Lượt khách (quốc tế - nội địa) đến TP.HCM, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương (cũ) năm 2024 chiếm gần 50% tổng lượng khách cả nước. Cùng kỳ, tổng doanh thu du lịch của cả 3 địa phương trên xấp xỉ 1/4 doanh thu du lịch Việt Nam.
Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM, bà Nguyễn Thị Ánh Hoa, khẳng định việc sáp nhập 3 tỉnh/thành từ 1/7 chính là cơ hội "vàng" để ngành du lịch thành phố chuyển đổi mô hình phát triển, hướng đến tăng trưởng bền vững và nâng cao trải nghiệm du khách.
Với địa hình trải rộng từ nội đô đến biển đảo, TP.HCM đang có tiềm năng "khổng lồ" cho ngành công nghiệp không khói, đồng thời định hình lại bản đồ du lịch của toàn vùng kinh tế phía Nam.
Trụ cột
Trong Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội Đảng bộ TP.HCM nhiệm kỳ 2025-2030, thành phố được tái cấu trúc theo mô hình "một trung tâm, ba vùng, một đặc khu”, trong đó du lịch và công nghiệp văn hóa được xác định là hai trong năm trụ cột phát triển chính.
Tầm nhìn đến năm 2045, TP.HCM hướng tới vị thế trung tâm kinh tế, tài chính, du lịch và dịch vụ của châu Á. Giai đoạn 2025-2030, thành phố đặt mục tiêu đẩy mạnh thu hút đầu tư phát triển các điểm đến đa dạng, chất lượng cao; hình thành các trung tâm du lịch sinh thái biển và nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế; phát triển các cụm du lịch xanh, sản phẩm chăm sóc sức khỏe, thể thao biển, hội nghị quốc tế, thời trang và công nghiệp sáng tạo, gắn bảo tồn với phát triển bền vững.
Bên cạnh rừng ngập mặn, Cần Giờ còn sở hữu Lễ hội Nghinh Ông - lễ hội truyền thống được tổ chức hàng năm nhằm tôn vinh Thần Nam Hải. Ảnh: Linh Huỳnh.
Trên không gian ven biển, hành lang Cần Giờ - Hồ Tràm - Bình Châu được định hướng trở thành trục phát triển cảng biển - công nghiệp - đô thị - du lịch - bảo tồn sinh thái tích hợp.
Đồng thời, thành phố đẩy nhanh tiến độ xây dựng khu đô thị biển Cần Giờ, nâng cấp đô thị Vũng Tàu, phát triển trục đô thị biển Long Hải - Phước Hải - Hồ Tràm - Phú Mỹ, cùng các dự án “Vì Cần Giờ Xanh”, “Vì Côn Đảo Xanh” nhằm gìn giữ hệ sinh thái rừng ngập mặn, bảo tồn bản sắc “cảng - thị - sông - biển” đặc trưng của Nam Bộ.
Siêu đô thị ven biển
Hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, bản đồ du lịch Việt Nam sang trang mới khi TP.HCM trở thành siêu đô thị đầu tiên của cả nước. Việc sáp nhập này không chỉ mở rộng không gian kinh tế - xã hội mà còn mang lại cho TP.HCM 305 km đường bờ biển và những thương hiệu du lịch nổi tiếng như Vũng Tàu, Hồ Tràm và Côn Đảo.
Với quy mô hơn 6.772 km2, dân số khoảng 14 triệu người, TP.HCM mới trở thành vùng du lịch đa dạng bậc nhất cả nước, hội tụ đầy đủ các mô hình từ đô thị, công nghiệp, sinh thái đến biển đảo.
Năm 2024, tổng lượng khách của TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu chiếm gần 50% khách du lịch cả nước, đóng góp khoảng 25% doanh thu toàn ngành - minh chứng cho tiềm năng khổng lồ của vùng du lịch hợp nhất này.
Côn Đảo với di tích nhà tù, buồng giam mang nhiều giá trị lịch sử bên cạnh khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp. Ảnh: Linh Huỳnh.
Sau sáp nhập, TP.HCM sở hữu thêm 16 hòn đảo thuộc quần đảo Côn Đảo, 2 sân bay (Tân Sơn Nhất và Côn Đảo), cùng 89 bến cảng, mở ra cơ hội phát triển du lịch tàu biển quốc tế.
Hệ thống cao tốc, metro, đường ven sông - ven biển tạo nên hành lang “phố - sông - biển”, kết nối liền mạch các không gian du lịch. Sự hợp nhất này tạo ra thực thể hành chính - kinh tế đặc biệt, hướng đến mục tiêu trở thành “siêu đô thị quốc tế” của Đông Nam Á.
TP.HCM mới có tới 681 điểm tài nguyên du lịch, trong đó riêng Bà Rịa - Vũng Tàu chiếm 230 điểm, nổi bật với dải bờ biển kéo dài từ Vũng Tàu, Long Hải đến Hồ Tràm, Bình Châu.
Khu vực Hồ Tràm được xem là “thủ phủ resort” của thành phố, sở hữu hệ thống nghỉ dưỡng, casino, sân golf hiện đại. Hiện, xã Hồ Tràm có 41 dự án du lịch được chấp thuận đầu tư, trong đó 12 dự án đã hoạt động, 11 dự án đang triển khai, tổng diện tích khoảng 660 ha.
Trong khi đó, Côn Đảo - mảnh đất từng mang danh "địa ngục trần gian" - ngày nay là vùng đất thanh bình, là hòn ngọc xanh giữa biển, trở thành điểm đến tâm linh, di sản và nghỉ dưỡng cao cấp được du khách quốc tế ưa chuộng.
Cần Giờ tiếp tục giữ vai trò cửa ngõ sinh thái, với rừng ngập mặn được UNESCO công nhận là Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới. Bên cạnh đó, các sự kiện văn hóa như Lễ hội Nghinh Ông Cần giờ, Lễ hội Dinh cô Long Hải, Lễ hội Sông Nước... mang đến nhiều tiềm năng phát triển kinh tế.
TS. Dương Đức Minh, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế và Du lịch, đánh giá sau khi mở rộng địa giới, TP.HCM không chỉ là trung tâm kinh tế - tài chính, mà còn là “siêu hệ sinh thái du lịch sáng tạo”, nơi du khách có thể đi từ rừng ngập mặn ra biển rồi ra đảo chỉ trong một hành trình liền mạch.
Thành phố mới có đầy đủ loại hình du lịch: đô thị (TP.HCM, Bình Dương), biển đảo - nghỉ dưỡng (Vũng Tàu, Long Hải, Hồ Tràm, Côn Đảo), golf (Châu Đức, Hồ Tràm), MICE, văn hóa - sinh thái - tâm linh và du lịch sức khỏe.
Cao tốc Long Thành - Hồ Tràm sẽ giúp đưa khách quốc tế từ sân bay Long Thành đến "thủ phủ resort" nhanh và tiện lợi hơn. Ảnh: Quỳnh Danh.
Hạ tầng giao thông cũng là điểm cộng lớn: hệ thống cao tốc, vành đai, metro, đường thủy và cảng biển tạo mạng lưới liên vùng thông suốt. Khi sân bay Long Thành đi vào hoạt động, du lịch quốc tế được kỳ vọng sẽ bứt phá mạnh mẽ. Đặc biệt, tuyến bay Tân Sơn Nhất - Côn Đảo được xem là “tuyến nội thành đầu tiên” của Việt Nam - thể hiện quy mô và năng lực quản trị du lịch vùng mới.
Dù tiềm năng lớn, ngành du lịch của Bà Rịa - Vũng Tàu trước sáp nhập vẫn thiếu liên kết vùng, chưa hình thành chuỗi giá trị kinh tế biển và các mô hình đô thị - nghỉ dưỡng - sáng tạo. Việc hợp nhất mở ra cơ hội để TP.HCM định hình lại chiến lược phát triển, gắn du lịch với đô thị thông minh, công nghiệp văn hóa, y tế và kinh tế đêm, hướng tới tầm nhìn siêu đô thị quốc tế có biển đầu tiên của Việt Nam.
Sau sáp nhập, TP.HCM đặt mục tiêu đón 10 triệu lượt khách quốc tế, đạt doanh thu du lịch 260.000 tỷ đồng trong năm 2025 - tạo cú hích mạnh mẽ để vùng kinh tế trọng điểm phía Nam bứt phá, khẳng định vị thế siêu đô thị có biển đầu tiên của Việt Nam.
Linh Huỳnh