Dự án tuyến metro số 5 Văn Cao - Hòa Lạc: Làm sớm nhưng phải cẩn trọng

13 giờ trướcBài gốc

Đòn bẩy thúc đẩy thành phố khoa học - công nghệ

Vừa qua, UBND TP Hà Nội giao Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội phối hợp với các đơn vị liên quan khẩn trương triển khai các nhiệm vụ lập dự án đầu tư, trình UBND TP Hà Nội phê duyệt trong năm 2025. Tuyến đường sắt đô thị số 5 Văn Cao - Hòa Lạc dài 38,43km với 21 nhà ga, đi qua các quận: Ba Đình, Đống Đa, Cầu Giấy, Nam Từ Liêm; các huyện Hoài Đức, Quốc Oai, Thạch Thất. Tổng mức đầu tư dự kiến của dự án là khoảng 65.000 tỷ đồng, sử dụng vốn ngân sách của thành phố.

Ảnh phối cảnh một đoạn của tuyến metro số 5 Văn Cao - Hòa Lạc.

Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Trần Ngọc Chính, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, cho rằng, dự án sẽ mang lại nhiều tiềm năng phát triển về giao thông, khoa học - công nghệ, giáo dục, văn hóa… cho TP Hà Nội, cần phải làm sớm, làm gấp. Khu Công nghệ cao Hòa Lạc đóng vai trò quan trọng trong quy hoạch chung của Hà Nội. Đề cương Đề án phát triển Khu công nghệ cao Hòa Lạc đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của UBND TP Hà Nội định hướng phát triển Khu Công nghệ cao (CNC) Hòa Lạc trở thành trung tâm nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao, thành phố khoa học - công nghệ. Để hoàn thành mục tiêu này, kết nối giao thông là một trong những yếu tố then chốt.

“Hiện nay, Đại lộ Thăng Long - tuyến đường cao tốc duy nhất kết nối trung tâm thành phố với Khu công nghệ cao Hòa Lạc - thường xuyên ùn tắc vào giờ cao điểm và có mật độ dân cư cao ở hai bên đường. Vì vậy, rất cần một tuyến đường sắt đô thị (metro) như tuyến Văn Cao - Hòa Lạc để giảm tải áp lực giao thông đường bộ, rút ngắn thời gian di chuyển, tăng tốc độ kết nối giữa trung tâm thành phố và đô thị vệ tinh Hòa Lạc”, ông Chính nói.

Một đoàn tàu thuộc tuyến metro Nhổn - Ga Hà Nội. Ảnh: Như Ý

Theo ông Chính, tiềm năng phát triển lớn nhất mà tuyến metro số 5 mang lại nằm ở lĩnh vực khoa học - công nghệ. Giao thông thông suốt sẽ hấp dẫn nguồn nhân lực chất lượng cao như các chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà khoa học… đến làm việc tại Khu CNC Hòa Lạc. Các doanh nghiệp trong và ngoài nước có trụ sở, trung tâm nghiên cứu đặt tại Khu CNC Hòa Lạc có thể di chuyển dễ dàng vào nội đô để làm việc với các đối tác như nhà đầu tư, khách hàng…

Tuyến metro số 5 còn tăng tốc độ vận chuyển linh kiện, sản phẩm công nghệ cao đến trung tâm Hà Nội, giúp rút ngắn thời gian giao hàng và tối ưu chi phí logistics (vận chuyển hậu cần). Điều này đặc biệt quan trọng với các doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện tử, chip bán dẫn hay linh kiện ô tô, vốn yêu cầu chuỗi cung ứng nhanh chóng và chính xác.

“Theo tôi, cần phải làm sớm, làm gấp dự án tuyến đường sắt đô thị số 5, Văn Cao - Hòa Lạc. Việc kết nối giao thông thông suốt cũng sẽ kéo giãn dân ra ngoại ô, giảm phần nào áp lực dân số tại trung tâm thành phố Hà Nội”.

Ông Trần Ngọc Chính - nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam

Tuyến metro số 5 còn mang lại tiềm năng phát triển về giáo dục với cơ sở Hòa Lạc của Đại học Quốc gia Hà Nội và văn hóa với Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam. Cơ sở Hòa Lạc của Đại học Quốc gia Hà Nội đang trong quá trình hoàn thiện và dự kiến trở thành một trung tâm đào tạo, nghiên cứu lớn. Tuy nhiên, vị trí khá xa trung tâm Hà Nội (khoảng 30 km) khiến việc đi lại của sinh viên, giảng viên và chuyên gia gặp khó khăn. Tuyến metro số 5 không chỉ tạo điều kiện di chuyển dễ dàng hơn, mà còn góp phần hình thành một đô thị đại học đúng nghĩa tại Hòa Lạc. Với Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, tuyến metro số 5 sẽ giúp tăng lượng du khách, kết nối với các khu du lịch khác như Ba Vì, Suối Hai, hồ Đồng Mô… giúp hình thành chuỗi du lịch sinh thái - văn hóa hấp dẫn ở khu vực phía Tây Hà Nội.

Tránh “vết xe đổ” của Cát Linh - Hà Đông

Trong số 21 nhà ga của tuyến metro Văn Cao - Hòa Lạc đó có 14 ga trên mặt đất, 6 ga ngầm và 1 ga trên cao - nhiều nhất trong các tuyến metro ở Hà Nội hiện nay. Theo ông Chính, về mặt kỹ thuật, khoảng cách giữa các ga cần được thiết kế hợp lý để đảm bảo hiệu quả khai thác, giúp đoàn tàu đạt công suất và tốc độ cao nhất trong quá trình vận hành.

Mỗi nhà ga phải được đặt tại vị trí hợp lý, kết nối tốt với các khu vực xung quanh như khu dân cư, đô thị, thương mại, trường học, trung tâm văn hóa thể thao… để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân di chuyển đến và đi. “Ví dụ, ga cuối của tuyến phải có vị trí gần các trung tâm nghiên cứu, khu công nghiệp, khu giáo dục và đào tạo… thuộc Khu CNC Hòa Lạc để người dân không tốn quá nhiều thời gian di chuyển”, ông Chính nói.

Để tránh “vết xe đổ” chậm tiến độ, đội vốn đầu tư của tuyến metro Cát Linh - Hà Đông, theo ông Chính, Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội phải lập tổng mức đầu tư chi tiết, tính toán chính xác, kỹ lưỡng chi phí xây dựng, thiết bị, vận hành… ngay từ đầu, lường hết được quy mô, tính chất, công năng để không phải điều chỉnh thiết kế kỹ thuật sau này. Nếu cần thiết, nên tham khảo ý kiến của các nhà kinh tế, nhà khoa học có kinh nghiệm trong lĩnh vực đường sắt đô thị. Kế hoạch giải phóng mặt bằng, tái định cư cũng cần được xây dựng cẩn thận, triển khai kịp thời để tránh kéo dài tiến độ thi công. Trong quá khứ, những vướng mắc về giải phóng mặt bằng kéo dài suốt 5 năm, liên quan khoảng 2.000 hộ dân tại ba quận Đống Đa, Thanh Xuân, Hà Đông đã khiến tuyến metro Cát Linh - Hà Đông bị chậm tiến độ.

“Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội phải tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện để lập dự án đầu tư đáp ứng các yêu cầu như: tính khả thi và hiệu quả kinh tế - xã hội, tính đồng bộ và kết nối hạ tầng, công nghệ và tiêu chuẩn kỹ thuật, quản lý chi phí và tiến độ, đánh giá tác động môi trường,… Việc lập dự án cẩn trọng, kỹ lưỡng và trình UBND TP Hà Nội phê duyệt đúng thời hạn sẽ tạo tiền đề cho tuyến metro số 5 có chất lượng tốt, không chậm tiến độ và không bị đội vốn”, ông Chính nhận định.

Việt Khôi

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/du-an-tuyen-metro-so-5-van-cao-hoa-lac-lam-som-nhung-phai-can-trong-post1724822.tpo