Ngày 1/8, Mỹ công bố biểu thuế quan mới, trong đó mức thuế đánh Việt Nam là 20%. Đáng chú ý là một số nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines, Malaysia,.. lại được áp dụng mức thuế ưu đãi hơn, chỉ 19%.
Theo số liệu từ Bộ Công thương, 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt gần 261,8 tỷ USD, tăng 14,6% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 7, xuất khẩu vượt mốc 41,6 tỷ USD, mức cao nhất kể từ đầu năm. Đáng chú ý, xuất khẩu sang Hoa Kỳ tăng tới 27,4%, đạt hơn 57 tỷ USD, tiếp tục giữ vững vị thế là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Tuy nhiên, sự phụ thuộc ngày càng lớn vào thị trường này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro trong bối cảnh Mỹ vừa công bố biểu thuế mới.
TS Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế, cho hay: “Chúng ta phải tỉnh táo bởi áp lực thuế 20%. Tôi tin rằng cả về lý thuyết, cả về logic thực tế thì chắc chắn là dòng thương mại và xuất khẩu theo kiểu mượn xuất xứ sẽ giảm nhiệt. Bởi vì dù muốn hay không thì nếu như bị lộ ra thì sẽ bị mức thuế cao nhất hiện nay là tới 40%, chưa kể bị phạt. Chứng tỏ rằng, dòng xuất khẩu sang Mỹ sẽ không còn suôn sẻ và đầy đặn, không còn mạnh mẽ. Thế rồi, đối với các thị trường khác thì chắc chắn, hàng Việt Nam sẽ phải cạnh tranh cũng không kém. Khi Trung Quốc hiện nay vẫn chưa có thỏa thuận cuối cùng mà họ phải chịu thuế cao thì chắc chắn, dòng hàng của Trung Quốc đang di dời, sẽ chuyển sang thị trường khác, cạnh tranh với hàng Việt Nam. Do đó, hoạt động xuất khẩu rất có khả năng sẽ bị chèn ép không chỉ sang Mỹ mà còn sang nước thứ ba và ngay cả ở Việt Nam”.
Dù đối mặt với thách thức, xuất khẩu Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa nếu có chiến lược điều chỉnh đúng hướng. PGS.TS Nguyễn Thường Lạng - Viện Thương mại và Kinh tế Quốc tế, Đại học Kinh tế Quốc dân chia sẻ: “Doanh nghiệp cũng nên đa dạng hóa thị trường. Tức là chúng ta có thể là phân tách thị trường sang các khu vực khác mềm mỏng hơn hoặc là có những hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký. Chúng ta có 17 hiệp định thương mại tự do tận dụng chưa hết. Đến nay, chúng ta tận dụng có 30%, còn 70%. Tôi nghĩ chúng ta có thể liên doanh với các đối tác Mỹ, liên doanh với các đối tác thứ ba để có thể đầu tư vào Mỹ trên sự tận dụng lợi thế của đối tác đó về chi phí vốn rẻ, về mạng sản xuất có sẵn, mạng phân phối có sẵn. Tôi nghĩ chúng ta có thể tiết kiệm, doanh nghiệp cũng có thể đầu tư vào Mỹ để có thể tận dụng được chính sách bảo hộ của Mỹ”.
Thực tế, các nhóm hàng như điện tử, dệt may, gỗ, thủy sản, rau quả... vẫn còn nhiều dư địa tại các thị trường lớn như Mỹ, EU, ASEAN, Hàn Quốc, Nhật Bản. Để tận dụng tốt cơ hội, bên cạnh nỗ lực của doanh nghiệp, sự hỗ trợ về thủ tục, hạ tầng và kết nối thị trường từ các cơ quan quản lý cũng đóng vai trò quan trọng.
Ông Nguyễn Anh Tài - Phó Trưởng Ban Giám sát Quản lý về hải quan, Cục Hải Quan, Bộ Tài chính cho biết: “Hải quan Việt Nam đang hợp tác với Hải quan nước ngoài, đặc biệt ưu tiên hợp tác với các đối tác thương mại lớn của Việt Nam như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc. Các chương trình về hợp tác, trao đổi thông tin, trao đổi chứng tử, hợp tác liên quan đến các vấn đề về cửa khẩu thông minh, cảng thông minh,... Qua đó triển khai để giúp cho cộng đồng doanh nghiệp tiếp cận hơn với các thị trường xuất khẩu rộng khắp trên thế giới. Tiếp tục rà soát lại các quy trình thủ tục hải quan để xem những khâu nào có thể cắt bớt thủ tục. Thứ hai, các chứng từ nên tiếp tục được số hóa để làm sao cho hệ thống hải quan điện tử vận hành thông suốt. Bên cạnh đó, cần tiếp tục thực hiện đối thoại với một số hiệp hội xuất khẩu để cung cấp thông tin cho doanh nghiệp, hỗ trợ cho doanh nghiệp tốt hơn”.
Dư địa cho xuất khẩu Việt Nam nửa cuối năm vẫn còn nếu doanh nghiệp biết linh hoạt chuyển đổi, tận dụng các FTA, khai phá thị trường ngách và nâng chất lượng sản phẩm để đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và rào cản mới.
Mai Ngọc
Nguồn Hà Nội TV : https://hanoionline.vn/du-dia-nao-cho-xuat-khau-viet-nam-6-thang-cuoi-nam-351022.htm