Siêu hạ tầng "cất cánh"
Mức tăng trưởng 9,63% trong năm qua là con số đầy khích lệ trong bối cảnh Đồng Nai vừa trải qua giai đoạn hợp nhất với bộn bề khó khăn. Tuy nhiên, Đồng Nai vẫn đang nỗ lực tự vượt qua chính mình để hướng tới chất lượng tăng trưởng sâu thay vì chỉ mở rộng quy mô.
Năm 2026 được xác định là thời điểm “bản lề” khi mọi yếu tố thuận lợi cùng hội tụ, mà điểm tựa vững chắc nhất chính là hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ đang dần về đích.
Chuyến bay đầu tiên xuống Cảng hàng không quốc tế Long Thành (ảnh: PL)
Sau nhiều năm chờ đợi, Sân bay quốc tế Long Thành (xã Long Thành, tỉnh Đồng Nai) đã ghi dấu mốc lịch sử với những chuyến bay thử nghiệm và dự kiến vận hành thương mại vào đầu năm 2026, tạo nên một "cú hích" thay đổi diện mạo cho toàn vùng.
Theo nhận định từ các chuyên gia, khi “luồng gió thương mại” từ cửa ngõ hàng không này thổi vào, GRDP của tỉnh có thể được bồi đắp thêm từ 3% đến 5%.
PGS. TS Nguyễn Quốc Dũng chia sẻ rằng, dù mục tiêu tăng trưởng hai chữ số là một thách thức, nhưng sức hút từ “siêu sân bay” sẽ biến Đồng Nai thành tâm điểm của dòng vốn chất lượng cao. Tại đây, mô hình đô thị sân bay TOD hiện đại gắn kết với giao thông công cộng đang dần hiện hữu, tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho tương lai.
Lãnh đạo tỉnh Đồng Nai khảo sát triển khai các dự án giao thông trọng điểm (ảnh: HG)
Song hành cùng hàng không, các "nút thắt" giao thông bộ cũng đang được tháo gỡ qua việc thông xe kỹ thuật cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, Vành đai 3 TP.HCM đoạn qua Đồng Nai và khởi động Vành đai 4, hệ thống đường sắt quốc gia. Sự kết nối đa tầng này không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm hàng ngàn tỷ đồng chi phí logistics mà còn định vị Đồng Nai là cửa ngõ chiến lược nối liền Đông Nam bộ với Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung bộ.
PGS.TS. Nguyễn Quốc Dũng nói: “Nhìn trên bản đồ, có thể thấy rõ hệ thống giao thông tại Đồng Nai là một mạng lưới liên hoàn, đa tầng và đa loại hình, như giao thông hàng hải, đường sắt quốc gia, đường hàng không. Sự xuất hiện của sân bay Long Thành hứa hẹn sẽ hình thành nên một đô thị sân bay hiện đại, mô hình TOD theo kiểu mẫu mới, tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho toàn vùng đất Đồng Nai trong tương lai. Đồng Nai còn một lợi thế nữa mà không phải địa phương nào cũng có là sát bên TP.HCM, tạo ra thời cơ lớn về thiên thời, địa lợi, nhân hòa”.
Để tối ưu hóa tiềm năng, Đồng Nai đã định hình rõ nét 4 vùng kinh tế mũi nhọn. Vùng đô thị - công nghiệp phía Nam tập trung vào hệ sinh thái logistics tỷ đô; vùng phía Bắc (Bình Phước cũ) hướng tới công nghiệp hỗ trợ; phát triển không gian sống xanh tại phía Tây và đánh thức tiềm năng nông nghiệp công nghệ cao, du lịch sinh thái tại phía Đông Bắc.
Đặc biệt, việc hợp nhất đã giúp tỉnh sở hữu nguồn lực đất đai dồi dào từ tỉnh Bình Phước cũ, xóa tan nỗi lo khan hiếm quỹ đất công nghiệp.
Tiến sĩ Trần Du Lịch
Tiến sĩ Trần Du Lịch nhận định, đây chính là "dư địa" quý giá để Đồng Nai mở rộng không gian phát triển, khai thác tối đa lợi thế của một đơn vị hành chính mới.
"Trước đây tôi hay nói Bình Phước vốn là vùng đất dự trữ cho công nghiệp hóa, phát triển của Đông Nam bộ. Vùng đất này khi nằm trong đơn vị hành chính mới là Đồng Nai, trước hết phải khai thác lợi thế bằng cách mở rộng không gian phát triển”, tiến sĩ Tiến sĩ Trần Du Lịch cho biết.
Chìa khóa thể chế và nhân lực chất lượng cao
Nếu hạ tầng được ví như “phần cứng” thì cải cách hành chính và chuyển đổi số chính là “hệ điều hành” quyết định tốc độ vận hành của nền kinh tế. Để đạt mục tiêu tăng trưởng trên 10%, Đồng Nai đang thực hiện một cuộc thay đổi quyết liệt trong bộ máy công quyền, biến cuộc sáp nhập vừa qua thành cơ hội vàng để xóa bỏ quy trình chồng chéo và thay đổi sang tư duy phục vụ.
Ông Nguyễn Văn Út, Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, thái độ tiếp đón niềm nở và môi trường đầu tư thân tình là lợi thế cạnh tranh cốt lõi. Theo ông, trong bối cảnh các địa phương đều có điều kiện tương đồng, nơi nào tạo điều kiện tốt và chân tình, doanh nghiệp sẽ đến và gắn bó.
“Các nhà đầu tư hiện nay có nhiều lựa chọn, bởi điều kiện giống như nhau. Tuy nhiên, nơi nào tốt, thân tình là doanh nghiệp sẽ đến. Còn nơi nào không chân tình, môi trường đầu tư không tốt là doanh nghiệp sẽ không đến. Chúng tôi sẽ phải tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư để tăng cường xúc tiến đầu tư, thủ tục cải cách hành chính cũng phải chấn chỉnh lại”, ông Nguyễn Văn Út nói.
Sau sáp nhập, Đồng Nai có quỹ đất rộng tại Bình Phước cũ để phát triển công nghiệp
Song song đó, bài toán nhân lực cũng được giải quyết bằng lộ trình bài bản. Theo Nghị quyết của tỉnh, đến năm 2030, tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp đạt 40%.
Bà Tôn Ngọc Hạnh, Chủ tịch HĐND tỉnh cho biết, tỉnh đang chủ động đào tạo đón đầu các ngành nghề mới, bắt nhịp kỷ nguyên công nghệ thay vì các nghề truyền thống. Đồng thời, Đồng Nai sẽ rà soát các chính sách riêng biệt, đề xuất cơ chế đặc thù với Trung ương để tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho cả doanh nghiệp và người lao động.
“Những chính sách kèm theo thì chúng tôi sẽ có rà soát để đề xuất với Trung ương những cơ chế để làm sao Đồng Nai có những điều kiện để phát triển. Còn chính nội tại của Đồng Nai cũng sẽ phải tự rà soát lại, xem trong nội tại của tỉnh có những danh mục chính sách riêng biệt cho tỉnh không. Trong khả năng, phạm vi của Đồng Nai để chúng tôi có đề xuất để Tỉnh ủy, Ban Chấp hành Đảng bộ, HĐND sẽ có những ủng hộ thông qua những chủ trương chung để tạo điều kiện để tỉnh phát triển", Bà Tôn Ngọc Hạnh khẳng định.
Trong lộ trình bứt phá, Đồng Nai kiên định mục tiêu phát triển bền vững. Việc chuyển đổi ít nhất 3 khu công nghiệp sang mô hình Net Zero vào năm 2026 là “giấy thông hành” để tỉnh đón dòng vốn từ EU và Mỹ. Đi kèm với đó là cam kết hoàn thành 65.000 căn nhà ở xã hội đến năm 2030, giúp người lao động “an cư lạc nghiệp”.
Đồng Nai sẽ xây dựng thêm nhiều nhà ở xã hội cho công nhân lao động
Ông Tsutomu Nara, Tổng Giám đốc Công ty Ajinomoto Việt Nam, tin tưởng rằng với chính sách hỗ trợ hiệu quả và nguồn nhân lực được chăm lo chu đáo, Đồng Nai hoàn toàn đủ tiền đề để duy trì tốc độ tăng trưởng hai con số trong tương lai.
“Đồng Nai là một trong những môi trường đầu tư hấp dẫn nhất tại Việt Nam với cơ sở hạ tầng phát triển, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp hiệu quả và nguồn nhân lực dồi dào. Tỉnh đã thu hút được nhiều dự án đầu tư lớn từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Đây là điều kiện, là tiền đề để Đồng Nai duy trì tốc độ tăng trưởng hai con số trong tương lai”, ông Tsutomu Nara chia sẻ.
Khát vọng đưa tăng trưởng kinh tế vượt ngưỡng 10% vào năm 2026 của Đồng Nai không đơn thuần là một chỉ tiêu định lượng, mà là hiện thực hóa tầm nhìn về một cực tăng trưởng năng động nhất cả nước.
Với sự cộng hưởng giữa "siêu hạ tầng" quốc gia, tư duy đột phá về thể chế và cam kết phát triển vì con người, Đồng Nai đang sẵn sàng cho một cuộc chuyển mình lịch sử.
Thiên Lý/VOV-TP.HCM