Vừa qua, Cục Chăn nuôi và Thú y đã gửi văn bản báo cáo Bộ Nông nghiệp và Môi trường về yêu cầu kiểm tra, xác minh việc đóng dấu kiểm dịch sai đối với heo bệnh của Công ty Cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam.
Theo Cục Chăn nuôi và thú y khẳng định, nhân viên của Trạm Chăn nuôi, thú y - thủy sản huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang đã có nhiều sai phạm trong quá trình kiểm soát giết mổ (KSGM) tại cơ sở giết mổ gia súc Dững - Nga - nơi gia công cho C.P. Việt Nam.
Theo đó, người trực tiếp thực hiện KSGM tại cơ sở là ông N.L.C. - viên chức Trạm Chăn nuôi thú y huyện Phụng Hiệp. Ông C. đã không quan sát tổng thể cả 2 bên thân thịt heo mà đã đóng dấu KSGM lên một bên, sau đó phát hiện phía thân thịt còn lại có nhiều nốt viêm, không đảm bảo vệ sinh thú y nên không đóng dấu KSGM phần này mà yêu cầu chủ cơ sở tiêu hủy.
Hình ảnh heo bệnh của đơn vị gia công cho Công ty C.P. Việt Nam được đóng dấu kiểm dịch sai quy định. (Ảnh: Jonny Lieu).
Chủ cơ sở và nhân viên Công ty C.P. Việt Nam thống nhất xử lý cả 2 mảng thân thịt (có 1 mảng thân thịt đã đóng 2 dấu KSGM) bằng hình thức luộc và chuyển mục đích sử dụng làm thức ăn cho thủy sản (ao cá ngay trong khuôn viên cơ sở giết mổ).
Dấu hiệu sai phạm
Trả lời PV Khoa học và Đời sống/Báo Tri thức và Cuộc sống, luật sư Nguyễn Minh Trí, Đoàn Luật sư Hà Nội khẳng định, nếu cán bộ thú y biết rõ lợn mắc bệnh không đủ điều kiện giết mổ nhưng vẫn cố tình đóng dấu kiểm dịch hợp lệ, hành vi này có dấu hiệu vi phạm Điều 359 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) – Tội giả mạo trong công tác.
Đây là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng vị trí công vụ để làm trái công vụ, gây hậu quả nghiêm trọng. Khung hình phạt cao nhất là 10 năm tù, kèm theo hình phạt bổ sung là cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc công việc nhất định từ 1 đến 5 năm, tùy theo mức độ vi phạm.
Không chỉ dừng ở trách nhiệm cá nhân, luật sư Nguyễn Minh Trí nhấn mạnh, nếu có đủ căn cứ chứng minh Công ty C.P. Việt Nam biết rõ lợn mắc bệnh nhưng vẫn cố tình hợp thức hóa hồ sơ kiểm dịch nhằm đưa ra thị trường, doanh nghiệp này hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Tiêu hủy không đúng quy trình hậu quả kép
Khâu tiêu hủy lợn bệnh cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật và môi trường theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Luật sư Trí cảnh báo, nếu việc tiêu hủy được thực hiện sai cách, như chôn lấp không đúng kỹ thuật, không khử trùng môi trường, không kiểm soát nguồn nước ngầm thì nguy cơ phát tán mầm bệnh ra cộng đồng rất cao.
“Theo Điều 24 khoản 3 Nghị định 14/2021/NĐ-CP, hành vi tiêu hủy gia súc chết không đúng quy trình có thể bị xử phạt hành chính từ 10 đến 30 triệu đồng. Nếu hành vi này gây ô nhiễm nghiêm trọng đất, nước, không khí hoặc ảnh hưởng tới cộng đồng, cá nhân hoặc tổ chức vi phạm còn có thể bị truy cứu theo Điều 235 Bộ luật Hình sự – Tội gây ô nhiễm môi trường, với mức án cao nhất lên tới 7 năm tù, đồng thời có thể bị phạt tiền, đình chỉ hoạt động, buộc khắc phục hậu quả môi trường”.
Tiêu hủy thịt bệnh sai quy trình chẳng khác nào “chữa cháy bằng xăng” – không chỉ không ngăn được mầm bệnh mà còn vô tình phát tán dịch bệnh ra cộng đồng.
Trước đó, ngày 30/5, một bài đăng xuất hiện trên mạng xã hội của chủ tài khoản Jonny Lieu với nội dung tố cáo Công ty CP Chăn nuôi C.P. Việt Nam bán thịt heo bệnh. Theo lời tố, vụ việc xảy ra tại cửa hàng C.P. Fresh Shop Mỹ Xuyên (thị trấn Mỹ Xuyên, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng). Đến nay vụ việc đang được Bộ Công an điều tra, làm rõ theo đề nghị của Bộ NN&MT.
Theo bài tố cáo, hình ảnh heo bệnh được chụp tại cơ sở giết mổ gia súc Dững - Nga (ấp Long Hòa A1, xã Long Thạnh, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang) - nơi gia công cho C.P. Việt Nam. Đáng chú ý, hình ảnh heo bệnh vẫn được đóng dấu kiểm soát giết mổ hình vuông - loại dấu chỉ được dùng cho thịt đã qua kiểm định và đạt tiêu chuẩn an toàn.
Tại buổi họp báo thường kỳ tháng 5 Bộ NN&MT, bà Nguyễn Thu Thủy - Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y cho biết, hình ảnh dấu trên con heo chụp trên mạng xã hội là đóng sai. "Nếu heo bị bệnh phải đóng dấu tròn, heo tiêu hủy phải đóng dấu hình tam giác. Trên hình ảnh heo bị bệnh của Công ty Cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam năm 2022 đóng dấu vuông - đây là dấu kiểm soát giết mổ ra thị trường", bà Thủy thông tin.
Trương Hiền