Tổng thu từ du lịch ước đạt 129.000 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân 34,5%/năm, trong đó doanh thu từ khách quốc tế đạt hơn 1,09 tỷ USD, đưa Thanh Hóa trở thành một trong những “ngọn cờ đầu” về du lịch của khu vực Bắc Trung Bộ.
Định hình chiến lược phát triển bền vững
Theo Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa, từ đầu năm đến nay, Thanh Hóa đã đón 15,34 triệu lượt khách, tăng 6,2% so với cùng kỳ 2024, đạt 95,9% kế hoạch năm. Tổng thu du lịch đạt 42.597 tỷ đồng, tăng 33,4% so với cùng kỳ, đạt 93,6% kế hoạch năm; thu từ khách quốc tế đạt 347 triệu USD, tăng 21,6% so với cùng kỳ. Những con số ấn tượng ấy không chỉ thể hiện sự hồi phục nhanh chóng mà còn khẳng định định hướng phát triển đúng đắn, bền vững của ngành du lịch Thanh Hóa trong giai đoạn hội nhập sâu rộng.
Với bề dày lịch sử và truyền thống văn hóa đặc sắc, Thanh Hóa đã đầu tư mạnh mẽ, tu bổ các di tích lịch sử, văn hóa trở thành điểm du lịch tâm linh.
Một trong những yếu tố tạo nên thành công của du lịch Thanh Hóa là công tác quy hoạch, rà soát và điều chỉnh các đề án phát triển du lịch được thực hiện bài bản, đồng bộ. Từ năm 2021 đến nay, tỉnh đã phê duyệt 9 quy hoạch mới và đang triển khai nghiên cứu 7 quy hoạch khác, nâng tổng số quy hoạch phục vụ phát triển du lịch lên 57 quy hoạch, trong đó 50 quy hoạch đã được phê duyệt.
Các quy hoạch này không chỉ định hướng phát triển các khu, điểm du lịch trọng điểm mà còn tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho việc thu hút đầu tư, phát huy tiềm năng tài nguyên tự nhiên và văn hóa – lịch sử phong phú của Thanh Hóa. Đây chính là “bản đồ định hướng” quan trọng giúp du lịch Thanh Hóa phát triển bền vững, cân bằng giữa khai thác và bảo tồn.
Song song với quy hoạch, Thanh Hóa tập trung đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch. Từ năm 2021 đến nay, toàn tỉnh có 70 dự án hạ tầng du lịch, trong đó 48 dự án đã hoàn thành và 22 dự án đang triển khai, góp phần nâng cao năng lực đón khách, kết nối các khu – điểm du lịch.
Cùng với đó, tỉnh đã phê duyệt 190 dự án tu bổ, tôn tạo di tích, góp phần bảo tồn giá trị di sản và khai thác hiệu quả các điểm du lịch văn hóa – tâm linh. Hệ thống giao thông được mở rộng, các tuyến đường ven biển, đường nối các khu du lịch trọng điểm được đầu tư đồng bộ, giúp việc di chuyển của du khách thuận tiện hơn.
Tính đến nay, toàn tỉnh có 77 dự án đầu tư kinh doanh du lịch với tổng vốn đăng ký khoảng 155.000 tỷ đồng, trong đó 18 dự án đã hoàn thành. Nhiều dự án quy mô lớn, hiện đại, hướng đến phân khúc cao cấp đang được triển khai như: Flamingo Linh Trường, Lamori Sầm Sơn, Vlasta, FLC Sầm Sơn, Quảng trường biển và công viên Sunworld, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển bứt phá của ngành du lịch.
Đa dạng hóa sản phẩm du lịch xứ Thanh
Nếu coi đầu tư là “bệ phóng”, thì đa dạng hóa sản phẩm chính là “đôi cánh” giúp du lịch Thanh Hóa vươn xa. Trong giai đoạn 2021–2025, các sản phẩm du lịch của tỉnh không ngừng được làm mới, nâng tầm chất lượng, tạo nên bức tranh đa sắc, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.
Biển Hải Tiến đang ngày càng thu hút khách du lịch vào mùa hè.
Thanh Hóa sở hữu đường bờ biển dài, nhiều bãi tắm đẹp và hạ tầng du lịch đồng bộ. Các khu du lịch Sầm Sơn, Hải Tiến, Hải Hòa cùng hàng loạt tổ hợp nghỉ dưỡng cao cấp đã tạo nên thương hiệu du lịch biển xứ Thanh.
Những năm gần đây, nhiều loại hình dịch vụ mới được đưa vào khai thác như chèo thuyền kayak, đu Zipline, đua xe Gokart, bắn súng sơn, dù lượn, tour khám phá đảo Mê, đảo Nẹ… mang lại trải nghiệm mới lạ, thu hút giới trẻ và khách du lịch có mức chi tiêu cao. Cùng với đó, hàng loạt sự kiện văn hóa, thể thao, lễ hội biển được tổ chức thường niên như Lễ hội biển Sầm Sơn, Carnaval biển, Lễ hội ánh sáng, biểu diễn nghệ thuật đường phố… góp phần quảng bá hình ảnh “Thanh Hóa – điểm đến của nụ cười thân thiện”.
Với bề dày lịch sử và truyền thống văn hóa đặc sắc, Thanh Hóa đã đầu tư mạnh mẽ, tu bổ các di tích lịch sử, văn hóa như Thành Nhà Hồ, Lam Kinh, Đền Bà Triệu, Am Tiên, Phủ Trịnh, Yên Trường… Nhiều địa danh trở thành điểm đến văn hóa tiêu biểu, thu hút hàng triệu lượt khách mỗi năm. Các lễ hội truyền thống như Lễ hội Lam Kinh, Đền Bà Triệu, Lễ hội Bánh chưng Bánh dày, Lễ hội Lê Hoàn… được tổ chức bài bản, kết hợp hài hòa giữa yếu tố truyền thống và hiện đại, tạo nên không gian văn hóa đặc trưng, đậm đà bản sắc xứ Thanh.
Đặc biệt, nhiều sự kiện ngoại giao và văn hóa quốc tế lớn được tổ chức tại Thanh Hóa như Kỷ niệm 60 năm quan hệ Việt Nam – Lào (2021), 30 năm Việt Nam – Hàn Quốc (2022), 50 năm Việt Nam – Nhật Bản (2023) đã góp phần quảng bá mạnh mẽ hình ảnh địa phương đến bạn bè quốc tế, khẳng định vị thế Thanh Hóa trên bản đồ du lịch văn hóa khu vực.
Nếu biển là biểu tượng của năng động, thì rừng núi Thanh Hóa lại là điểm nhấn của bình yên và trải nghiệm. Các khu sinh thái Pù Luông, Pù Hu, Xuân Liên, Bến En hay rừng phòng hộ Lang Chánh đang trở thành “thiên đường xanh” của du khách yêu thiên nhiên, thích khám phá.
Các sản phẩm du lịch cộng đồng như bản Mạ, bản Vịn, bản Năng Cát, bản Hang, bản Bút… được đầu tư bài bản, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, kết hợp với các hoạt động trình diễn trang phục dân tộc, ẩm thực truyền thống, trò chơi dân gian, mang đến trải nghiệm chân thực, gần gũi và hấp dẫn. Bên cạnh đó, các tour trekking, giải marathon băng rừng, chương trình trải nghiệm nông nghiệp xanh được tổ chức thường xuyên, thu hút giới trẻ và khách quốc tế, khẳng định hướng đi đúng đắn của Thanh Hóa trong phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng gắn với bảo vệ môi trường.
Pù Luông, điểm đến du lịch hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước.
Bên cạnh đó, Thanh Hóa cũng tiên phong trong việc phát triển sản phẩm du lịch MICE, du lịch nghề và làng nghề, với 43 nghề truyền thống, 18 làng nghề, 53 làng nghề truyền thống và hàng chục điểm trưng bày sản phẩm OCOP, đặc sản địa phương. Các mô hình nông trại du lịch như Queen Farm, Linh Kì Mộc, Golden Cow, Ánh Dương không chỉ thu hút du khách mà còn tạo sinh kế bền vững cho người dân địa phương. Cùng với đó, tuyến du lịch đường thủy trên biển, phố đi bộ Phan Chu Trinh, không gian văn hóa Quảng trường Lam Sơn, Lễ hội khinh khí cầu, Tuần Văn hóa Thanh Hóa – Hội An… tạo nên làn gió mới, đa dạng hóa sản phẩm, mở rộng tệp khách, góp phần đưa Thanh Hóa trở thành “điểm đến bốn mùa”.
Với những kết quả nổi bật, Thanh Hóa đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm du lịch của vùng Bắc Trung Bộ. Ngành du lịch không chỉ tạo ra giá trị kinh tế to lớn mà còn góp phần bảo tồn văn hóa, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động, cải thiện đời sống người dân và khẳng định hình ảnh một Thanh Hóa năng động, hiếu khách. Từ tầm nhìn chiến lược đến những con số cụ thể, từ các khu du lịch biển hiện đại đến bản làng sinh thái yên bình, du lịch Thanh Hóa đang vươn mình mạnh mẽ – không chỉ là “điểm đến của hôm nay”, mà còn là biểu tượng phát triển xanh, bền vững của tương lai.
Giai đoạn 2021–2025 với những dấu ấn đậm nét, đặt nền móng cho một thời kỳ phát triển mới của du lịch Thanh Hóa, thời kỳ hội nhập sâu, chuyên nghiệp và bền vững. Với tiềm năng to lớn, sự đồng hành của chính quyền, doanh nghiệp và nhân dân, du lịch Thanh Hóa đang khẳng định vị thế “trái tim du lịch Bắc Trung Bộ”.
Trần Thắng