Thanh Hóa không chỉ có Sầm Sơn...
Hiệp hội Du lịch Việt Nam và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa vừa tổ chức chương trình famtrip và Hội nghị tham vấn sản phẩm du lịch “Du lịch Thanh Hóa – Hương sắc bốn mùa”. Với sự tham gia của 60 doanh nghiệp lữ hành trên toàn quốc, lãnh đạo ngành du lịch Thanh Hóa mong muốn được nghe những tham vấn "thẳng và thật" để có thể xóa bỏ định kiến mùa vụ trong du lịch của tỉnh này, đồng thời mang đến sự trải nghiệm cho du khách đủ cả 4 mùa chứ không chỉ có du lịch hè với một bãi biển kín đặc người ở Sầm Sơn hay là Hải Tiến.
Nằm cách Thành phố Thanh Hóa hơn 50km về phía Tây Bắc, Khu di tích Quốc gia đặc biệt Lam Kinh không chỉ là nơi lưu giữ những giá trị, biểu tượng của lòng tự hào dân tộc về một giai đoạn lịch sử oai hùng, chống quân xâm lược phương Bắc và công cuộc xây dựng quốc gia Đại Việt hưng thịnh (ảnh: VQ)
Bà Vương Thị Hải Yến, Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao du lịch Thanh Hóa cho biết, Thanh Hóa có bờ biển dài hơn 102 km với các bãi biển nổi tiếng như Sầm Sơn, Hải Tiến; Di sản văn hóa Đông Sơn; Khu di tích Lam Kinh; Vườn quốc gia Bến En, Pù Luông – “thiên đường xanh” của du lịch cộng đồng cùng hệ thống các làng nghề truyền thống và lễ hội đặc sắc. Thanh Hóa có sân bay Thọ Xuân, có cảng nước sâu Nghi Sơn, có lợi thế đón khách du lịch bằng đường hàng không và cả tàu biển. Tuy nhiên, Thanh Hóa vẫn đang gặp hai điểm nghẽn lớn cần khắc phục là tính mùa vụ trong hoạt động du lịch và tỷ lệ khách quốc tế thấp. Hiện, khoảng 70% du khách đến để nghỉ dưỡng biển và lượng khách quốc tế chỉ chiếm gần 5% tổng lượng khách.
Khu di tích Lam Kinh, Thanh Hóa (ảnh: VQ)
Tại Hội nghị tham vấn sản phẩm du lịch “Du lịch Thanh Hóa – Hương sắc bốn mùa” diễn ra tại Thành phố Thanh Hóa vào cuối tuần qua, nhiều đại diện các hãng lữ hành đã khẳng định, tiềm năng của du lịch Thanh Hóa là rất lớn, nhưng nếu không có chiến lược cụ thể, Thanh Hóa sẽ mãi chỉ mạnh ở thị trường nội địa. Mục tiêu phải là nâng vị thế Thanh Hóa thành điểm đến quốc tế an toàn, thân thiện và khác biệt.
Nhiều đại diện các hãng lữ hành khẳng định, tiềm năng của du lịch Thanh Hóa là rất lớn (ảnh: VQ)
Đại diện một số công ty du lịch cho rằng Thanh Hóa cần thay đổi tư duy, đổi mới giải pháp thu hút khách quốc tế. Trước hết, đầu tư mạnh vào nền tảng quảng bá trực tuyến, xây dựng các ấn phẩm số chất lượng cao bằng nhiều ngôn ngữ để giới thiệu hình ảnh du lịch địa phương trên các kênh mạng xã hội, nền tảng đặt tour quốc tế và hệ thống truyền thông chuyên ngành; tổ chức các chương trình famtrip thu hút sự tham gia của các đơn vị lữ hành chuyên đón khách quốc tế... Bên cạnh đó, cần phát triển thêm các sản phẩm du lịch trải nghiệm, du lịch cộng đồng gắn với yếu tố bản địa, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, tạo sự khác biệt so với các điểm đến khác trong khu vực.
Những thửa ruộng bậc thang ở Pù Luông (ảnh: VQ)
Phát triển nhưng phải giữ được bản sắc
Với kinh nghiệm hơn 30 năm đón khách quốc tế, Bà Đặng Thị Thọ, Trưởng đại diện Phoenix Voyages cho rằng, Thanh Hóa cần có kênh quảng cáo riêng, không thể dùng hình ảnh bãi biển Sầm Sơn kín đặc người để tiếp cận khách quốc tế.
Khẳng định Pù Luông đang là điểm đến mới, phù hợp để đón khách quốc tế, bởi nơi này hội đủ các yếu tố về thiên nhiên, các loại hình du lịch mạo hiểm và du lịch cộng đồng...Tuy nhiên đại diện của Công ty du lịch Phượng Hoàng cũng lưu ý, bằng cách nào đó phải để Pù Luông đổi mới, phát triển nhưng vẫn giữ được nét hoang sơ, bản sắc và phải khác biệt so với Mai Châu hay là Sa Pa. Đặc biệt quan trọng nữa là, du lịch Thanh Hóa cần tập huấn an toàn cho các dịch vụ du lịch, đồng thời có chính sách niêm yết giá rõ ràng.
Xuân Phả, điệu múa cổ nghìn năm ở xứ Thanh
Bà Tạ Thị Tú Uyên, Phó Giám đốc Ban Sản phẩm dịch vụ, Công ty Vietravel cho biết, Vietravel từng đưa rất nhiều đoàn MICE (du lịch hội thảo) đến với Thanh Hóa nhưng vẫn gặp một số khó khăn, ví dụ như các nhà hàng, cơ sở lưu trú tại Thanh Hóa chưa đồng bộ để có thể đáp ứng tiêu chuẩn phục vụ các đoàn khách lớn.
Cung đường hình chữ S - nơi nhất định phải "check in" khi đến Pù Luông (ảnh: VQ)
Khẳng định Thanh Hóa có nhiều tiềm năng, song Phó Giám đốc Ban Sản phẩm dịch vụ của Vietravel, cho rằng chưa có sự chọn lọc điểm đến, tạo liên kết vùng, tạo sản phẩm tăng trải nghiệm, du lịch xanh.... nhằm thu hút thêm du khách. Nêu ví dụ về Khu di tích lịch sử Lam Kinh hay Thành nhà Hồ, bà Tạ Thị Tú Uyên cho biết, cả một khu di tích lớn như vậy, quan trọng như vậy, nhưng mới chỉ thu được vé vào cửa mà thiếu trải nghiệm cho du khách, để du khách hiểu thêm về lịch sử và giữ khách lưu trú lâu hơn.
Cùng với đó, đại diện của Vietravel cũng nhấn mạnh, du lịch xứ Thanh cần có tư duy mở, không chỉ có các dịch vụ ăn ở, đi lại, tour tuyến mới lạ, mà sự thân thiện, mến khách của người dân cũng là sản phẩm du lịch.
Tương truyền, trò diễn Xuân Phả này có từ thời Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 xứ quân rồi lên ngôi Hoàng đế. Tháng 9/2016, trò Xuân Phả được Bộ VHTTDL ra quyết định công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
Ông Nguyễn Anh Tuấn - Viện trưởng Viện Kinh tế du lịch khẳng định, Pù Luông hoàn toàn có thể là điểm đến tiên phong, từ đó nâng tầm du lịch Thanh Hóa. Tiềm năng, lợi thế đã có, vấn đề hiện nay là cần chau chuốt, hoàn thiện, khắc phục những "hạt sạn" trong quá trình phát triển vừa qua.
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Pù Luông hoàn toàn có lợi thế cạnh tranh với Sa Pa, Mai Châu nhưng cần phải tính đến độ bền vững, quan tâm đến hạ tầng và sản phẩm dịch vụ. Phải giữ gìn khung cảnh thiên nhiên, công trình kiến trúc phải thân thiện với môi trường, phải kiểm soát kiến trúc, không thể để các chủ đầu tư cơ sở lưu trú xây dựng tự phát.
Bữa sáng với "view triệu đô" ở Pù Luông (ảnh: VQ)
Viện trưởng Viện Kinh tế Du lịch cũng lưu ý, cần sớm có một Trung tâm thông tin cho du khách quốc tế với hệ thống biển chỉ dẫn, hướng dẫn cụ thể, minh bạch hóa giá cả, chất lượng dịch vụ...
Ông Phùng Quang Thắng, Phó Chủ tịch Liên Chi hội Lữ hành Việt Nam nêu quan điểm, Thanh Hóa cần thành lập đơn vị thúc đẩy các tuyến du lịch, thiết lập “Tuyến du lịch xanh” kết nối các di sản. Khu di tích lịch sử Lam Kinh cần áp dụng công nghệ (AI, thực tế ảo) để du khách hình dung được lịch sử, có trung tâm cung cấp thông tin chuyên nghiệp đầy đủ chính xác cho các công ty lữ hành và du khách. Các sản phẩm trekking tại Pù Luông cần có hướng dẫn chi tiết, tính toán độ an toàn điểm đến. Muốn đón khách quốc tế thì tất cả các sản phẩm phải trên nền tảng du lịch xanh...
Ông Đỗ Đức Mạnh, Chủ tịch Chi hội du lịch Pù Luông (Hiệp hội Du lịch Thanh Hóa):
Cần cơ chế khuyến khích doanh nghiệp tâm huyết đầu tư
Với kinh nghiệm và trải nghiệm của tôi trong quá trình 20 năm “học và làm” du lịch từ nhiều địa phương như: Sapa, Hà Nội, Mai Châu, Ninh Bình và hiện tại là Pù Luông thì tôi nhận thấy để thu hút khách quốc tế đến với 1 cơ sở hay 1 điểm du lịch thì nó là sự kết hợp của nhiều yếu tố: Vị trí địa lý, cảnh quan thiên nhiên, bản sắc văn hóa, lịch sử và dịch vụ của địa điểm đó.
Về vị trí địa lý, cần phải hiểu được nhu cầu của du khách để xây dựng các kịch bản cho du khách. Du khách nước ngoài thường thích những địa điểm mới lạ, gần gũi với thiên nhiên hoặc các công trình kiến trúc tiêu biểu gắn với lịch sử và bản sắc của từng khu vực. Nắm được nhu cầu này thì dựa vào vị trí địa lý chúng ta mới xác định được khoảng cách kết nối du khách đến với địa điểm này có hợp lý và phù hợp với thời gian, quãng đường và phương tiện di chuyển của khách.
Ông Đỗ Đức Mạnh, Chủ tịch Chi hội du lịch Pù Luông (Hiệp hội Du lịch Thanh Hóa)
Ví dụ, khi tôi làm du lịch tại Mai Châu vào thời điểm năm 2010 thì tôi xác định sẽ kết nối du khách từ Hà Nội và Ninh Bình vì quãng đường du lịch từ 2 địa điểm này là phù hợp với khoảng cách chỉ 150km rất phù hợp để cho du khách đi trải nghiệm trong 1-2 ngày.
Về cảnh quan thiên nhiên, bản sắc văn hóa, con người: Du khách nước ngoài thường quan tâm đến các trải nghiệm hơn là những điểm đến vui chơi giải trí. Vì vậy địa điểm thích hợp để thu hút khách cần phải có cảnh quan thiên nhiên đặc biệt như: núi non hùng vĩ, hoang sơ thường đi kèm với đồng bào dân tộc thiểu số sống hòa hợp với thiên nhiên gắn liền với lịch sử phát triển lâu đời và các công trình kiến trúc văn hóa đặc trưng như: nhà sàn, nhà đất, ruộng bậc thang hay những trang phục, lễ hội đặc trưng của mảnh đất và con người nơi đó.
Pu Luong Eco Garden
Bắt đầu từ năm 2017 thì tôi đã tích cực xây dựng các tour và sản phẩm để kết nối giữa các địa điểm từ Hà Nội đi Pu Luông, Mai Châu, Ninh Bình... rồi từ các địa điểm kể trên lại tiếp tục xây dựng các tour khác nữa để kết nối lại thành 1 hành trình dài hơn, trọn vẹn hơn. Chỉ tiếc là do Covid 19 khiến việc xây dựng và khai thác các hoạt động này buộc phải gián đoạn trong một thời gian dài, nhưng cũng rất may là du lịch đã phục hồi nhanh, đặc biệt là xu thế du lịch về với thiên nhiên, từ đó thúc đẩy rất nhiều hãng lữ hành lớn trên thế giới đã tìm đến chúng tôi và khảo sát xây dựng các tour du lịch đến với Pu Luông. Hiện tại, cung đường du lịch kể trên đã có mặt trong danh sách tour của hầu hết các hãng lữ hành Quốc tế. Đơn cử như chỉ 1 hãng lữ hành tại Úc đã xây dựng các chương trình và cam kết gửi hàng nghìn lượt khách đến với chúng tôi mỗi năm và với thời gian lưu trú tối thiểu 1 khách là 2 đến 3 đêm mà không phải chỉ riêng cơ sở Pu Luong Eco Garden mà còn vài cơ sở khác tại Pu Luong hiện nay cũng có số lượng phòng rất lớn đang được các hãng lữ hành book trọn gói cho các khách hàng của họ như vậy.
Rõ ràng để níu chân du khách ở lại 2 đến 3 đêm thì chúng tôi phải tạo ra các hoạt động trải nghiệm cho du khách trong suốt thời gian đó mà không khiến họ cảm thấy bị nhàm chán. Các yếu tố về cảnh quan thiên nhiên, con người và bản sắc góp một phần vô cùng quan trọng. Ngày đầu đến nơi thì chúng tôi cho khách đi easy trek thăm quan một bản làng nhỏ nào đó với ruộng bậc thang tiêu biểu như bản Đôn, bản Báng, rồi ngày thứ 2 thì cho khách đi bộ dài hơn, trải nghiệm nhiều hơn như đi thăm chợ phiên phố Đoàn, thác Hiêu, rồi ngày thứ 3 thì có thể thăm thú hang Dơi Kho Mường hay chèo bè trên suối Chàm tất cả những trải nghiệm trên đều được chúng tôi nghiên cứu và đưa vào trong các sản phẩm để tư vấn cho du khách cũng như là tư vấn cho các nhà tổ chức để cùng họ phối hợp xây dựng nên các tour chất lượng cao nhất.
Thứ 3 là cơ sở vật chất, dịch vụ. Yếu tố này tôi xếp sau cùng bởi vì nếu 2 vế đầu mà không có thì dù có cơ sở vật chất tốt đến bao nhiêu, được đầu tư bài bản đến đâu cũng đều không hiệu quả hay có thể nói ngược lại cũng được.
Quay trở lại với du lịch Thanh Hóa nói chung, tôi đánh giá tiềm năng để khai thác khách du lịch Quốc tế rất lớn. Cá nhân tôi đề xuất 3 việc dựa trên 3 tiêu chí: Vị trí địa lý, cảnh quan thiên nhiên và dịch vụ.
Về địa lý. Cải tạo, nâng cấp sân bay Thọ Xuân thành sân bay Quốc tế, không cần phải cho tất cả các chuyến bay nhưng tỉnh Thanh Hóa nên nghiên cứu xây dựng một số thị trường tiềm năng để xây dựng chính sách ưu đãi nhằm thu hút các hãng lữ hành lớn trên thế giới đến trực tiếp Thanh Hóa từ Quốc gia họ vì tôi được biết hiện nay có rất nhiều hãng lữ hành lớn thường liên kết hoặc thậm chí sở hữu cả một hãng hàng không, một hãng tàu biển riêng nhằm tối đa lợi nhuận và sự thuận tiện trong phục vụ khách hàng nên chỉ cần có cơ chế, chính sách riêng nhằm thu hut họ đến khảo sát và tiến hành khai thác đường bay riêng từ Quốc gia họ đến và đi Thanh Hóa thì sẽ là "cú hích" lớn cho du lịch Thanh Hóa.
Du khách quốc tế tham gia lớp học nấu ăn tại một khu nghỉ dưỡng ở Pù Luông, Thanh Hóa (ảnh: VQ)
Hai là có thể nghiên cứu xây dựng phương án thu hút tiếp nhận các tàu du lịch Quốc tế lớn đến với Thanh Hóa thông qua cảng nước sâu Nghi Sơn.
Về mặt cảnh quan thiên nhiên, con người và văn hóa. Tôi cho là Thanh Hóa có đủ thậm chí là vô cùng nhiều lợi thế về mặt này nhưng chưa được đánh thức. Thanh Hóa cũng còn rất nhiều nơi có cảnh sắc vô cùng hoang sơ chưa được khai thác vì còn đang rất thiếu người “tiên phong” dám nghĩ dám làm nên nếu được Hiệp hội Du lịch Thanh Hóa cần tham mưu cho tỉnh các địa điểm có thể đầu tư khai thác du lịch phù hợp với từng nhóm đối tượng khách để từ đó có một quy hoạch tổng thể về du lịch, tránh bị chồng chéo với các hạ tầng quy hoạch khác cũng như có cơ chế tạo điều kiện khuyến khích các doanh nghiệp, cá nhân có khả năng, tâm huyết về đầu tư phát triển du lịch của địa phương đặc biệt là đối với vùng còn nhiều khó khăn chưa phát triển về Du lịch.
Thiên An