Hội nghị được thực hiện theo hình thức trực tuyến và trực tiếp với sự tham dự của đại diện lãnh đạo 19 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, EVN, Petrovietnam, chủ đầu tư các dự án điện khí LNG và các đơn vị liên quan.
Các dự án nguồn điện chậm do vướng cơ chế
Tại hội nghị, đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương cho biết, đơn vị đã thực hiện rà soát và cập nhật tình hình triển khai các dự án trọng điểm thuộc Quy hoạch điện VIII. Hiện tại, hai dự án điện khí Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 đang được triển khai với tiến độ dự kiến vận hành vào năm 2025, trong khi dự án Hiệp Phước theo kế hoạch ban đầu sẽ hoàn thành trong năm 2025 nhưng hiện chưa đạt yêu cầu.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chủ trì hội nghị.
Một số dự án như Hải Lăng 1 đã hoàn tất công tác thẩm định và đang chờ phê duyệt đầu tư, dự án LNG Thái Bình đang được khẩn trương lập hồ sơ khả thi với mục tiêu hoàn thành trong quý II/2025… Các dự án BOT lớn như Sơn Mỹ 1 và 2, các chủ đầu tư đã trình phương án trình nghiên cứu tiền khả thi, tuy nhiên vẫn gặp khó khăn về cơ chế cần giải quyết.
Đối với các dự án khí điện sử dụng khí trong nước, chuỗi Lô B cơ bản bám sát tiến độ, dự kiến dòng khí đầu tiên sẽ được đưa vào vận hành từ năm 2026-2027, nhưng một số dự án như Nghi Sơn, Cà Ná và Quỳnh Lộc đang chậm tiến độ do vướng mắc về quy định pháp luật trong việc lựa chọn nhà đầu tư.
Về lưới điện, dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư và dự kiến sẽ khởi công vào năm 2025, hoàn thành trong năm 2026.
Lãnh đạo Cục Điều tiết Điện lực báo cáo tình hình triển khai các dự án nguồn điện.
Trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi, Quy hoạch điện VIII đặt mục tiêu vận hành 6.000 MW trong giai đoạn 2026-2030, Bộ Công Thương đang xây dựng cơ chế lựa chọn nhà đầu tư, đơn vị khảo sát, cũng như xác định danh mục dự án trình Thủ tướng phê duyệt.
Theo Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, hiện tiến độ một số dự án lớn đang bị chậm trễ, chủ yếu do vướng mắc về cơ chế, thay đổi quy định pháp luật và sự phối hợp chưa đồng bộ tại địa phương. Bộ Công Thương đang nỗ lực hoàn thiện các điều kiện pháp lý và hỗ trợ để đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm các dự án đáp ứng yêu cầu theo kế hoạch.
Nỗ lực đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện
Phát biểu tại buổi họp, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong thời gian qua đạt mức cao, thuộc nhóm dẫn đầu khu vực và thế giới. Theo Tổng cục Thống kê, năm 2024, GDP tăng trưởng 7,09%, để đáp ứng nhu cầu phát triển, sản lượng điện cần tăng 11-12%, có tháng cao điểm lên đến 13-15%. Một số địa phương công nghiệp trọng điểm còn tăng trưởng 17-18%.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên yêu cầu giải tỏa công suất tại các trung tâm năng lượng, nhất là các vùng có phụ tải thấp nhưng tiềm năng lại lớn, điển hình ở Trung Nam Bộ và Tây Nam Bộ.
Mặc dù nhu cầu lớn nhưng vừa qua toàn ngành đã đáp ứng tốt các yêu cầu, được Nhà nước và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, năm 2025, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP ít nhất 8%, hướng tới mức hai con số. Để đạt được điều này, hạ tầng năng lượng cần được đầu tư mạnh mẽ, bảo đảm nguồn cung cấp điện tăng 10.000-12.000 MW mỗi năm.
Bộ trưởng cũng khẳng định, nhiệm vụ quan trọng là đầu tư truyền tải, đặc biệt là giải tỏa công suất tại các trung tâm năng lượng, nhất là các vùng có phụ tải thấp nhưng tiềm năng lại lớn, điển hình ở Trung Nam Bộ và Tây Nam Bộ. Ban Chỉ đạo quốc gia đã xác định phải đưa vào giao ban hàng tuần để đánh giá việc thực hiện Quy hoạch điện VIII xem đã thực hiện các dự án nguồn và truyền tải thế nào.
Cùng với việc Luật Điện lực (sửa đổi) đã được thông qua, hàng loạt các nghị định mới của Chính phủ để bảo đảm Quy hoạch điện VIII và sắp tới là Quy hoạch điện VIII điều chỉnh sẽ được triển khai đúng luật, bảo đảm an ninh năng lượng. Điều này đòi hỏi các địa phương, các bộ, ngành, đặc biệt là các chủ đầu tư của các dự án nguồn và truyền tải phải rất nghiêm túc trong việc triển khai, thực hiện.
Bộ trưởng nhấn mạnh, trong Luật Điện lực đã ghi rất rõ, các dự thảo Nghị định đã được Bộ Công Thương cơ bản hoàn tất trình lên Chính phủ và hiện đang được Bộ Tư pháp thẩm định cũng thể hiện rất rõ tinh thần nếu chủ đầu tư không thực hiện theo tiến độ cam kết thì Chính phủ kiên quyết thu hồi vì luật cho phép thu hồi và giao trong trường hợp đặc biệt để bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.
Bộ Công Thương đang trình Chính phủ cho phép doanh nghiệp ngoài nhà nước đầu tư điện gió ngoài khơi.
Bộ trưởng cũng cho biết, Luật Điện lực đã có những quy định và cơ chế đặc thù cho điện khí. Các kiến nghị của các chủ đầu tư đã thành hiện thực, như vậy các chủ đầu tư không còn lý do để trì hoãn.
Bên cạnh đó, điện gió ngoài khơi cũng đã được luật đã cho phép, dự thảo Nghị định cũng đã trình lên Chính phủ theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho cả tập đoàn kinh tế nhà nước và cả ngoài nhà nước tiến hành các bước triển khai cần thiết.
Trên tinh thần đó, các dự án điện khí và điện gió ngoài khơi được xem xét cấp phép trong giai đoạn này phải đưa vào vận hành, hòa lưới quốc gia trước ngày 31/12/2030, nếu không sẽ mất quyền hưởng các cơ chế ưu đãi và bị xem xét xử lý theo quy định.
Bùi Công