Ngày 25/8, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã chính thức triển khai hoạt động bán ngoại tệ thông qua hợp đồng kỳ hạn, có hủy ngang trong 180 ngày.
Theo quy định, giao dịch chỉ được thực hiện đối với các tổ chức tín dụng có trạng thái ngoại tệ âm, với giá bán 26.550 đồng/USD. Mức ngoại tệ bán ra tối đa cho mỗi ngân hàng trong mỗi lần giao dịch để đưa trạng thái ngoại tệ của ngân hàng về thế cân bằng.
Đáng chú ý, đối với các giao dịch kỳ hạn từ 100 triệu USD trở lên, tổ chức tín dụng được phép hủy tối đa ba lần. Nếu giao dịch kỳ hạn dưới 100 triệu USD, các nhà băng được hủy tối đa là hai lần.
Động thái này được kỳ vọng sẽ góp phần ổn định thị trường sau nhiều phiên tỷ giá liên tục leo thang.
Tỷ giá phản ứng nhanh chóng
Cùng ngày, tỷ giá trung tâm được công bố ở mức 25.291 VND/USD, giảm 7 đồng so với phiên đóng cửa cuối tuần trước. Trước đó, tỷ giá USD trung tâm đã tăng mạnh 49 đồng trong tuần qua và xác lập mức kỷ lục 25.298 VND/USD. Lũy kế từ đầu năm đến nay, tỷ giá trung tâm tăng 3,9%.
Với biên độ 5%, hiện khung tỷ giá USD các ngân hàng thương mại được phép giao dịch là trong khoảng 24.026 - 26.556 VND/USD. Tỷ giá mua bán tham khảo cũng được Sở giao dịch NHNN giảm tương ứng về mức 24.077 - 26.505 VND/USD.
Theo đó, thị trường phản ứng nhanh chóng khi tỷ giá USD tại các ngân hàng sáng nay đã đồng loạt giảm sâu trở lại về mức giao dịch một tuần trước đó. Cụ thể, giá mua bán hai chiều đã điều chỉnh giảm từ 46 đến 124 đồng, trong đó giảm khiêm tốn nhất là Eximbank còn giảm mạnh hơn cả là VietinBank.
Theo ghi nhận, giá mua USD được chào ở mức 26.080 - 26.125 VND/USD, còn chiều bán USD dao động quanh vùng 26.465 - 26.506 VND/USD vào phiên sáng 25/8. .
Trên thị trường liên ngân hàng, tỷ giá chốt phiên ở mức 26.330 VND/USD, giảm 103 đồng so với phiên 22/8. Ngược lại, tại thị trường tự do, USD vẫn neo cao 26.510 – 26.580 VND/USD, tăng 30 đồng so với trước đó.
(Nguồn: Wichart)
Động thái mang tính tâm lý
Trao đổi với người viết, chuyên gia Nguyễn Thế Minh - Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam nhận định động thái bán USD kỳ hạn của NHNN chủ yếu nhằm hãm lại đà tăng nóng của tỷ giá trong thời gian qua.
Theo ông Minh, mỗi khi tỷ giá tăng cao, NHNN thường có động thái bán ngoại tệ để làm dịu thị trường, đồng thời hỗ trợ những ngân hàng đang ở trạng thái âm USD. Bên cạnh đó, một mục tiêu khác của động thái lần này, theo vị chuyên gia là tăng thanh khoản trong hệ thống.
"Mục đích của động thái này không hẳn là để kiềm chế hoàn toàn tỷ giá, mà chủ yếu nhằm tăng tính thanh khoản cho hệ thống. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng rủi ro tỷ giá đã gia tăng mạnh trong thời gian vừa qua, nên biện pháp này giúp hạ nhiệt phần nào áp lực tỷ giá hiện tại", ông nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo vị chuyên gia biện pháp này chưa đủ mạnh để đạt được mục đích điều chỉnh tỷ giá. Ông đánh giá đây là một động thái mang tính tâm lý, nhằm giảm bớt kỳ vọng tăng thêm của đồng USD trên thị trường.
Ông Minh cũng lưu ý rằng áp lực tỷ giá vẫn còn lớn, do hai yếu tố chính bao gồm thứ nhất là xu hướng rút vốn của khối ngoại, làm gia tăng nhu cầu mua USD; thứ hai là việc Việt Nam phải tăng cường nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ trong bối cảnh thâm hụt thương mại có xu hướng gia tăng.
“Ngay cả khi NHNN bán USD kỳ hạn, động thái này chỉ giúp giảm bớt áp lực trong ngắn hạn chứ chưa thể tạo ra bước ngoặt. Nhu cầu ngoại tệ vẫn cao và tỷ giá nhiều khả năng tiếp tục neo ở mức cao trong quý III”, ông Minh nhận định.
Ông Nguyễn Thế Minh,Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam Yuanta Việt nam. (Ảnh: VNB)
Đối với triển vọng từ nay đến cuối năm, chuyên gia Thế Minh nhận định kiều hối và FDI vẫn là nguồn cung ngoại tệ quan trọng, đặc biệt vào quý IV hằng năm khi lượng kiều hối đổ về nhiều, góp phần giảm áp lực lên tỷ giá theo chu kỳ.
Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia có lượng kiều hối khá lớn, vì vậy dòng vốn này, cùng với FDI lũy kế, được kỳ vọng sẽ hỗ trợ ổn định tỷ giá vào giai đoạn cuối năm.
Ông cũng lưu ý thêm, các yếu tố liên quan đến thuế quan đã dần hạ nhiệt, giúp Việt Nam duy trì lợi thế trong thu hút FDI. Do đó, FDI và kiều hối sẽ là hai động lực quan trọng giúp tỷ giá bớt căng thẳng trong quý IV.
Về chính sách tiền tệ quốc tế, chuyên gia Thế Minh cho biết Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nhiều khả năng sẽ hạ lãi suất vào tháng 9 hoặc tháng 10, với mức giảm khoảng 0,5%. Động thái này có thể giúp tạm thời hạ nhiệt áp lực từ đồng USD.
Trong nước, ông cho rằng tại thời điểm cuối năm lãi suất VND có khuynh hướng tăng nhẹ do nhu cầu bổ sung thanh khoản của hệ thống ngân hàng. Bên cạnh đó, kịch bản tăng nóng như năm 2022 khó lặp lại và quý IV sẽ là cái thời điểm giảm bớt đi sự căng thẳng của tỷ giá sau chuỗi chu kỳ tăng trong quý III.
“Về triển vọng, có ba yếu tố quan trọng hỗ trợ hạ nhiệt tỷ giá gồm kiều hối, FDI và chênh lệch lãi suất. Kỳ vọng, trong quý IV, mức chênh giữa lãi suất VND sẽ có xu hướng tăng cao hơn so với USD và biên độ tăng tỷ giá cả năm nay nhiều khả năng được duy trì quanh mức 3,5%”, chuyên gia dự báo.
Minh Nguyệt