Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi): Giảm chồng chéo, tăng tính khả thi

3 giờ trướcBài gốc

Sáng 7/11, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Chính phủ trình Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi) nhằm khắc phục những bất cập trong thực thi Luật Quy hoạch năm 2017, tháo gỡ tình trạng chồng chéo, trùng lặp giữa các quy hoạch, đồng thời hoàn thiện thể chế, tăng tính khả thi và hiệu quả trong tổ chức thực hiện.

Sửa luật để khắc phục bất cập, thúc đẩy phát triển đồng bộ

Theo Tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thừa ủy quyền Thủ tướng trình bày, sau gần 8 năm thực hiện, Luật Quy hoạch năm 2017 đã tạo hành lang pháp lý quan trọng cho công tác quản lý phát triển. Tuy nhiên, thực tế triển khai bộc lộ nhiều hạn chế, nhất là tình trạng chồng chéo, trùng lặp giữa các quy hoạch, thủ tục phức tạp, làm chậm tiến độ và giảm hiệu quả đầu tư.

Chính phủ xác định việc sửa đổi Luật lần này nhằm đơn giản hóa quy trình, tăng phân quyền, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quản lý quy hoạch, qua đó khơi thông nguồn lực và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

Mục tiêu là xây dựng hệ thống quy hoạch quốc gia thống nhất, tinh gọn, có tầm nhìn dài hạn, gắn với định hướng phát triển bền vững của đất nước và yêu cầu phát triển vùng, ngành, địa phương. Tăng phân cấp, giảm thủ tục, bảo đảm thống nhất và linh hoạt. Dự thảo Luật gồm 6 chương, 57 điều và một phụ lục, tập trung hoàn thiện quy định về hệ thống quy hoạch, phân định rõ thẩm quyền giữa các cấp. Nguyên tắc chung là quy hoạch cấp dưới phải phù hợp với quy hoạch cấp trên, bảo đảm sự thống nhất giữa chiến lược phát triển quốc gia với quy hoạch vùng, tỉnh và ngành.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình.

Dự thảo cũng tăng cường phân cấp, phân quyền trong lập, phê duyệt và giám sát quy hoạch. Chính phủ lập quy hoạch tổng thể quốc gia; Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch không gian biển, sử dụng đất và quy hoạch vùng; các bộ, ngành phê duyệt quy hoạch chi tiết ngành; Chủ tịch UBND cấp tỉnh được phân cấp phê duyệt quy hoạch địa phương.

Cùng với phân cấp là cơ chế giám sát, hậu kiểm chặt chẽ để tránh tình trạng điều chỉnh tùy tiện, đảm bảo tính ổn định trong dài hạn. Đáng chú ý, dự thảo đơn giản hóa quy trình, thủ tục, cho phép lập đồng thời các quy hoạch; bỏ quy định “nhiệm vụ lập quy hoạch”, thay bằng “đề cương lập quy hoạch” với nội dung ngắn gọn, thiết thực hơn. Luật cũng bổ sung cơ chế điều chỉnh quy hoạch theo thủ tục rút gọn để kịp thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đặc biệt đối với các dự án trọng điểm, cấp bách. Tinh gọn hệ thống quy hoạch, tránh chồng chéo và lãng phí.

Một trong những điểm nổi bật là việc giảm gần 40% số lượng quy hoạch ngành, từ 78 loại xuống còn 49 loại, theo nguyên tắc “một lĩnh vực – một cơ quan chịu trách nhiệm chính”. Việc tinh giản này giúp hệ thống quy hoạch trở nên minh bạch, dễ giám sát hơn, đồng thời giảm chi phí, thời gian và tránh trùng lặp trong tổ chức thực hiện.

Dự thảo Luật cũng quy định cụ thể về đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch, nhằm khắc phục tình trạng mỗi cơ quan có cách hiểu khác nhau, gây vướng mắc trong phê duyệt dự án. Khi có hiệu lực, quy định này sẽ bảo đảm sự thống nhất, minh bạch, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.

Cần làm rõ mối quan hệ giữa các quy hoạch

Trong báo cáo thẩm tra, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội tán thành với sự cần thiết sửa luật, song đề nghị làm rõ khái niệm, phạm vi và mối quan hệ giữa các loại quy hoạch, tránh chồng chéo, hình thức. Ủy ban nhấn mạnh, cần phân biệt rõ giữa quy hoạch mang tính định hướng phát triển và quy hoạch là công cụ quản lý hành chính, đồng thời rà soát để tích hợp các quy hoạch có thể hợp nhất, chỉ giữ lại những loại thật sự cần thiết. Việc chuyển thẩm quyền phê duyệt một số quy hoạch từ Quốc hội sang Thủ tướng Chính phủ cần được xem xét thận trọng, bảo đảm phù hợp và không làm giảm vai trò giám sát của Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra.

Ủy ban cũng lưu ý, hệ thống quy hoạch hiện hành còn chồng lấn, thiếu đồng bộ; vì vậy, việc sửa luật cần đặt trong bối cảnh thực tiễn, tránh tiếp cận lý tưởng hóa. Đồng thời, phải có tiêu chí cụ thể để đánh giá sự phù hợp giữa các quy hoạch, cơ chế xử lý mâu thuẫn giữa quy hoạch và dự án đang triển khai, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư.

Việc sửa đổi Luật Quy hoạch được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất, nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn lực phát triển. Khi được thông qua, Luật sẽ là nền tảng để quy hoạch thực sự trở thành công cụ kiến tạo phát triển, góp phần tổ chức không gian phát triển kinh tế - xã hội hợp lý, hiệu quả và bền vững.

Khiếu Hương

Nguồn Hà Nội TV : https://hanoionline.vn/du-an-luat-quy-hoach-sua-doi-giam-chong-cheo-tang-tinh-kha-thi-368643.htm