Lược bỏ quy định đối với 20% số lượng thủ tục hành chính và 33% điều kiện kinh doanh
Trình bày tờ trình dự án luật, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy cho biết, dự thảo luật tập trung vào 5 vấn đề đổi mới quan trọng, mang tính đột phá để tạo hành lang pháp lý cho phát triển đường sắt.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp.
Theo đó, dự thảo luật đã lược bỏ các nội dung chi tiết, mang tính kỹ thuật, các vấn đề mới đang trong quá trình vận động, thực tiễn biến động thường xuyên, chưa ổn định để giao Chính phủ, Bộ trưởng, địa phương quy định theo thẩm quyền nhằm đảm bảo tính linh hoạt, kịp thời sửa đổi, bổ sung khi cần thiết cho phù hợp với tình hình thực tiễn.
Dự thảo luật cũng lược bỏ một số thuật ngữ không còn phù hợp và một số hành vi bị nghiêm cấm để phù hợp với thực tế, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật. Đồng thời, dự thảo Luật cũng lược bỏ quy định đối với 20% số lượng thủ tục hành chính và 33% điều kiện kinh doanh so với Luật Đường sắt hiện hành để đáp ứng yêu cầu về đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy báo cáo tại phiên họp.
Về đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt, dự thảo luật bổ sung quy định để huy động tối đa nguồn lực của địa phương, các thành phần kinh tế khác tham gia đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt. Trong đó, có quy định về việc khuyến khích tất cả các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt thông qua nhiều hình thức hợp đồng (BT, BOT, BTO, BLT, BTL...). Đồng thời, bổ sung quy định địa phương được dùng ngân sách của mình để tham gia công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đầu tư xây dựng một số hạng mục thuộc kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia…
Về cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, Luật Đường sắt 2017 có 20 thủ tục hành chính, dự thảo Luật hiện nay đã cắt giảm 4 thủ tục hành chính, sửa đổi về chủ thể thực hiện của 10 thủ tục hành chính để tạo thuận lợi hơn và chỉ kế thừa 6 thủ tục hành chính. Đồng thời, dự thảo Luật đã cắt giảm 33% ngành nghề kinh doanh có điều kiện hiện quy định tại Luật Đường sắt.
Đáng chú ý, dự thảo đã phân quyền mạnh mẽ cho chính quyền địa phương trong công tác đầu tư, quản lý vận hành kết cấu hạ tầng đường sắt; đã chỉnh lý một số thẩm quyền từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng, chính quyền địa phương thực hiện. Cụ thể: Phân quyền cho chính quyền địa phương thực hiện 10 thủ tục hành chính về: Chấp thuận chủ trương xây dựng đường ngang; cấp, gia hạn Giấy phép xây dựng đường ngang đối với đường sắt địa phương, đường sắt chuyên dùng; cấp Giấy chứng nhận đăng ký phương tiện giao thông đường sắt; cấp Giấy phép lái tàu trên đường sắt chuyên dùng, đường sắt địa phương. Phân quyền từ Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng thực hiện về phê duyệt quy hoạch tuyến, ga đường sắt. Giao Bộ trưởng Bộ Xây dựng quy định chi tiết về niên hạn sử dụng phương tiện giao thông đường sắt thay vì giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này như Luật Đường sắt 2017.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy đại diện cơ quan thẩm tra dự án luật phát biểu.
Bảo đảm tính đồng bộ và hiệu quả trong các dự án đầu tư
Qua thảo luận, các ý kiến tán thành với sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Đường sắt. Về đầu tư xây dựng công trình đường sắt, đề nghị làm rõ hơn về cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản lý, rà soát, đánh giá kỹ lưỡng, bảo đảm quy định khả thi, nhất là khi triển khai các dự án lớn, đặc biệt là những dự án đường sắt liên vùng hoặc sử dụng các công nghệ mới. Có ý kiến cũng đề nghị làm rõ trường hợp không phải đầu tư công, đầu tư theo hình thức đối tác công tư sẽ được thực hiện như thế nào. Đồng thời, cần có cơ chế kiểm tra và giám sát xuyên suốt từ cấp quốc gia đến cấp địa phương để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả trong các dự án đầu tư.
Cho ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định, việc sửa đổi luật lần này làm sao tập trung các chính sách đột phá; phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho địa phương trong quản lý đường sắt; bảo đảm tính thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành, trong đó có Luật Đất đai, Luật Quy hoạch, Đầu tư công nhằm tránh sự mâu thuẫn, chồng lấn...
Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu thiết kế một chương mục riêng về cơ chế ưu tiên về nguồn lực, công nghệ và đào tạo nhân lực chuyên sâu, học hỏi kinh nghiệm quốc tế...; thúc đẩy mô hình đô thị định hướng giao thông, tạo cơ chế thúc đẩy hiệu quả quỹ đất, phát triển đô thị thông minh, bền vững; thiết lập cơ chế liên ngành giữa trung ương và địa phương trong việc giải quyết các vướng mắc trong triển khai các dự án... cơ quan soạn thảo luận cần rà soát các quy định, bảo đảm phân rõ thẩm quyền của Quốc hội, Chính phủ trong dự thảo luật.
Theo nghị trình, dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ chín tới đây.
VŨ DUNG