Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thành dự án độc lập

32 phút trướcBài gốc

Chiều 04/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt, áp dụng cho dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.

Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Trần Minh Khương tham dự Phiên họp.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày Tờ trình tại Phiên họp. Ảnh: VPQH

Tăng tính chủ động, đẩy nhanh tiến độ thực hiện

Trình bày Tờ trình về đề xuất bổ sung cơ chế, chính sách áp dụng cho dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh - cho biết, để bảo đảm tiến độ triển khai Dự án, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định về chủ trương bổ sung một số chính sách cho Dự án và đưa vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV nội dung:

“1. Tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và công tác di dời công trình điện có điện áp từ 110kV trở lên của Dự án thành các dự án độc lập, nguồn vốn được bố trí từ ngân sách trung ương và địa phương.

Các địa phương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam là cấp có thẩm quyền, tổ chức lập, quyết định đầu tư, thực hiện các dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn và việc đầu tư các hạng mục liên quan đến nội dung này không phải lập chủ trương đầu tư.

Nguồn vốn ngân sách trung ương cấp trực tiếp cho địa phương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam để thực hiện; trường hợp ngân sách trung ương chưa kịp bổ trí, các địa phương được chủ động cân đối nguồn ngân sách địa phương để thực hiện, ngân sách trung ương sẽ hoàn trả cho ngân sách địa phương sau khi cân đối được vốn. Giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết khoản này.

2. Trong thời gian Quốc hội không họp, Quốc hội ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung, điều chỉnh cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt cho các phương thức đầu tư (nếu có) để kịp thời triển khai Dự án và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất”.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Minh, việc tách thành dự án độc lập có ưu điểm là công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và di dời công trình điện sẽ được triển khai độc lập và được triển khai song song với công tác lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, nguồn vốn ngân sách trung ương được chuyển trực tiếp cho các địa phương, EVN, không qua Bộ Xây dựng nên có thể đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Trường hợp các địa phương cần điều chỉnh dự án giải phóng mặt bằng sẽ chủ động thực hiện mà không phụ thuộc vào Dự án nên giảm được thủ tục, trình tự, tăng cường phân cấp cho địa phương.

“Để bảo đảm tiến độ triển khai Dự án, việc cho phép các địa phương được ứng nguồn ngân sách, bố trí nguồn ngân sách địa phương hoặc tự chủ động cân đối nguồn vốn ngoài ngân sách thuộc theo thẩm quyền để thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là cần thiết, tăng tính chủ động, đẩy nhanh tiến độ thực hiện” – Bộ trưởng nêu rõ.

Xác định rõ tổng mức đầu tư, diện tích đất thu hồi và tiến độ hoàn thành

Thẩm tra Tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu rõ, việc Quốc hội cho phép tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án quan trọng quốc gia thành dự án thành phần đã có tiền lệ đối với Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Do đó, đề xuất của Chính phủ về việc tách công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và di dời công trình điện từ 110 kV trở lên của Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam thành một dự án riêng là có cơ sở.

Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Trần Minh Khương và các đại biểu tham dự Phiên họp. Ảnh: VPQH

Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị cân nhắc tách thành một dự án thành phần độc lập và giao Chính phủ chỉ đạo các địa phương, Bộ, ngành lập Báo cáo nghiên cứu khả thi nhằm bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất; đồng thời xác định rõ tổng mức đầu tư, diện tích đất thu hồi và tiến độ hoàn thành, tương tự Nghị quyết số 53/2017/QH14 ngày 19/6/2017 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị cho phép địa phương và EVN ứng vốn hoặc sử dụng nguồn hợp pháp khác để triển khai trước nhằm bảo đảm tiến độ; đồng thời làm rõ cơ chế quản lý tài chính, hoàn trả ngân sách và bổ sung cơ chế giám sát thống nhất giữa các địa phương có Dự án đi qua.

Trên cơ sở Tờ trình, Báo cáo thẩm tra và các ý kiến tại Phiên họp, kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh – nêu rõ: UBTVQH thống nhất với Tờ trình của Chính phủ về việc trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến đồng thời bổ sung vào Nghị quyết Kỳ họp thứ 10 nội dung về các cơ chế, chính sách để áp dụng cho Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.

Trong đó, UBTVQH thống nhất chính sách 1 theo đề xuất của Chính phủ, tuy nhiên đề nghị nghiên cứu việc tách công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, công tác di dời công trình điện có điện áp từ 110 kV trở lên thành một dự án thành phần độc lập.

Chính phủ chịu trách nhiệm chỉ đạo của UBND các tỉnh, thành phố và các Bộ, ngành liên quan triển khai lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và công tác di dời công trình điện có điện áp từ 110 kV trở lên của Dự án, nhằm bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất trong chỉ đạo triển khai thực hiện chính sách; đồng thời phải ghi rõ tổng mức đầu tư, diện tích đất thu hồi và thời gian hoàn thành các dự án thành phần này.

Đối với chính sách 2, UBTVQH đề nghị thực hiện theo đúng quy định tại Nghị quyết số 172 ngày 30/11/2024 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án và Nghị quyết Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, không báo cáo Quốc hội xem xét nội dung này.

N. HỒNG

Nguồn Kiểm Toán : http://baokiemtoan.vn/du-an-duong-sat-cao-toc-bac-nam-tach-noi-dung-boi-thuong-ho-tro-tai-dinh-cu-thanh-du-an-doc-lap-44832.html