Dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 khởi công ngày 17/6/2023, tổng chiều dài hơn 188 km, quy mô 4 làn xe, tổng mức đầu tư 44.691 tỷ đồng.
Dự án chia làm 4 dự án thành phần (DATP) do 4 địa phương (trước sáp nhập) làm chủ đầu tư, gồm DATP 1 qua tỉnh An Giang dài 57 km, DATP 2 qua TP. Cần Thơ hơn 37 km, DATP 3 qua tỉnh Hậu Giang gần 37 km, DATP 4 qua tỉnh Sóc Trăng hơn 58 km. Hiện nay, do sáp nhập tỉnh, các DATP 2, 3 và 4 do TP. Cần Thơ làm chủ đầu tư.
Theo Bộ Xây dựng, đến nay toàn bộ 4 DATP đã cơ bản hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, bàn giao đất. Sản lượng thi công bình quân toàn dự án đạt hơn 45% giá trị hợp đồng. Trong đó, DATP 1 đạt 55%, DATP 2 đạt 41%, DATP 3 đạt 46% và DATP 4 đạt 40%. So với kế hoạch triển khai, DATP 1 và 3 cơ bản đáp ứng tiến độ, DATP 2 và 4 chậm khoảng 5-9%.
Lũy kế đến nay, dự án đã được giao tổng số vốn trong kế hoạch hàng năm hơn 28.100 tỷ đồng. Dự kiến đến hết tháng 8/2025, giải ngân đạt hơn 20.000 tỷ đồng (tương đương 71% kế hoạch giao).
Cầu vượt trên tuyến cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng tại điểm giao với Quốc lộ 61C qua Cần Thơ. Ảnh: CK
UBND TP. Cần Thơ cho biết vốn bố trí cho các DATP 2, 3 và 4 qua địa bàn đến nay hơn 18.800 tỷ đồng, giá trị giải ngân đến hơn 13.000 tỷ đồng, đạt tỷ lệ gần 70%. Riêng năm 2025 vốn bố trí đến nay gần 7.300 tỷ tỷ đồng, giá trị giải ngân gần 1.600 tỷ đồng, đạt gần 22%.
Theo UBND TP Cần Thơ, việc bố trí vốn từ các nguồn được đảm bảo theo tiến độ thực hiện dự án. Tuy nhiên, giải ngân trong 8 tháng đầu năm 2025 đạt thấp, có khả năng năm 2025 không hoàn thành công tác giải ngân hết vốn kế hoạch. Mặc dù chủ đầu tư đã cố gắng tìm nguồn vật liệu cát san lấp nhưng đến nay vẫn chưa đáp ứng đủ nguồn cũng như chưa đạt công suất khai thác theo tiến độ dự án. Tiến độ thực hiện còn chậm với kế hoạch đăng ký của đơn vị thi công.
Bộ Xây dựng cho biết về vật liệu cát đắp nền, các địa phương đã nỗ lực đẩy nhanh thủ tục cấp phép khai thác 26,8 triệu m3 trên tổng nhu cầu 28,9 triệu m3, cơ bản đáp ứng yêu cầu về trữ lượng. Tuy nhiên, công suất khai thác không thể đáp ứng theo tiến độ thực hiện dự án. Việc nâng công suất có thể gây tác động đến môi trường, gây sạt lở khu vực hai bên bờ sông.
Khó khăn, vướng mắc về vật liệu cát đắp nền có nguyên nhân khách quan do nhiều dự án trọng điểm trong khu vực triển khai đồng thời, đặc biệt phải ưu tiên các dự án có yêu cầu hoàn thành năm 2025. Chủ quan do công tác khảo sát nguồn vật liệu xây dựng mới chỉ đánh giá về trữ lượng, chưa đánh giá công suất khai thác thực tế theo tiến độ dự án, chưa đánh giá tác động khi triển khai đồng loạt các dự án trọng điểm trong khu vực.
Hiện tiến độ thi công phần cầu đáp ứng yêu cầu, dự kiến cơ bản hoàn thành tháng 12/2025. Tuy nhiên, đường găng tiến độ của dự án là thi công phần đường, vướng mắc lớn nhất là công suất khai thác cát chỉ đạt trung bình 13%, ảnh hưởng đến khối lượng đắp gia tải nền đường (mới chỉ đạt khoảng 33%).
Về tiến độ thi công, tổng thể toàn bộ dự án cơ bản chưa đáp ứng theo yêu cầu của Quốc hội, đặc biệt là DATP 2, 4 đang chậm tiến độ. Thực tế này khiến dự án khó đạt mục tiêu cơ bản hoàn thành toàn tuyến năm 2026 và hoàn thành đưa vào khai thác đồng bộ toàn dự án năm 2027.
“Nếu không tăng công suất khai thác cát, kết hợp với điều chỉnh giải pháp kỹ thuật để rút ngắn thời gian gia tải, tiến độ thi công phần đường bị ảnh hưởng nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ không thể hoàn thành dự án theo yêu cầu của Thủ tướng và Quốc hội”, Bộ Xây dựng nhận định.
Theo Bộ Xây dựng, nguyên nhân chủ quan do một số địa phương, chủ đầu tư chưa chủ động, linh hoạt trong việc đề xuất nguồn vật liệu cát đắp nền, tháo gỡ vướng mắc để thực hiện dự án; còn tâm lý trông chờ, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo thẩm quyền. Một số nhà thầu chưa chủ động điều chỉnh kế hoạch triển khai thi công để đẩy nhanh tiến độ, đặc biệt ở các đoạn bị thiếu nguồn vật liệu.
Cảnh Kỳ