Bãi rác thải sinh hoạt xã Kiến Đức mỗi ngày tiếp nhận từ 15 - 20 tấn rác.
Mấy năm gần đây, tình trạng ô nhiễm môi trường tại bãi rác xã Kiến Đức ngày càng nghiêm trọng. Trên diện tích rộng khoảng 0,5 ha, bãi rác này tiếp nhận khoảng 15 - 20 tấn rác mỗi ngày, chủ yếu của xã Kiến Đức và khu vực lân cận. Do quá tải kéo dài, rác thải bị vứt bừa bãi và đốt trực tiếp ngoài trời thường xuyên. Vào những ngày nắng, mùi hôi nồng nặc và khói bụi đen kịt bao phủ khu vực. Về đêm, gió mang khói thổi vào nhà dân gây khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe. Tình trạng này đã kéo dài nhiều năm nhưng chưa được xử lý triệt để.
Theo UBND xã Kiến Đức, bãi rác hiện không có hệ thống xử lý nước rỉ, không có khu phân loại hay nhà xưởng. Nước rỉ rác nguy cơ ngấm vào mạch nước ngầm hoặc tràn ra môi trường, đặc biệt, trong mùa mưa, rác và nước thải có thể theo dòng chảy ra đường dân sinh, gây tắc nghẽn giao thông và tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Đáng chú ý, bãi rác này từng được xếp vào danh sách các cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng cần xử lý theo Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 1/10/2013 của Thủ tướng Chính phủ. Dự kiến bãi rác này phải đóng cửa trong giai đoạn 2013 - 2018 và thay thế bằng bãi xử lý rác thải mới hợp vệ sinh.
Tháng 6/2018, chính quyền đã phê duyệt dự án Cải tạo, nâng cấp, xử lý triệt để ô nhiễm môi trường tại bãi thu gom rác huyện Đắk R’lấp. Dự án này được triển khai tại xã Đạo Nghĩa (cũ), nay thuộc xã Kiến Đức. Sau nhiều lần điều chỉnh, dự án Xây dựng bãi rác mới được duyệt với tổng mức đầu tư gần 59 tỷ đồng và triển khai trên diện tích hơn 18 ha. Theo quy hoạch chi tiết được phê duyệt, bãi rác này sẽ trở thành tổ hợp xử lý chất thải rắn của huyện Đắk R’lấp (trước sắp xếp đơn vị hành chính) và một số địa phương lân cận. Tại đây sẽ xây dựng nhà máy xử lý rác thải và các hạng mục phụ trợ với quy mô xử lý 50 tấn/ngày. Sau khi hoàn thành, toàn bộ rác thải tại bãi rác cũ của xã Kiến Đức sẽ được vận chuyển, đưa về bãi rác mới để xử lý, giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường thời gian qua.
Dự án được khởi công từ tháng 11/2021 và dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2022. Tuy nhiên, dự án gặp vướng mắc trong giải phóng mặt bằng và chậm bố trí vốn nên phải tạm dừng đến tháng 10/2024. Dự án tiếp tục từ tháng 11/2024 sau khi mọi vướng mắc được giải quyết. Mặc dù không còn vướng mắc khách quan nào nhưng tiến độ thi công tại dự án này rất chậm. Theo ông Trần Văn Tới (một người dân ở gần bãi rác), nhiều tháng nay, trên công trường dự án chỉ có một nhóm công nhân. Một số máy móc được tập kết trên công trường dự án nhưng hoạt động cầm chừng, thậm chí ngừng hẳn.
Theo chủ đầu tư dự án là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (BQLDA) số 3 (trước đây là BQLDA tỉnh Đắk Nông), ngay từ đầu năm, đơn vị đã tổ chức nhiều cuộc họp để đôn đốc các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ. Mặc dù thời tiết thuận lợi nhưng theo ghi nhận của chủ đầu tư, máy móc, nhân lực trên công trường rất ít và thi công cầm chừng. Tiến độ thi công tại dự án chậm hơn nhiều so với kế hoạch của chủ đầu tư đặt ra.
Hiện nay, thời tiết đã bước sang cao điểm mùa mưa nên ảnh hưởng không nhỏ tới việc thi công các dự án nói chung, dự án bãi rác nói riêng. Thời gian tới, BQLDA số 3 cho biết, sẽ tiếp tục đôn đốc các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công. Mục tiêu là để bãi rác sớm hoàn thành, vận hành hiệu quả và góp phần vào công tác giải ngân vốn năm 2025.
Lê Phước