Dự án trồng cây dược liệu thất bại, người dân Hà Tĩnh mong trả lại đất

4 giờ trướcBài gốc

Mới "khai sinh" đã vội "khai tử"

Dự án trồng sâm báo (tên khác là sâm bố chính), sả và các loại cây dược liệu do Công ty TNHH sản xuất dược liệu quý Ngọc Bích triển khai tháng 4/2021 tại vùng đồng màu Nương Thiệm (thuộc các tổ dân phố Hòa Bình, Đồng Thanh, Liên Công) của phường Đồng Môn (TP Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh).

Quang cảnh dự án trồng cây dược liệu của Hợp tác xã Mắt Ngọc Bích.

Ban đầu, dự án muốn lấy 4,1ha (177 thửa của 165 hộ) nhưng chỉ vận động được 3,3ha (141 thửa của 136 hộ). Doanh nghiệp đã đầu tư hơn 1 tỷ đồng làm 1.500m2 nhà lưới, nhà điều hành, đào ao, mương thoát nước, hệ thống tưới tiết kiệm, ươm cây giống…

Năm 2022, Công ty TNHH sản xuất dược liệu quý Ngọc Bích hợp tác với 1 doanh nghiệp ở Thanh Hóa trồng dược liệu, nhưng đối tác sớm rút lui nên chủ đầu tư buộc phải thành lập HTX Mắt Ngọc Bích duy trì dự án.

Năm 2022 - 2023, ở đây đã được trồng một số sâm báo, hơn 2.000 cây dược liệu và các loại cây ăn quả nhưng chỉ hơn 1 năm thì cây chết gần hết. Biết đi vào "ngõ cụt", tháng 9/2024, HTX Mắt Ngọc Bích làm việc với chính quyền địa phương xin dừng dự án (nhưng chưa thanh lý hợp đồng thuê đất, chưa hoàn tất các thủ tục pháp lý cần thiết). Từ đó đến nay, HTX không đầu tư thêm.

Khoảng 1 năm gần đây, 1/4 khu đất của dự án được cho người dân trong vùng mượn sản xuất rau màu, thả gia súc, gia cầm, quang cảnh tiêu điều.

Ông Dương Cao Sơn, Phó chủ tịch UBND phường Đồng Môn cho biết: "Dự án được kỳ vọng tạo việc làm và thu nhập cho người dân, nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp, đa dạng hóa các loại cây trồng. Nhưng khi hoạt động lại đem đến sự thất vọng bởi èo uột, thiếu sức sống và đến thời điểm này thành gánh nặng cho địa phương".

Phân tích nguyên nhân dự án sớm "khai tử", ông Sơn cho rằng, do doanh nghiệp chưa có phương án sản xuất tối ưu, chưa tìm hiểu kỹ về điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, nguồn nước trước khi đầu tư. Quá trình thực hiện dự án chủ yếu "làm tắt" với người dân, ít thông tin với chính quyền địa phương nên khó khăn, vướng mắc không được phối hợp tháo gỡ kịp thời.

Bà Phan Thị Ngọc Bích - Giám đốc Công ty TNHH sản xuất dược liệu quý Ngọc Bích thừa nhận: "Dự án không phát huy hiệu quả vì thời tiết nắng nóng, mưa gió thất thường, cây trồng kém phát triển. Do tôi chưa có kiến thức chuyên sâu về sản xuất nông nghiệp và dược liệu, chủ yếu đang làm theo cảm tính, đầu tư vội vàng nên dự án thất bại".

Người dân đòi quyền lợi, doanh nghiệp hứa gì?

Năm 2021, Công ty TNHH sản xuất dược liệu quý Ngọc Bích không qua chính quyền địa phương mà trực tiếp ký hợp đồng thuê đất với người dân, mức giá 800.000 đồng/sào/năm, thuê ổn định trong 5 năm, trả tiền mặt từng năm.

Hợp đồng ghi rõ bên B (doanh nghiệp) phải có nghĩa vụ sử dụng đất đúng mục đích, không làm sụt giá trị sử dụng đất, trả đủ tiền theo thỏa thuận, trả lại đất sau khi hết thời hạn thuê và hoàn trả mặt bằng như ban đầu… Thế nhưng, từ năm 2023 đến nay, doanh nghiệp nợ tiền thuê đất.

Vì chưa được trả tiền theo cam kết nên người dân bất an, mong ngóng. Ông Dương Xuân Hùng ở thôn Hòa Bình chia sẻ: "Gia đình tôi có đất màu cho hợp tác xã này thuê từ năm 2021 đến nay nhưng chỉ mới thanh toán được 2 lần. Doanh nghiệp nhiều lần hứa hẹn chi trả nhưng lần lữa mãi, khiến chúng tôi mất niềm tin, bà con mong được sớm trả lại quyền lợi".

Người dân yêu cầu doanh nghiệp phải thanh toán tiền thuê đất và trả lại hiện trạng ban đầu để bà con tiếp tục sản xuất nông nghiệp.

Theo ông Trần Nhật Thanh, Tổ trưởng TDP Hòa Bình, tổ dân phố có 124 hộ cho dự án thuê hơn 2,8ha nhưng nhiều năm chưa được thanh toán tiền. "Dự án dừng hoạt động, chúng tôi rất lo lắng vì mặt ruộng đã bị xáo trộn, tiền thuê đất chẳng thấy đâu. Chúng tôi yêu cầu trong tháng 6 này, doanh nghiệp phải thanh toán tiền thuê đất và trả lại hiện trạng ban đầu để bà con tiếp tục sản xuất nông nghiệp", ông Thanh nói.

Sau nhiều lần bội tín, bà Phan Thị Ngọc Bích cam kết: "Chúng tôi đã có một số lần làm việc với chính quyền và người dân nhưng vì đang khó khăn, nhiều việc cần phải xử lý nên vấn đề chưa được giải quyết dứt điểm. Tới đây, chúng tôi sẽ giải quyết hết những vấn đề liên quan, để đảm bảo quyền lợi cho người dân".

Lãnh đạo UBND TP Hà Tĩnh cũng thông tin, sau nhiều lần làm việc với doanh nghiệp, phía doanh nghiệp đã đưa ra cam kết thời gian tới giải quyết dứt điểm, đảm bảo quyền lợi cho người dân.

Theo luật sư Bùi Hoàng Linh Chi, Công ty luật TNHH Hà Châu (Đoàn luật sư Hà Tĩnh), thuê đất giữa người dân và doanh nghiệp là giao dịch dân sự, trong đó, người dân (chủ sở hữu hoặc người sử dụng hợp pháp đất) cho doanh nghiệp thuê quyền sử dụng đất của mình trong khoảng thời gian nhất định, để doanh nghiệp sử dụng đất vào mục đích sản xuất, kinh doanh hoặc các mục đích khác theo thỏa thuận...

Vì vậy, trong trường hợp này, người dân và Công ty TNHH sản xuất dược liệu quý Ngọc Bích tự ký kết hợp đồng thỏa thuận với nhau không sai theo luật.

Phương Dung

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/du-an-trong-cay-duoc-lieu-that-bai-nguoi-dan-ha-tinh-mong-tra-lai-dat-192250623212040595.htm