Hiện tại, đã bước qua giờ phút cuối cùng của ngày bầu cử Tổng thống Mỹ 5/11.
Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa ông Donald Trump (đảng Cộng hòa) và bà Kamala Harris (đảng Dân chủ) sắp kết thúc.
Kể từ 19h, nhiều bang đã đóng cửa điểm bỏ phiếu và bắt đầu kiểm phiếu. Đây là nhiệm vụ vốn gay cấn và mất nhiều thời gian để thực hiện.
Ông Trump và vợ đi bỏ phiếu tại bang Florida. (Ảnh: USA Today)
Tuy nhiên, một số hãng tin tức lớn của Mỹ như AP và Fox News đã xướng tên người thắng cử ngay khi tiểu bang vừa kết thúc bỏ phiếu.
Điển hình như vào lúc 22h ngày 5/11 (khoảng 10h ngày 6/11 giờ Hà Nội), bang Utah và Montana vừa đóng cửa phòng phiếu thì hãng tin AP và Fox News lập tức công bố ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump đã thắng cử tại đây.
Theo hãng tin AP, việc gọi tên ứng viên thắng cử trước khi hoàn tất kiểm phiếu không phải là dự đoán mà là kết quả của quá trình phân tích dữ liệu bầu cử, kết quả bỏ phiếu và nhiều yếu tố khác.
Hãng tin dựa trên số phiếu bầu kiểm đếm, tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu, hình thức bỏ phiếu của cử tri (qua thư hoặc trực tiếp bỏ phiếu trong Ngày bầu cử), kết quả bầu cử trong những năm trước đó và dữ liệu nhân khẩu học.
Theo AP, phương pháp cử tri bỏ phiếu cũng sẽ cho thấy xu hướng lựa chọn ứng viên của họ. Điển hình như trong cuộc bầu cử năm 2020, hầu hết phiếu bầu qua thư đều của cử tri ủng hộ đảng Dân chủ, trong khi phần lớn phiếu bầu trực tiếp trong Ngày bầu cử đến từ cử tri ủng hộ đảng Cộng hòa.
Xu hướng đó dễ dẫn đến tình huống một tiểu bang sau khi kiểm phiếu bầu trực tiếp trong Ngày bầu cử, nhận thấy đảng Cộng hòa dẫn đầu. Tuy nhiên khoảng cách dẫn đầu có thể bị thu hẹp, thậm chí lật ngược ván cờ sau khi tiểu bang kiểm phiếu bầu gửi qua đường bưu điện.
AP, Fox News, Wall Street Journal và Đại học Chicago cùng phối hợp triển khai hệ thống khảo sát bầu cử toàn quốc AP VoteCast, trong đó khảo sát nhanh hàng trăm nghìn cử tri trên khắp 50 tiểu bang, cho thấy suy nghĩ, quan điểm và xu hướng ủng hộ chính trị của họ.
Từ những dữ liệu trên, hãng tin sẽ nhanh chóng xác định được ứng viên có khả năng cao nhất thắng cử tại tiểu bang trước khi hoàn tất kiểm duyệt phiếu bầu.
Tuy nhiên, AP sẽ chỉ nêu tên ứng viên thắng cử khi đảm bảo dữ liệu thu thập từ hệ thống AP VoteCast không bị sai lệch so với xu hướng ủng hộ chính trị lâu đời và lịch sử bỏ phiếu của từng bang.
Kết quả do các hãng tin công bố thường có độ chính xác rất cao, nhưng đây chưa phải kết quả chính thức do số liệu kiểm phiếu còn cần được xác nhận từ chính quyền địa phương. Quy trình này có thể kéo dài nhiều ngày, thậm chí nhiều tuần tùy theo từng địa phương.
Thực tế, hãng tin AP đã theo dõi, phân tích và xướng tên người chiến thắng trong các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ suốt hơn 170 năm qua, lấp đầy khoảng thời gian trống vắng thông tin quan trọng về cuộc bầu cử, thường kéo dài khoảng 1 tháng từ Ngày bầu cử đến ngày xác nhận chính thức kết quả bầu cử.
Lưu Gia Huy