Thông tin tại Hội thảo “Vốn ngân hàng góp phần thúc đẩy kinh tế tư nhân”, Phó Thống đốc Ngân hàng nhà nước Đào Minh Tú cho biết, tính đến cuối năm 2024, dư nợ tín dụng đối với doanh nghiệp tư nhân tại các tổ chức tín dụng đạt khoảng 6,91 triệu tỷ đồng, tăng 14,72% so với năm 2023, chiếm khoảng 44% dư nợ tín dụng nền kinh tế.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú.
Ông Đào Minh Tú khẳng định, kinh tế tư nhân đóng vai trò hết sức quan trọng trong nền kinh tế. Kinh tế tư nhân không chỉ giúp mở rộng sản xuất, thương mại, dịch vụ mà còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.
Ngành Ngân hàng đã điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp với điều kiện thị trường, góp phần hấp thu các cú sốc bên ngoài; phối hợp đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ trong từng giai đoạn để hạn chế áp lực tỷ giá; điều hành lãi suất chủ động, linh hoạt, tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng tiếp cận nguồn vốn chi phí thấp từ NHNN; chỉ đạo tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí, chuyển đổi số mạnh mẽ để giảm mặt bằng lãi suất cho vay…
Kết quả, mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm mạnh (lãi suất cho vay bình quân năm 2024 giảm 1,24%, năm 2025 tiếp tục có xu hướng giảm so với cuối năm 2024), góp phần hỗ trợ hoạt động của doanh nghiệp, người dân.
Với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, Ngân hàng Nhà nước đã xác định là đối tượng ưu tiên cho vay với lãi suất ưu đãi khi cho vay ngắn hạn bằng VND thấp hơn các lĩnh vực sản xuất kinh doanh thông thường (hiện nay là 4%/năm).
Đánh giá rất cao nỗ lực của ngành ngân hàng trong cung ứng vốn cho doanh nghiệp tư nhân, song Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân cũng chỉ ra rằng, đang có hiện tượng nhiều nhà băng đang tập trung cho vay doanh nghiệp lớn. Để tiếp cận vốn ngân hàng, theo ông Thân, doanh nghiệp vừa và nhỏ phải tích cực ứng dụng công nghệ để rút ngắn quá trình phát triển, tăng cường liên doanh liên kết.
Chủ tịch Hãng kiểm toán ASCO Nguyễn Thanh Khiết hiến kế, để dễ tiếp cận vốn ngân hàng, các doanh nghiệp cần nâng cao năng lực quản trị, năng lực tài chính và minh bạch thông tin của doanh nghiệp. Xây dựng, cải thiện hệ thống quản trị doanh nghiệp, áp dụng công nghệ và AI trong kế toán và quản lý tài chính, các lĩnh vực tác nghiệp khác.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng, ngân hàng nên thiết kế các sản phẩm tài chính chuyên biệt như khoản vay tín chấp dựa trên dòng tiền kinh doanh, khoản vay theo hợp đồng đầu ra hoặc khoản vay dựa trên tài sản hình thành từ vốn vay. Cùng với đó, cần mở rộng mô hình đánh giá tín dụng dựa trên dữ liệu giao dịch thực tế của doanh nghiệp. Mặt khác, phát triển mạnh hệ thống quỹ bảo lãnh tín dụng nhằm giảm bớt rủi ro cho ngân hàng và hỗ trợ doanh nghiệp không có tài sản đảm bảo: Chính phủ và các tổ chức tài chính cần tăng cường vốn cho các quỹ bảo lãnh tín dụng, mở rộng phạm vi bảo lãnh để giúp nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận vốn dễ dàng hơn. Đồng thời, cần cải tiến quy trình bảo lãnh để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí khi tiếp cận vốn.
Đến nay, với gần một triệu doanh nghiệp, khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, khu vực kinh tế tư nhân hiện đóng góp gần 50% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo ra hơn 40 triệu việc làm, chiếm khoảng 85% tổng số lao động trong nền kinh tế, đóng góp gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội.
Minh Thành