệu tấn lúa mì mỗi năm từ Mỹ không phải là vấn đề đối với chúng tôi”, một quan chức APTINDO nói.

Úc cung cấp khoảng 25% lượng lúa mì nhập khẩu hàng năm của Indonesia. Nước này có thể mất mát doanh số xuất khẩu lúa mì hàng trăm nghìn tấn khi Indonesia tăng mua mặt hàng ngũ cốc này từ Mỹ. Năm ngoái, Úc xuất khẩu 3 triệu tấn lúa mì sang Indonesia, theo Cục Thống kê Úc.

“Nếu doanh số bán lúa mì của Úc sang Indonesia hoặc Bangladesh giảm, thì số lúa mì đó có thể sẽ được chuyển đến những thị trường xa hơn”, Tobin Gorey, người sáng lập công ty tư vấn hàng hóa Cornucopia tại Úc nói.

Hồi cuối tháng Bảy, một quan chức Bộ Lương thực Bangladesh xác nhận, bộ này đã phê duyệt đơn hàng nhập khẩu khoảng 220.000 tấn lúa mì của Mỹ. Trước đó, Bangladesh nhập khẩu 700.000 tấn lúa mì từ Mỹ hàng năm để tăng cường quan hệ thương mại, tăng từ mức gần như không mua vào năm 2024.

Các thương nhân ở Singapore nhận định, Việt Nam, một trong những thị trường thức ăn chăn nuôi phát triển chóng mặt, có khả năng sẽ nhập khẩu lúa mì, bắp và khô đậu nành của Mỹ.

Hồi tháng Sáu, Bộ Nông nghiệp và Phát triển ông thôn Việt Nam cho biết, các công ty Việt Nam sẽ ký biên bản ghi nhớ để mua 2 tỉ đô la nông sản của Mỹ, bao gồm 5 thỏa thuận mua 800 triệu đô la nông sản từ bang Iowa, bao gồm bắp, lúa mì, khô đậu nành; bã rượu khô (phụ phẩm của quá trình lên men tinh bột để tạo ra ethanol).

Argentina hiện là nhà cung cấp ngũ cốc hàng đầu của Việt Nam, chiếm hơn 50% lượng bắp và 65% lượng khô đậu nành nhập khẩu của Việt Nam trong 5 năm qua.

Theo dữ liệu của USDA, Việt Nam đã tăng lượng bắp mua từ Mỹ trong niên vụ 2024-2025, kết thúc vào ngày 31-8. Trong niên vụ qua, Việt Nam đã mua 1,1 triệu tấn bắp của Mỹ.

Đối với niên vụ 2025-2026, các nhà nhập khẩu Việt Nam đã đặt mua ban đầu 134.000 tấn bắp của Mỹ, so với chỉ 2.000 tấn được đặt mua vào cùng thời điểm năm ngoái.

Thái Lan và Philippines cũng có thể nổi lên là những nhà nhập khẩu bắp chính của Mỹ.

Các cam kết mua liên quan đến thỏa thuận thương mại với Mỹ có thể dẫn đến việc Thái Lan mua hơn 1 triệu tấn bắp của Mỹ mỗi năm để chế biến thức ăn chăn nuôi. Con số này dựa trên lượng cần thiết để thay thế lượng lúa mì và bắp làm thức ăn chăn mà Thái Lan đang mua từ khu vực Biển Đen các nước châu Á.

Lượng bắp mà Philippines mua từ Mỹ thậm chí có thể cao hơn do nhu cầu thay thế 3,3 triệu tấn lúa mì nhập khẩu để làm thức ăn chăn nuôi hàng năm. Dù vậy, lượng mua sẽ phụ thuộc vào việc Philippines có giảm thuế nhập khẩu bắp từ Mỹ hay không.

Hồi tháng Bảy, sau khi Mỹ và Philippines công bố thỏa thuận thương mại, một cố vấn kinh tế và thương mại cấp cao của Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. cho biết, thuế nhập khẩu bắp, gạo, đường, cá, thịt heo và thịt gà từ Mỹ vẫn chưa được dỡ bỏ.

Sau khi công bố thỏa thuận thương mại với Mỹ hồi đầu tháng này, Bộ trưởng Tài chính Thái Lan Pichai Chunhavajira tiết lộ, Thái Lan có thể nhập khẩu tới 2 triệu tấn đậu nành của Mỹ mỗi năm.

“Đã có những cuộc thảo luận thương mại hiệu quả, mở ra cơ hội cho Mỹ tăng cường khả năng tiếp cận thị trường trong khu vực”, Timothy Loh, giám đốc khu vực Đông Nam Á và châu Đại Dương của Hội đồng Xuất khẩu đậu nành Mỹ cho biết.

Ông dự đoán, nhu cầu của Đông Nam Á với các sản phẩm của Mỹ như khô đậu nành và các mặt hàng nông sản xuất khẩu khác Mỹ sẽ tăng cao trong năm tới.

Một số nông sản của Mỹ đang giá cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu. Trong tuần này, lúa mì trắng mềm của Mỹ được chào bán với giá khoảng 280 đô la Mỹ/ tấn, tương đương với lúa mì có chất lượng tương tự từ khu vực Biển Đen.

Trong khi đó, giá bắp của Mỹ đang thấp hơn khoảng 10-15 đô la trên mỗi tấn so với bắp từ khu vực Nam Mỹ. Giá khô đậu nành của Mỹ thấp hơn 5 đô la mỗi tấn so với các nhà cung cấp đối thủ.

Theo Reuters

Lê Linh

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/dong-chay-nong-san-thay-doi-khi-chau-a-cam-ket-tang-mua-tu-my/