Giải phóng mặt bằng “giậm chân tại chỗ”
Dự án tuyến đường bộ ven biển đoạn qua khu vực cầu Cửa Tùng và cầu Cửa Việt được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt điều chỉnh tại Quyết định số 2960/QĐ-UBND, ngày 9/12/2024, với tổng mức đầu tư 600 tỷ đồng (nguồn vốn ngân sách trung ương), thời gian thực hiện giai đoạn 2024-2025. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị là đơn vị được giao làm chủ đầu tư. Dự án có tổng chiều dài 5,76 km, gồm hai đoạn chính: Đoạn qua khu vực cầu Cửa Tùng dài khoảng 3,16 km (trong đó phần cầu dài 0,5 km). Đoạn qua khu vực cầu Cửa Việt dài khoảng 2,6 km.
Đây là tuyến giao thông ven biển quan trọng, kết nối hạ tầng vùng Đông của tỉnh Quảng Trị, đồng thời tạo động lực phát triển kinh tế - du lịch biển khu vực Cửa Tùng - Cửa Việt. Dự án đi qua địa bàn 3 xã Cửa Tùng, Bến Hải và Nam Cửa Việt, ảnh hưởng đến 305 hộ dân với 470 thửa đất và 312 ngôi mộ cần di dời.
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị, đến nay việc ra thông báo thu hồi đất đã hoàn thành, song công tác kiểm kê và xác định nguồn gốc đất vẫn diễn ra chậm, đặc biệt tại 2 xã Bến Hải và Nam Cửa Việt, nơi vẫn chưa hoàn tất xác minh nguồn gốc sử dụng đất, chưa ban hành giá đất cụ thể (tính đến ngày 20/10). Điều này khiến các phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư chưa thể được phê duyệt.
Cùng với đó, sáu khu tái định cư được quy hoạch phục vụ dự án (trong đó xã Nam Cửa Việt có một khu tái định cư nghĩa địa) đến nay vẫn chưa được lập quy hoạch chi tiết hay triển khai đầu tư trên thực địa. Kết quả, tính đến ngày 20/10, mới chỉ có khoảng 0,7 km trên tổng số 5,76 km tuyến đường được bàn giao mặt bằng, chủ yếu là phần dưới nước của cầu Cửa Tùng và cầu Hà Tây.
“Vướng mắc lớn nhất hiện nay là công tác bồi thường đối với các hộ dân nuôi trồng thủy sản. Người dân cho rằng, đơn giá bồi thường theo Quyết định số 14/2024/QĐ-UBND, ngày 14/8/2024 của tỉnh chưa phù hợp với thực tế, thấp hơn giá thị trường, dẫn đến khiếu nại, chưa đồng thuận bàn giao đất. Ban Quản lý dự án đã kiến nghị tỉnh cho phép áp dụng đơn giá theo Quyết định 660/QĐ-UBND, ngày 6/4/2023 để bồi thường máy móc, thiết bị nuôi trồng thủy sản, song đến nay vẫn chưa được phản hồi”, đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị cho biết.
Ông Võ Đức Diện, Chủ tịch UBND xã Cửa Tùng thông tin rằng, địa phương đã cơ bản hoàn thành việc xác định nguồn gốc đất, đang tiếp tục rà soát, kiểm kê các thửa còn lại để sớm trình cơ quan chức năng.
Thi công cầm chừng
Tại dự án, hợp đồng thi công gói thầu xây lắp được ký ngày 27/6/2025, với giá trị 346,2 tỷ đồng, thời gian thực hiện 6 tháng (phấn đấu hoàn thành trước ngày 31/12/2025).
Liên danh nhà thầu thi công gồm Công ty cổ phần Xây dựng công trình 525 và Công ty cổ phần Công trình 207. Tuy nhiên, do chưa có mặt bằng, hiện các đơn vị thi công mới chỉ triển khai phần cầu, chưa thể khởi công phần đường.
Tại cầu Cửa Tùng, nhà thầu đã hoàn thành đường công vụ phía Bắc và đổ bê tông 29/74 cọc khoan nhồi. Tại cầu Hà Tây, khối lượng mới đạt 6/48 cọc bê tông cốt thép. Phần tuyến đường vẫn “đóng băng”. Tổng giá trị thực hiện toàn dự án đến nay mới đạt 15,2 tỷ đồng, tương đương 4,4% giá trị hợp đồng. Trong khi đó, tổng vốn bố trí cho dự án đã đạt 600 tỷ đồng, riêng kế hoạch năm 2025 là 591 tỷ đồng, nhưng thực tế mới giải ngân được 114,39 tỷ đồng, đạt 19,35%.
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị, ngoài khó khăn về giải phóng mặt bằng, việc tổ chức thi công tại hiện trường cũng gặp nhiều trở ngại. Phạm vi công trường chật hẹp (do chưa giải phóng được mặt bằng phạm vi đường hai đầu cầu - PV), tuyến vận chuyển vật liệu phải tận dụng đê tả Bến Hải, chỉ cho phép xe tải nhỏ dưới 6 tấn lưu thông, khiến việc vận chuyển vật tư kéo dài hơn kế hoạch.
Tại cầu Hà Tây, do chưa có đường tiếp cận vì chưa bàn giao mặt bằng hai đầu cầu, đơn vị thi công phải chủ động làm việc với địa phương để thuê mặt bằng tạm phục vụ đúc cọc thử bê tông cốt thép và cấu kiện đúc sẵn.
Mặt khác, để đắp đất đường công vụ phục vụ công tác đóng cọc, nhà thầu dự kiến tận dụng đất điều phối từ phần tuyến (Km41+271- Km42+060), song do khu vực này chưa được giải phóng mặt bằng nên vẫn chưa thể triển khai ép cọc.
Ông Nguyễn Phong Luân, Phó giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị cho biết: “Trước tình hình này, Ban Quản lý dự án đã kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các xã Cửa Tùng, Bến Hải và Nam Cửa Việt khẩn trương hoàn thành xác minh nguồn gốc đất, phê duyệt giá đất cụ thể và triển khai xây dựng các khu tái định cư. Trước mắt, cần ưu tiên giải phóng mặt bằng phạm vi hai đầu cầu Cửa Tùng và Hà Tây để kịp tiến độ thi công”.
Ngọc Tân