Theo một nghiên cứu mới được công bố trên ấn phẩm Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ, xem xét tác động tiềm tàng của "trận động đất lớn", một trận động đất mạnh dọc theo đứt gãy Cascadia trải dài từ Canada đến California.
Khu vực này từ lâu đã chuẩn bị cho một sự kiện như vậy, trận động đất sẽ gây ra một cơn sóng thần lớn, gây ra sự tàn phá trên diện rộng và có khả năng giết chết hàng chục nghìn người.
Một trận động đất lớn có thể khiến đất dọc theo bờ biển chìm hơn 6 feet (1,83 mét) và mở rộng đáng kể vùng đồng bằng ngập lụt ven biển với "những tác động lâu dài đến dân số ven biển, cơ sở hạ tầng và hệ sinh thái", theo nghiên cứu. Nghiên cứu nêu rõ, có 15% khả năng xảy ra động đất mạnh hơn 8,0 độ Richter trên đứt gãy này trong 50 năm tới.
"Sự mở rộng của đồng bằng ngập lụt ven biển sau trận động đất ở vùng hút chìm Cascadia chưa từng được định lượng trước đây và tác động đến việc sử dụng đất có thể làm tăng đáng kể thời gian phục hồi", bà Tina Dura, tác giả chính của nghiên cứu và là Phó Giáo sư khoa học địa chất tại Virginia Tech, cho biết.
Trong khi mực nước biển dâng do khí hậu diễn ra dần dần, những thay đổi này sẽ diễn ra trong chớp mắt và kéo dài trong nhiều thập kỷ đến nhiều thế kỷ, bà Dura và các tác giả khác của nghiên cứu cho biết.
Những tác động đáng kể nhất sẽ xảy ra ở những khu vực "đông dân" ở phía nam Washington, phía bắc Oregon và phía bắc California. Và nếu trận động đất lớn tiếp theo xảy ra vào năm 2100 - có 29% khả năng xảy ra trận động đất mạnh hơn 8,0 độ Richter vào thời điểm đó - với mực nước biển dâng do khí hậu, một số khu vực "trũng thấp" dọc theo đứt gãy này có thể không bao giờ phục hồi, theo nghiên cứu.
Các tác giả hy vọng những phát hiện này có thể giúp những người ra quyết định và cộng đồng ven biển chuẩn bị tốt hơn cho các mối nguy hiểm do động đất và mực nước biển dâng do biến đổi khí hậu gây ra.
"Việc chuẩn bị cho những mối nguy hiểm phức hợp này có thể giảm thiểu thiệt hại lâu dài, đảm bảo cộng đồng có khả năng phục hồi và bảo vệ các hệ sinh thái ven biển quan trọng khỏi sự suy thoái vĩnh viễn", các tác giả cho biết.
Trận động đất lớn cuối cùng dọc theo Vùng hút chìm Cascadia xảy ra vào năm 1700 và khiến mực nước biển dâng đột ngột hơn 1,83 mét trong vài phút và tạo ra một trận sóng thần lớn phá hủy các khu định cư ven biển và tạo ra những tác động có thể nhìn thấy xa tới tận Nhật Bản.
Nghiên cứu gần đây cho thấy, một trận động đất mạnh 9,0 độ Richter ở vùng hút chìm Cascadia có thể khiến hơn 30.000 người tử vong, 170.000 công trình trên bờ biển bị hư hại hoặc phá hủy và tác động kinh tế lên tới hơn 81 tỷ USD. Một nghiên cứu năm 2022 phát hiện ra rằng, một trận sóng thần do một trận động đất lớn gây ra có thể cao hơn 60,96 mét.
Mai Phương