Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị “Về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân” đã đưa ra những giải pháp đột phá, toàn diện và mang tính chiến lược, khẳng định y tế không chỉ là một dịch vụ xã hội thiết yếu mà còn là trụ cột của phát triển bền vững.
Với tầm nhìn bao quát, Nghị quyết hướng tới một nền y tế công bằng, hiện đại, kết hợp hài hòa giữa khu vực công và tư, đồng thời tận dụng mạnh mẽ khoa học – công nghệ, chuyển đổi số và nguồn lực xã hội.
Y tế tư nhân đang ngày càng phát triển về máy móc, thiết bị và cả nguồn nhân lực
Phát triển y tế tư nhân và huy động nguồn lực xã hội
Một điểm nhấn quan trọng là thúc đẩy y tế tư nhân phát triển song hành cùng y tế công. Các bệnh viện tư quy mô lớn, trình độ chuyên sâu ngang tầm quốc tế sẽ được khuyến khích. Đồng thời, Nhà nước ưu tiên dành quỹ đất sạch, giảm thuế, cho phép sử dụng trụ sở công dư thừa để phát triển cơ sở y tế. Các ưu đãi này giúp tháo gỡ rào cản, khơi thông dòng vốn và nhân lực xã hội vào chăm sóc sức khỏe.
Nghị quyết cũng yêu cầu giám sát chặt chẽ, không để xảy ra tình trạng trục lợi chính sách hay sử dụng lãng phí nguồn lực. Phát triển y tế tư nhân đi đôi với trách nhiệm xã hội, đặc biệt ở vùng khó khăn, miền núi, hải đảo – nơi người dân cần sự hiện diện của hệ thống y tế chất lượng nhưng bền vững.
Việc huy động nguồn lực xã hội không chỉ dừng ở dịch vụ khám, chữa bệnh mà còn mở rộng sang nghiên cứu khoa học, sản xuất thuốc, vắc-xin, thiết bị y tế, đào tạo nhân lực. Qua đó, hệ thống y tế Việt Nam có thêm sức mạnh, nâng cao chất lượng chăm sóc và năng lực cạnh tranh.
Cải cách tài chính y tế và phát triển bảo hiểm y tế bền vững
Tuy nhiên, theo Nghị quyết, ngân sách nhà nước tiếp tục giữ vai trò chủ đạo, đảm bảo các nhu cầu cơ bản và thiết yếu, đặc biệt là y tế cơ sở, y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe cho đối tượng chính sách xã hội, vùng sâu vùng xa, biên giới, hải đảo. Nhà nước ưu tiên tăng chi hằng năm cho y tế, đồng thời thiết kế cơ chế huy động nguồn lực xã hội để đầu tư cho các dịch vụ sự nghiệp y tế công.
Một bước tiến mới là triển khai khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc miễn phí cho người dân ít nhất một lần mỗi năm. Từ năm 2026, sẽ có sự phối hợp đồng bộ giữa khám sức khỏe học đường, khám nghề nghiệp, khám bảo hiểm y tế và sổ sức khỏe điện tử. Điều này không chỉ giúp phát hiện bệnh sớm mà còn tiến tới quản lý sức khỏe toàn dân.
Song song, chính sách miễn viện phí theo lộ trình, trước hết dành cho người yếu thế và các đối tượng chính sách, sẽ góp phần giảm gánh nặng chi phí y tế. Từ năm 2027, mức đóng bảo hiểm y tế được điều chỉnh, nhưng đi kèm là việc tăng chi cho phòng bệnh, chẩn đoán sớm, quản lý bệnh mạn tính. Đây là cách tiếp cận công bằng và bền vững, gắn kết quyền lợi người dân với trách nhiệm đóng góp.
Ngân sách nhà nước tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong y tế cơ
Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo trong y tế
Nghị quyết nhấn mạnh chuyển đổi số toàn diện, từ vận hành sổ sức khỏe điện tử, bệnh án điện tử, đơn thuốc điện tử đến hình thành cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế. Quản lý dữ liệu sức khỏe theo vòng đời sẽ giúp nâng cao chất lượng chăm sóc, giảm thủ tục hành chính, tăng tính minh bạch.
Song hành với chuyển đổi số là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, blockchain, dữ liệu lớn và IoT trong y tế. Điều này mở đường cho các trung tâm nghiên cứu liên ngành, phòng thí nghiệm trọng điểm, hướng tới công nghệ nano, công nghệ gen, y học tái tạo và y học hạt nhân. Việc hình thành khu công nghiệp dược phẩm vào năm 2030 không chỉ giúp tự chủ thuốc, vắc-xin mà còn nâng tầm Việt Nam trong chuỗi giá trị y tế toàn cầu.
Hướng tới một nền y tế toàn diện, công bằng và hiện đại
Nghị quyết mới đã định hình rõ ràng con đường đi: phát triển y tế tư nhân mạnh mẽ song song với củng cố y tế công, bảo đảm tài chính công bằng, triển khai bảo hiểm y tế đa dạng, chuyển đổi số toàn diện và đầu tư vào khoa học – công nghệ. Đây là chiến lược tổng thể, hài hòa giữa phòng bệnh và chữa bệnh, giữa công và tư, giữa truyền thống và công nghệ mới.
Khi đồng bộ hóa các giải pháp này, hệ thống y tế sẽ không chỉ nâng cao chất lượng chăm sóc mà còn tạo dựng niềm tin, giảm gánh nặng chi phí, khuyến khích người dân chủ động phòng bệnh. Đồng thời, ngành y tế có cơ sở để hội nhập sâu rộng, tiệm cận với những chuẩn mực quốc tế tiên tiến, đưa Việt Nam trở thành một điểm sáng về y tế trong khu vực.
Nghị quyết của Bộ Chính trị không đơn thuần là một văn bản định hướng. Đây là lời cam kết chính trị mạnh mẽ cho một tương lai nơi mọi người dân đều được bảo vệ sức khỏe công bằng, hiệu quả và bền vững – nền tảng cho sự phát triển phồn vinh của đất nước.
Thanh Hằng