Đột phá hạ tầng và chuyển đổi số cho logistics Việt Nam

4 giờ trướcBài gốc

Để ngành logistics bứt phá

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) khẳng định, chiến lược này thể hiện rõ sự quan tâm của Nhà nước trong việc định vị lại vai trò logistics như một ngành kinh tế độc lập, mang tính nền tảng, tạo động lực hỗ trợ phát triển thương mại, đầu tư, sản xuất và xuất nhập khẩu.

Theo các chuyên gia, chiến lược đã vạch ra lộ trình phát triển theo 2 giai đoạn với mục tiêu vừa duy trì tăng trưởng, vừa tối ưu hóa chi phí logistics – vốn được coi là gánh nặng đối với doanh nghiệp và năng lực cạnh tranh quốc gia. Cấu trúc chiến lược này phản ánh tầm nhìn mới của Chính phủ: phát triển logistics không chỉ để phục vụ vận tải, mà hướng tới nâng tầm vị thế Việt Nam trên bản đồ logistics toàn cầu.

Ông Bùi Bá Nghiêm, chuyên viên cao cấp Cục Xuất nhập khẩu nhận định, logistics được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn, có khả năng thúc đẩy phát triển vùng – miền, tăng cường liên kết khu vực và quốc tế; đồng thời là ngành dịch vụ thiết yếu có giá trị gia tăng cao. Chiến lược nhấn mạnh yêu cầu phát triển logistics dựa trên nền tảng hạ tầng đồng bộ, bao gồm giao thông, thương mại, công nghệ và quốc phòng – an ninh.

Với định hướng đó, chiến lược đề cao việc tận dụng lợi thế vị trí địa lý, kinh tế biển, kết nối sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu thông qua khoa học công nghệ, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Một điểm nhấn quan trọng là yếu tố con người: xây dựng nguồn nhân lực logistics có trình độ cao, đáp ứng yêu cầu dài hạn.

Cùng với đó, tinh thần đổi mới thể hiện rõ qua hệ mục tiêu mang tính đột phá: Việt Nam phấn đấu lọt vào nhóm 40 quốc gia đứng đầu thế giới về Chỉ số hiệu quả logistics (LPI) vào năm 2035 và vào top 30 vào năm 2050. Cùng với đó, Việt Nam sẽ xây dựng 5 trung tâm logistics hiện đại vào năm 2035 và 10 trung tâm vào năm 2050.

Về kinh tế, mục tiêu đặt ra là giảm tỷ lệ chi phí logistics từ mức 12-15% GDP xuống còn 10-12% vào năm 2050. Đây là động lực quan trọng nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa và doanh nghiệp Việt Nam. Song hành với đó là yêu cầu nâng tỷ lệ lao động có trình độ chuyên môn trong ngành lên 90% vào năm 2050. Các chuyên gia cho rằng, việc đặt ra các mục tiêu định lượng cụ thể cho thấy chiến lược không chỉ là một định hướng chính sách, mà còn là “cam kết hành động” cụ thể.

Những nhiệm vụ trọng tâm

Để hiện thực hóa chiến lược, việc triển khai các dự án hạ tầng và chuyển đổi mô hình quản trị logistics được coi là khâu then chốt. Theo bà Đặng Minh Phương, Chủ tịch Hiệp hội Logistics và Cảng biển TP. Hồ Chí Minh, muốn giảm chi phí logistics và tăng năng lực cạnh tranh so với các nước trong khu vực, Việt Nam cần đẩy nhanh tiến độ các dự án đã được quy hoạch, đặc biệt là hạ tầng vận tải đa phương thức và sự kết nối giữa các phương thức.

Bà Phương nhấn mạnh yêu cầu cấp thiết phải tăng tốc chuyển đổi số và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về logistics. Điều này vừa giúp minh bạch hóa thông tin, vừa giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, rút ngắn chu trình vận hành và quản lý.

Cùng quan điểm đó, ông Trần Đức Nghĩa, Chủ tịch Hiệp hội Logistics Hà Nội cho rằng, cần sớm xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá và xếp hạng doanh nghiệp logistics. Điều này không chỉ tạo ra chuẩn mực hoạt động minh bạch, mà còn thúc đẩy doanh nghiệp nâng cao chất lượng dịch vụ, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Đào Trọng Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Logistics Việt Nam (VLA) nhìn nhận, chiến lược lần này có ý nghĩa lịch sử đối với ngành; đặt mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm logistics của khu vực và thế giới. Chiến lược xác định rõ hướng phát triển logistics xanh – thông minh – hiệu quả – bền vững; coi logistics là động lực thúc đẩy thương mại và đầu tư. Đồng thời, cũng tạo nền tảng để doanh nghiệp yên tâm đầu tư dài hạn vào kho bãi, cảng biển, trung tâm logistics, hạ tầng kết nối, chuyển đổi số và nguồn nhân lực.

Ông Khoa kiến nghị kiện toàn vai trò của Ủy ban 1899 về logistics và tạo thuận lợi thương mại; đồng thời đề xuất thành lập Văn phòng Logistics quốc gia đặt tại Bộ Công Thương để làm đầu mối điều phối chính sách.

Về phía cơ quan quản lý, ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, để thực hiện hiệu quả chiến lược, việc quy hoạch mạng lưới trung tâm logistics liên vùng, liên thông cần đi trước một bước. Một yêu cầu mới được đặt ra trong bối cảnh thực hiện “bộ tứ nghị quyết chiến lược” và không gian phát triển mới của 34 tỉnh, thành phố theo vùng – cực tăng trưởng – hành lang kinh tế.

Theo ông Tuấn, việc quy hoạch trung tâm logistics cần tích hợp với quy hoạch thương mại, đô thị, khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế và Sở Giao dịch Hàng hóa; bố trí quỹ đất chiến lược, gắn kết với đường cao tốc, đường sắt, cảng biển, cảng hàng không, thương mại điện tử và chợ đầu mối. Ông cũng kêu gọi doanh nghiệp chuyển đổi mô hình từ cung ứng dịch vụ đơn lẻ sang logistics tích hợp; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, kho ngoại quan, kho chuẩn phái sinh và tham gia sâu vào chuỗi cung ứng nội địa và quốc tế.

Ở góc độ thực thi chính sách, ông Trần Thanh Hải đề nghị các bộ ngành, địa phương xây dựng kế hoạch hành động riêng, gắn nhiệm vụ thực hiện chiến lược với quy hoạch kinh tế – xã hội, đồng thời lồng ghép triển khai các dự án hiện có để tận dụng nguồn lực và tăng cường tính kết nối.

Có thể nói, chiến lược phát triển logistics Việt Nam không chỉ mở ra cơ hội thay đổi toàn diện bộ mặt ngành, mà còn là nền tảng để Việt Nam bứt phá trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Hải Yến

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/dot-pha-ha-tang-va-chuyen-doi-so-cho-logistics-viet-nam-174460.html